Nuôi nấm bằng bã mía: Hướng đi mới cho ngành mía đường

Thy Hằng 04/04/2019 05:31

Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, nên tận dụng bã mía làm giá thể nấm, sau bã có thể làm phân. Đặc biệt, nấm sẽ là sản phẩm thức ăn tiềm năng, trong 10 năm nữa chưa sản xuất đủ. 

Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA), niên vụ mía đường 2018/2019 là năm thứ ba liên tiếp chịu sự tác động tiêu cực của khí hậu thời tiết, giá cả, thị trường trong nước và quốc tế, nhất là kết quả kinh doanh giảm sút, thua lỗ của nhiều nhà máy/công ty trong niên vụ 2017/2018.

Bã mía được sản xuất thành giá thể nấm mang lại hiệu quả cao và bền vững.

Bã mía được sản xuất thành giá thể nấm mang lại hiệu quả cao và bền vững.

Những tác động “bất thuận”

Tính đến ngày 15/3, có 36/36 nhà máy đường đã vào vụ sản xuất, ép được gần 8 triệu tấn mía, sản xuất được 750.000 tấn đường các loại. 

Tình hình tiêu thụ đường rất chậm do tồn kho từ vụ trước lớn. Giá đường có được cải thiện nhưng vẫn ở mức thấp, giá bán phổ biến đường kính trắng RS khoảng 10.500 đồng/kg. Nguyên nhân chủ yếu là tồn từ trước, buôn lậu chưa giảm. Đường lỏng tiếp tục nhập khẩu gia tăng (năm 2014 nhập khẩu 46.000 tấn thì năm 2018 nhập khẩu 140.000 tấn, tăng hơn 3 lần)...

Ước thực hiện niên vụ 2018/2019, sản lượng mía đạt khoảng 14 triệu tấn, sản lượng đường đạt khoảng 1,3 triệu tấn, giảm so với niên vụ trước và tương đương niên vụ 2015/2016 và 2016/2017. Dự kiến tình hình sản xuất niên vụ 2019/2020 sẽ tiếp tục giảm so với niên vụ 2018/2019, diện tích còn khoảng 220.000ha, sản lượng mía khoảng 13 triệu tấn và sản lượng đường khoảng 1,25 triệu tấn, giảm 5% so với niên vụ 2018/2019. 

Có thể bạn quan tâm

  • Mía đường TTC "vươn tay" tới Campuchia

    10:58, 27/03/2019

  • Ngân hàng gỡ khó cho ngành mía đường

    06:01, 21/12/2018

  • Làm sao để mang "trái ngọt" cho ngành mía đường?

    11:00, 28/09/2018

  • Mía đường Việt lại ngồi trên "đống lửa"

    02:43, 19/09/2018

  • Xăng dầu, mía đường và bệnh “ngửa tay”

    11:19, 09/07/2018

  • Mục tiêu 2 triệu tấn có "quá sức" với ngành mía đường Việt?

    11:00, 14/05/2018

Do đó, Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) kiến nghị, Chính phủ và các Bộ, ngành một loạt giải pháp nhằm hỗ trợ ngành mía đường và nông dân trồng mía vượt qua giai đoạn khó khăn.

Theo đó, tập trung triển khai cơ cấu lại ngành mía đường nâng cao khả năng cạnh tranh và hội nhập theo cơ chế thị trường trong bối cảnh hội nhập đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, trọng tâm cơ cấu lại sản xuất nguyên liệu mía nhằm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành mía nguyên liệu để nông dân có lời.

Các giải pháp cần tập trung, cơ cấu lại khâu nghiên cứu và tổ chức sản xuất giống (hình thành lại hệ thống giống 3 cấp). Sau năm 2020 chấm dứt tình trạng dân tự để giống để trồng mới.

Cơ cấu lại các biện pháp canh tác, hình thức tổ chức sản xuất, quản lý chất lượng giá mía nguyên liệu, quy trình công nghệ theo hướng cơ giới hóa, hiện đại hóa, áp dụng tiến bộ công nghệ mới thay thế phương pháp canh tác truyền thống.

Cụ thể, VSSA kiến nghị Chính phủ chỉ nhập khẩu đường thô để tinh luyện và áp dụng việc cấp phép nhập khẩu để theo dõi lượng nhập khẩu, nhằm bảo đảm điều tiết cung cầu tại các thời điểm nhất định. Dừng đấu thầu quyền sử dụng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đường năm 2019.

Đặc biệt, VSSA kiến nghị Bộ Công Thương xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ một số biện pháp ứng phó với việc xóa bỏ hạn ngạch thuế quan đối với mặt hàng đường theo Hiệp định Thương mại ATIGA từ 1/1/2020 theo nguyên tắc thương mại công bằng và phù hợp với quy định của các nước trong khu vực.

Thường xuyên theo dõi, cập nhập tình hình nhập khẩu đường các loại sau khi Hiệp định Thương mại các nước ASEAN (ATIGA) có hiệu lực. Nếu  tác động tiêu cực, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất mía đường trong nước kịp thời đề xuất biện pháp phòng vệ hoặc chống bán phá giá.

Kiến nghị Bộ Tài chính xem xét trình quốc hội điều chỉnh, bổ sung thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đường lỏng (HFCS) với mức thuế suất 12%. Vì hiện nay đường lỏng đang không áp dụng hạn ngạch thuế quan và thuế suất áp dụng trong các nước ASEAN là 0%.

Cho phép hạch toán vào chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm các khoản chi hỗ trợ của nhà máy cho nông dân phát triển vùng nguyên liệu, nâng cao khả năng cạnh tranh.

Để "bã mía quý hơn nước mía"

Cũng theo đại diện lãnh đạo Hiệp hội Mía đường Việt Nam cho biết, tại các nước cơ cấu sản phẩm đường chỉ chiếm 60%, còn lại 40% là các sản phẩm phụ (điện, cồn, phân vi sinh...) trong khi đó các nhà máy Việt Nam chủ yếu làm ra sản phẩm đường nên chi phí giá thành sản xuất cao, không đủ sức cạnh tranh với đường của các nước, nhất là Thái Lan. 

Chính vì thế, câu chuyện cơ cấu lại công nghiệp chế biến đường theo hướng đa dạng hóa sản phẩm, hình thành chuỗi giá trị sản phẩm nhằm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, đủ khả năng cạnh tranh đã được đặt ra với mục tiêu phấn đấu giá thành đường dưới 10.000 đồng/kg. Theo hướng đi này, cùng với sản phẩm đường các loại (đường trắng, đường luyện, đường oganic...), thì các doanh nghiệp/nhà máy sẽ phát triển thêm các sản phẩm: điện sinh khối từ bã mía; nhiên liệu sinh học (ethanol, cồn từ mật rỉ và mía); phân bón hữu cơ, vi sinh từ bã bùn. 

Đồng tình với chiến lược tái cơ cấu ngành mía đường của VSSA, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường tư vấn nên tận dụng bã mía để làm giá thể nấm. Đây là một hướng tiếp cận mới. Bộ trưởng dẫn chứng mô hình ở Vĩnh Phúc, làm nấm trên diện tích hơn 2.000 m2, nhưng tháng nào cũng thu 400-500 triệu nấm tỏi gà. Rồi mô hình trồng nấm rơm tại Lâm Đồng, cứ 1m2 nấm rơm bằng công nghệ của Nhật Bản cho 20 kg nấm mà 1kg nấm bây giờ bán 150.000 đồng. 

Với công nghệ như vậy, Bộ trưởng khẳng định lúc đó “bã mía quý hơn nước mía” và khuyên các doanh nghiệp nên sang Nhật Bản học công nghệ và nhập giống gốc về và ngành mía đường phải có Viện chuyên sâu về cái này. “Chứ còn đốt ra điện thì tôi cho cũng chỉ là tận dụng trong giai đoạn quá độ, lãng phí, ô nhiễm”, Bộ trưởng nói. Theo Bộ trưởng, việc dùng bã mía làm giá thể nấm là tốt, sau bã có thể làm phân. Đặc biệt, nấm sẽ là sản phẩm thức ăn tiềm năng, trong 10 năm nữa chưa sản xuất đủ. 

Câu chuyện dùng lá chuối hay hộp làm từ bã mía, túi ngô đựng thực phẩm tại các siêu thị đang được các siêu thị ở Tp. Hồ Chí Minh hưởng ứng đã làm dấy lên chuyện nâng cao giá trị cho các sản phẩm phụ từ sản xuất nông nghiệp trong dư luận xã hội những ngày qua. Với “tư vấn” của Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, bã mía vốn là phụ phẩm ít có giá trị lại có thể sử dụng làm giá thể nấm để nâng cao giá trị ngành mía đường.

Để nâng cao sức cạnh tranh cho ngành mía đường, Bộ trưởng cho rằng: “Phải giảm giá thành tối đa ở tất cả các khâu, nâng cao giá trị tối đa cho các nhóm sản phẩm". Về phía Bộ, trong thời gian tới, ngành sẽ đồng hành cùng Hiệp hội, doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất giống 3 cấp để đáp ứng đủ giống cho nông dân trồng, qua đó nâng cao năng suất trồng mía của Việt Nam lên 90-100 tấn/ha, thay vì 50-60 tấn/ha như hiện nay. 

Cùng với đó, về hệ thống canh tác cần cơ giới hóa tất cả các khâu, tưới nước khoa học và bón phân cân đối để tạo ra sản phẩm chất lượng, chi phí sản xuất thấp. Bộ trưởng cũng đồng ý với đề xuất thành lập Trung tâm kiểm soát chữ đường – một cơ quan trung gian để xác định chữ đường, lấy lại niềm tin cho người trồng mía để xác định giá trị mía chính xác, thay vì mua xô, bán xô như hiện nay.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Nuôi nấm bằng bã mía: Hướng đi mới cho ngành mía đường
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO