“Phe vé” thời 4.0 - Sáng, tối các góc nhìn

>> U23 Việt Nam và chiến thắng của bản ngã

Trước hết, xin chúc mừng đội tuyển bóng đá U23 nữ và nam Việt Nam, chúc mừng thầy trò ông Mai Đức Chung, ông Park Hang Seo dắt tay nhau bước lên đỉnh vinh quang, giành chức Vô địch.

SEA Games 31 là một mốc son lịch sử, chứng minh sự lớn mạnh của bóng đá, thể thao, cho cả thế, lực, chất của Việt Nam.

Trước khi trận đấu diễn ra, ngoài việc bình luận về chuyên môn, dự đoán kết quả, tập trung cổ vũ thì việc tìm vé vào xem hai trận chung kết cũng “nóng hầm hập”. Bạn bè dò hỏi nhau chỗ mua vé. Và tôi phát hiện ra “phe vé” bóng đá vẫn hoạt động rộn ràng, chỉ cần qua mạng xã hội vài câu kết nối, mặc cả, tài khoản nổ “tinh tinh” là có vé đi xem. Mặc dù mức giá ghi trên vé với số tiền thực tế phải bỏ ra khác xa nhau nhiều, nhưng vé vào xem hai trận chung kết vẫn “cháy hàng”.

Ở các nước phát triển có nền bóng đá phát triển, bóng đá là môn thể thao được kinh doanh. Số tiền bán vé được lập trong dự toán kinh tế, phân bổ số lượng, giá vé cho cả mùa giải, cả cấp quốc gia hay câu lạc bộ. Ở Việt Nam phải nói mọi người rất yêu bóng đá nhưng là “tình yêu thời vụ” như ông Park Hang Seo từng nói: “Người Việt Nam yêu thích bóng đá nhưng chỉ là bóng đá chiến thắng thôi”.

Nếu hôm qua không phải là một chiến thắng thì chắc chắn sẽ có nhiều sự chỉ trích ông Park Hang Seo và cả đội tuyển dù họ đã cố gắng hết sức. Nói điều này để thấy rằng, chúng ta chưa thật sự có một tình yêu bóng đá đẹp đến vô tư.

Quay trở lại vấn đề vé xem bóng đá, có thể thấy "phe vé” không phải bây giờ, không phải chỉ ở Việt Nam mới có. Từ thời bao cấp, các rạp chiếu phim còn nhộn nhịp, các sân vận động đông nghịt, dịp các đội thi đấu cuối tuần thì “phe vé” đã có mặt “trên từng cây số” với cả một đội ngũ, hoạt động nhịp nhàng, bài bản.

Đầu lậu mua gom hoặc tuồn ra cho “phe vé”, sau đó đội ngũ “chân rết” tỏa ra tiếp thị và bán vé. Trước giờ chiếu phim hay đá bóng, “chân rết” tràn ra nhận khách, vẫy khách: “Đôi áo xanh kia là của tao”, “Anh gầy sơ mi kẻ tao lấy nhé”…, rồi họ xông vào tiếp cận, chào mời.

>> SEA Games 31: “Ngả mũ” trước đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam

>> U23 Việt Nam - U23 Thái Lan: Tấm huy chương vàng ở lại?

Bây giờ thời 4.0 rạp chiếu phim thì không còn cảnh ấy, chỉ  có sân bóng đá với số lượng vé tồn mới được tiếp thị tại chỗ, tại hiện trường như thế mà thôi. Ở góc độ tích cực, chính đội ngũ “phe vé” giúp quảng cáo cho trận đấu, đẩy không khí nóng lên từ khi bóng chưa lăn, phần nào tạo lên sự hấp dẫn, kịch tính cho bóng đá.

Trên thế giới với các giải đấu lớn với đủ các chế tài kiểm soát như Wold Cup vẫn có “phe vé” mua rẻ, bán đắt theo diễn biến của giải đấu như thường.

Vấn đề là kiểm soát giải pháp xử lý “phe vé” như thế nào cho người hâm mộ bóng đá Việt Nam thực sự khi mua vé xem bóng đá không bị thiệt thòi.

Điều này khẳng định với công nghệ 4.0 hiện tại, nếu muốn và làm triệt để thì “phe vé” sẽ bị hạn chế đi rất nhiều, thậm chí không còn "đất sống".

Bạn tôi từ Hải Phòng lên Mỹ Đình (Hà Nội) xem chung kết, vui vẻ bỏ ra hai triệu đồng mua tấm vé có ghi giấy mời để vào xem. Cũng có người bạn khác mua vé lúc khan sốt ở vị trí đẹp, giá cặp vé được đẩy lên hàng chục triệu đồng. Với hai trận bán kết vừa rồi thì 15 - 20 triệu một cặp vé chỗ đẹp được coi là giá bình thường, trong khi giá gốc chỉ có từ ba trăm đến năm trăm ngàn đồng.

Mua được vé là anh em phấn khởi lắm, hò hẹn nhau giờ đi, trang phục đi cổ vũ cứ như đi hội. Phải nói là nền kinh tế Việt Nam sau đại dịch COVID-19 rất ổn, số người sẵn sàng bỏ số tiền lớn mua vé đi xem bóng đá rất nhiều, quy ra đô la Mỹ cũng đến gần ngàn đô một cặp vé.

Dẹp "phe vé" có khó không? Câu trả lời là: Không khó!

Muốn dẹp “phe vé” trước hết cần cải tổ từ “rễ”, tầm vĩ mô là thúc đẩy kinh tế phát triển, tạo nhiều việc làm, thu nhập cao, để không ai phải theo nghề “phe vé” bấp bênh nữa.

Tiếp theo là triệt  “gốc”, từ đơn vị phát hành và bán vé, để đảm bảo bán theo chỉ tiêu mỗi người một vé. Bán trực tuyến, thanh toán điện tử qua ngân hàng, người mua nhận mã QR Code thay vé in giấy. Thông tin người mua kèm theo thông tin gắn chip trên căn cước công dân, khi qua cửa kiểm tra đồng thời mã code cùng căn cước công dân thì khó mà làm sai lệch được. Phe vé sẽ “chịu chết” không thể mượn thông tin của hàng ngàn người để đặt mua và thanh toán được.

Phần “thân” sẽ tính toán giá vé hợp lý, tùy theo vị trí ngồi theo diễn biến giải đấu. Coi nguồn từ bán vé là nguồn lớn để trả lương cầu thủ… Định lại chế tài, coi hành động mua vé nhưng không xem mà bán lại kiếm chênh lệch là hành động gian lận thương mại, trốn thuế, lũng đoạn thị trường thì chắc chắn chả “phe vé” nào mạo hiểm lấy món lợi bấp bênh, phập phù “năm thì mười họa” mới có nữa, mà sẽ tìm hướng làm ăn, ổn định lâu dài hơn.

Khâu kiểm soát vào cửa sẽ là phần “ngọn”, gặt hái thành quả của các giải pháp “thân, gốc, rễ”, lại thêm hệ thống định vị đặt mã chỗ ngồi trên sân thì chỉ đúng người mua mới được ngồi chỗ của mình nữa, thì không còn đường nào cho “phe vé” hoạt động cả.