Thị trường Trung Quốc chứng kiến sự cạnh tranh dữ dội từ các thương hiệu nội địa, khiến nhiều tập đoàn quốc tế đang phải điều chỉnh chiến lược tại nước tỷ dân này.
Burger King bán phần lớn cổ phần
Vừa qua, tập đoàn Restaurant Brands International (RBI), công ty mẹ của các thương hiệu F&B đình đám như Burger King, Tim Hortons và Popeyes, công bố kế hoạch bán 83% cổ phần Burger King Trung Quốc cho quỹ đầu tư tư nhân CPE (Bắc Kinh) với giá 350 triệu USD. RBI sẽ giữ lại 17% cổ phần cùng một ghế trong hội đồng quản trị.

RBI chia sẻ rằng thương vụ này nhằm phục vụ chiến lược toàn cầu của tập đoàn. Đó là hợp tác với các nhà đầu tư địa phương giàu kinh nghiệm để mở rộng thương hiệu, đồng thời vẫn duy trì mô hình kinh doanh nhượng quyền làm trọng tâm.
CPE được kỳ vọng sẽ giúp Burger King “tăng tốc” tại Trung Quốc. Liên doanh RBI - CPE đặt mục tiêu nhân đôi số lượng nhà hàng trong 5 năm tới, hướng tới 4.000 cửa hàng vào năm 2035.
Tính đến cuối năm 2024, Burger King có 1.474 cửa hàng tại Trung Quốc, biến nơi đây thành thị trường lớn nhất của họ trên toàn cầu. Thế nhưng, hiệu suất kinh doanh lại không được như kỳ vọng, khi doanh số trung bình tại Trung Quốc chỉ khoảng 400.000 USD/nhà hàng. Con số này thấp hơn rất nhiều so với mức 3,8 triệu USD tại Pháp - thị trường có hiệu suất tốt nhất.
Hồi tháng 2, chính RBI bỏ ra 158 triệu USD để mua lại toàn bộ Burger King Trung Quốc. Sau đó, họ nhanh chóng tìm kiếm đối tác địa phương để đầu tư và nắm quyền kiểm soát.
Nhận định về thương vụ, CEO Joshua Kobza của RBI khẳng định CPE là một đối tác có năng lực tài chính mạnh, nhiều kinh nghiệm trong ngành tiêu dùng và nhà hàng, đồng thời là lựa chọn lý tưởng cho chặng đường tăng trưởng giai đoạn mới của Burger King tại Trung Quốc.
Starbucks bán 60% cổ phần
Cách Burger King không lâu, hồi tháng 10/2025, Starbucks thông báo bán 60% quyền kiểm soát hoạt động tại Trung Quốc cho quỹ đầu tư tư nhân Boyu Capital trong thương vụ trị giá 4 tỷ USD. Con số này đánh dấu một trong những vụ thoái vốn lớn nhất của một tập đoàn tiêu dùng toàn cầu tại Trung Quốc.

Với 40% cổ phần còn lại, Starbucks tiếp tục cấp phép thương hiệu cùng tài sản trí tuệ cho liên doanh mới.
Theo Starbucks, khoản đầu tư này sẽ giúp hãng tái khởi động tăng trưởng tại Trung Quốc, nơi doanh thu bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự trỗi dậy của các đối thủ nội địa như Luckin Coffee và Cotti Coffee. Đây là hai đối thủ nặng ký của Starbucks, phát triển trong lĩnh vực giống Starbucks nhưng giá sản phẩm chỉ bằng 1/3.
Thống kê từ Euromonitor International cho thấy thị phần Starbucks tại Trung Quốc đã giảm từ 34% năm 2019 xuống chỉ còn 14% năm 2023. Tuy nhiên, CEO Brian Niccol của Starbucks vẫn lạc quan, kỳ vọng sẽ hiện diện tại nhiều thành phố hơn, mở rộng từ 8.000 cửa hàng hiện nay lên hơn 20.000 cửa hàng trong tương lai. Trong khi đó, các nguồn tin từ Boyu cho biết quỹ này sẽ giúp Starbucks mở rộng tại các thành phố cấp thấp hơn và tăng hiệu quả hoạt động của hệ thống hiện có.
Xu hướng chung?
Hai thương vụ bán lại cổ phần của Starbucks và Burger King diễn ra ở thời điểm gần như trùng khớp khiến nhiều người không ngừng đặt dấu hỏi. Trên thực tế cách đây 8 năm, tức năm 2017, McDonald’s cũng từng bán 80% cổ phần tại Trung Quốc và Hong Kong cho các nhà đầu tư địa phương, bao gồm Tập đoàn CITIC, trong thương vụ trị giá 2,1 tỷ USD.
Theo ông Ivan Su, chuyên gia phân tích cấp cao của Morningstar, việc các thương hiệu toàn cầu “chuyển giao quyền lực” cho đối tác Trung Quốc không chỉ vì lý do tài chính, mà còn là chiến lược sống còn trong bối cảnh kinh tế suy yếu và thị hiếu tiêu dùng thay đổi nhanh. Ông giải thích rằng khi hệ thống được vận hành bởi đội ngũ địa phương (đối tác Trung Quốc), thì hệ thống đó sẽ có được thực đơn, giá bán và mô hình phù hợp với người Trung Quốc hơn, từ đó giúp cải thiện hiệu suất kinh doanh tại thị trường tỷ dân.
Những thương vụ thoái vốn gần đây tại Trung Quốc là dấu hiệu cho thấy rằng các thương hiệu quốc tế, dù vẫn muốn khai thác thị trường đông đúc này, đang buộc phải thay đổi vai trò. Họ không còn là những người tự vận hành, tự dẫn dắt, mà phải tìm kiếm đối tác đồng hành chiến lược để có thể thích nghi trong một thị trường thay đổi nhanh chóng, không còn dễ đoán như xưa.