Nhiều mỏ cát ở Nghệ An “phá nát” quy định cho phép – Bài 2: Khó kiểm soát?

NHÓM PV• 15/03/2023 00:30

Kiểm soát cát, sỏi trên dòng sông Lam đoạn chảy qua địa phận các huyện Anh Sơn, Đô Lương, Thanh Chương, Nam Đàn, Hưng Nguyên của tỉnh Nghệ An đang là bài toán chưa áp dụng được lời giải thuyết phục.

Tình trạng các tàu hút cát thi nhau “đại náo” trên dòng sông Lam đoạn chảy qua các huyện Anh Sơn, Đô Lương, Thanh Chương, Nam Đàn, Hưng Nguyên diễn ra thời gian qua đang trở thành mối lo ngại về hệ luỵ tài nguyên và môi trường nếu không được kiểm soát, chấn chỉnh kịp thời

Bởi nhiều năm nay, tình trạng khai thác cát, sỏi luôn được dư luận quan tâm và cho rằng cần được đặt ở trạng thái “báo động” nếu cơ quan chức năng lẫn chính quyền địa phương không có giải pháp kịp thời thì hệ luỵ sẽ khó có thể lường trước hết được.

Liên quan đến vấn đề khai thác cát, sỏi vượt công suất cho phép, qua tìm hiểu chúng tôi được biết trung bình hàng năm trên địa bàn huyện Thanh Chương xử phạt không dưới 01 tỷ đồng.

Trao đổi với báo chí, ông Lê Đình Thanh – Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cho biết, việc khai thác trái phép hay khai thác ngoài khu vực mỏ thì phát hiện được nhưng việc kiểm soát khối lượng thì rất khó. Hiện trên địa bàn huyện có 8 khu vực mỏ được cấp phép khai thác cát, sỏi trong đó, có đến 4 mỏ của Công ty TNHH Hoàng Nguyên và Công ty cổ phần Khai thác cát, sạn và Vận tải Thanh Chương. Đây là 2 công ty vừa bị xử phạt vì khai thác vượt công suất cho phép.

Tuy nhiên, khi tỉnh mới xử phạt và đình chỉ khai thác thì doanh nghiệp lại làm văn bản kiến nghị xin lùi thời hạn đình chỉ vì đang rất cần cát để phục vụ các dự án lớn.

>>Nhiều mỏ cát ở Nghệ An “phá nát” quy định cho phép – Bài 1: Ngang nhiên khai thác vượt công suất

>>Nghệ An: “Nhộm nhoạm” khai thác cát, sỏi trên sông Lam

Còn theo đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Nam Đàn lại kêu khó quản lý được vấn đề này nên thời gian tới cần sự vào cuộc của nhiều đơn vị, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát giao thông đường thủy.

Phó trưởng phòng Khoáng sản (Sở TN&MT tỉnh Nghệ An)Nguyễn Công Lực thì cho rằng, việc kiểm soát công suát khai thác khoáng sản hiện nay đang thực hiện là kiểm soát về thuế đầu ra sản phẩm. Ngoài ra cũng cần kiểm soát mức tiêu hao nguyên liệu như điện năng, dầu mỡ, vật liệu nổ. Hơn nữa, còn kiểm soát cả sản phẩm khoáng sản tại các công trình xây dựng trên địa bàn…

Nhiều tàu hút cát tập kết để

Nhiều tàu hút cát tập kết để "xả hàng" tại một bến cát ở xã Đặng Sơn, huyện Đô Lương

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, trên thực tế một số doanh nghiệp cũng có lắp camera và bố trí cân trọng tải, tuy nhiên chỉ là để đối phó với đoàn kiểm tra. “Vì khi đoàn kiểm tra về, họ lại tắt camera, nhiều xe thì lại không đi qua trạm cân. Vì thế, rất khó giám sát. Để giám sát được, có lắp camera và cân trọng tải thôi chưa đủ, mà còn phải kết nối hệ thống camera đó với phía công an và Chi cục Thuế. Tuy nhiên, giải pháp này đến nay chưa được triển khai” - một cán bộ phòng TN&MT huyện Đô Lương thông tin.

Để khắc phục tình trạng này, mới đây, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành kế hoạch về tăng cường công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, đơn vị, địa phương xác định rõ nhiệm vụ chủ trì và nhiệm vụ phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, làm cơ sở để thực hiện đồng bộ, kịp thời và hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Đáng quan tâm, tỉnh Nghệ An cũng chỉ đạo các đơn vị liên quan nghiên cứu quy định về việc kết nối dữ liệu camera giám sát tại các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu của các đơn vị khai thác với cơ quan Thuế, cơ quan quản lý tài nguyên để giám sát sản lượng khai thác tại mỏ.

Dư luận cũng kỳ vọng rằng, thời gian tới, cùng với nhiều giải pháp giám sát tình trạng khai thác cát, sỏi, vấn đề kiểm soát chặt chẽ hóa đơn chứng từ, nguồn gốc xuất xứ để ngăn chặn tình trạng hợp thức hóa khoáng sản trái phép, các doanh nghiệp hoạt động khoáng sản chưa được cấp phép bất chấp các quy định của pháp luật để ngang nhiên “rút ruột” nguồn tài nguyên quốc gia...cần được cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An sớm vào cuộc.