Ninh Bình: Nâng tầm vị thế, phát triển logistics thành ngành mũi nhọn

Với nhiều tuyến giao thông huyết mạch đi qua như Quốc lộ 1A, Quốc lộ 10, cùng 5 tuyến cao tốc quan trọng: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Mai Sơn - Quốc lộ 45, Ninh Bình - Hải Phòng, vành đai 5, Phủ Lý - Nam Định, mạng lưới giao thông này tạo điều kiện để Ninh Bình vận chuyển hàng hóa thông suốt, rút ngắn thời gian kết nối với các cảng biển và cảng hàng không quốc tế trong khu vực.

Còn nhiều điểm nghẽn

Ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Giám đốc Sở Công Thương Ninh Bình cho biết, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan rà soát, tích hợp các định hướng phát triển logistics vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050. Ninh Bình xác định xây dựng 1 trung tâm logistics cấp vùng, 3 trung tâm logistics cấp tỉnh, cùng hệ thống cảng cạn và khu dịch vụ logistics tại nhiều địa bàn trọng điểm.

Đặc biệt, tỉnh đang trình Chính phủ và các bộ, ngành liên quan về dự án xây dựng cảng hàng không quốc tế Ninh Bình. Nếu dự án này được triển khai, đây sẽ là “cú hích” quan trọng, đưa Ninh Bình trở thành điểm trung chuyển hàng hóa và hành khách chiến lược, hoàn thiện chuỗi hạ tầng logistics đường biển - đường bộ - hàng không – ông Bình cho biết thêm.

Có thể khẳng định, phát triển logistics không chỉ là yêu cầu nội tại từ các khu công nghiệp, khu kinh tế, mà còn là giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh, giảm chi phí, thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, thực tế việc phát triển logistics tại Ninh Bình vẫn còn những điểm nghẽn.

Cụ thể, đến nay, Ninh Bình vẫn chưa có trung tâm logistics đạt chuẩn quốc gia, dịch vụ chủ yếu dừng ở vận tải đường bộ, kho bãi đơn giản. Chi phí logistics cao, chất lượng dịch vụ chưa đồng đều. Đội ngũ doanh nghiệp logistics đa phần quy mô nhỏ, chỉ làm vệ tinh cho các tập đoàn lớn, thiếu dịch vụ trọn gói giá trị gia tăng. Vận tải thủy vốn là thế mạnh nhưng vẫn chưa được khai thác hết do tình trạng bồi lấp, luồng lạch hạn chế. Vận tải đường bộ vẫn phải gánh tỷ trọng lớn, gây tốn kém chi phí, giảm hiệu quả. Nguồn nhân lực logistics còn thiếu và yếu, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành.

TS. Vũ Ngọc Hoàng - Phó Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh Ninh Bình cho biết, sau quá trình sắp xếp và tái cấu trúc hành chính, tỉnh Ninh Bình đang từng bước hình thành một hệ thống hạ tầng giao thông và logistics liên kết đa phương thức. Các dự án giao thông chiến lược sẽ góp phần thiết lập mạng lưới giao thông đa chiều, tăng cường kết nối giữa các vùng động lực (trung tâm sản xuất, đô thị lớn) với các vùng trung chuyển nguyên liệu, sản phẩm, từ đó nâng cao hiệu quả vận tải, giảm chi phí logistics và thúc đẩy liên kết vùng.

Đáng chú ý, tỉnh Ninh Bình đã đề xuất triển khai dự án sân bay quốc tế tại khu vực Ý Yên, nhằm đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hóa và thúc đẩy phát triển du lịch. Đây là bước đi chiến lược nhằm bổ sung một phương thức vận tải mới bên cạnh hệ thống đường bộ và đường biển hiện hữu. Song song với đó, các cụm cảng biển như Thịnh Long, Hải Thịnh và cảng nội địa Kim Sơn đang được đề xuất quy hoạch mở rộng thành các cảng tổng hợp, phục vụ vận tải container và trung chuyển quốc tế. Việc hình thành chuỗi cảng này không chỉ hỗ trợ hoạt động xuất nhập khẩu, mà còn đóng vai trò hạt nhân trong việc xây dựng một hệ sinh thái logistics tích hợp 3 phương thức vận tải: đường bộ - đường biển - hàng không - TS. Vũ Ngọc Hoàng cho biết thêm.

Để Ninh Bình trở thành "cửa ngõ" logistics liên vùng

Trước những khó khăn trên, tỉnh Ninh Bình xác định logistics không chỉ là ngành hỗ trợ mà phải trở thành ngành dịch vụ mũi nhọn và đặt quy hoạch phát triển logistics của Ninh Bình trong tầm nhìn tổng thể, gắn kết với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và khu vực. Do vậy, Ninh Bình xác định việc hoàn thiện đồng bộ hệ thống quy hoạch hạ tầng là yêu cầu then chốt. Tỉnh sẽ ưu tiên xây dựng các trung tâm logistics cấp vùng, cấp tỉnh; đồng thời chú trọng phát triển cảng cạn, kho bãi hiện đại, gắn chặt với các khu công nghiệp, khu kinh tế. Sự tích hợp quy hoạch giao thông, đất đai, công nghiệp và đô thị sẽ bảo đảm tính liên thông, tránh chồng chéo, tạo nền tảng hạ tầng bền vững cho phát triển ngành dịch vụ logistics.

Song song với đó, Ninh Bình tiếp tục phát huy tối đa lợi thế vận tải thủy và đường sắt. Việc nạo vét, nâng cấp các tuyến sông, cảng thủy được đặt ra như một giải pháp thiết thực nhằm khuyến khích doanh nghiệp chuyển dịch sang vận tải thủy, giảm áp lực cho đường bộ. Trên hành lang vận tải đường sắt, Ninh Bình đứng trước cơ hội lớn khi tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dự kiến đi qua địa bàn, cùng với tuyến ven biển kết nối Hải Phòng - Quảng Ninh, mở ra tiềm năng khai thác hiệu quả, nâng cao năng lực vận tải liên vùng.

Ở tầm chiến lược, Ninh Bình sẽ nghiên cứu xây dựng cảng hàng không quốc tế và cảng biển nước sâu, kỳ vọng đưa Ninh Bình trở thành cửa ngõ hội nhập, trung tâm logistics đa phương thức, không chỉ phục vụ nhu cầu trong tỉnh mà còn vươn tới khu vực.

Chuyên gia Nguyễn Huy Hoàng - Trưởng phòng Chiến lược - Chính sách (Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng - Bộ Xây dựng) cho biết, về đường bộ, Ninh Bình hiện có 15 tuyến quốc lộ với tổng chiều dài khoảng 700km, trong đó 74km đường cao tốc. Tuyến đường sắt Bắc - Nam đi qua khoảng 100km với 11 ga. Về đường thủy, có 10 tuyến chính với tổng chiều dài khoảng 370km, trong đó có 2 tuyến là hành lang vận tải chính của toàn vùng đồng bằng sông Hồng. Công trình kênh - âu tàu Nghĩa Hưng nối sông Đáy và sông Ninh Cơ đã thúc đẩy hiệu quả khai thác giao thông thủy nội địa và kết nối với cả nước.

Ông Bùi Ngọc Hiếu - Giám đốc Công ty TNHH Logistics Tân Hải Long nhận định, trong bối cảnh các địa phương trong vùng như Bắc Ninh, Hải Dương, Hải Phòng đang dần cạn quỹ đất phát triển công nghiệp, Khu kinh tế Ninh Cơ (Ninh Bình) nổi lên như một cực hút đầu tư nhờ quỹ đất rộng 13.950 ha. Khu kinh tế này nằm ở cực Nam Ninh Bình, cửa ngõ giao thương trọng yếu kết nối tam giác tăng trưởng Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh và vành đai kinh tế Vịnh Bắc Bộ. Do đó, Khu kinh tế Ninh Cơ không chỉ là cực tăng trưởng công nghiệp mà còn là hạt nhân để Ninh Bình hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm logistics đa phương thức quan trọng của khu vực Đồng bằng sông Hồng, nâng cao năng lực cạnh tranh tổng thể của kinh tế tỉnh.