Porsche, Toyota vượt trội, Tesla gây thất vọng trong bài kiểm tra hỗ trợ lái

Một loạt mẫu xe điện mới vừa trải qua bài kiểm tra toàn diện về công nghệ hỗ trợ người lái do Euro NCAP – Chương trình đánh giá xe mới tại châu Âu thực hiện. Kết quả cho thấy có sự khác biệt rõ rệt giữa các hãng xe trong cách phát triển và truyền thông các tính năng bán tự động. Trong khi các mẫu xe như Kia EV3, Porsche Macan, Toyota bZ4X và Renault 5 mới được khen ngợi với điểm số cao và được xếp vào nhóm xuất sắc, thì Tesla lại gây thất vọng khi bị đánh giá thấp và còn bị chỉ trích về cách đặt tên cũng như quảng bá hệ thống Autopilot của mình.

Bài kiểm tra mang tên "Hệ thống hỗ trợ lái năm 2025" được Euro NCAP xây dựng nhằm đánh giá hiệu quả của các hệ thống hỗ trợ lái trên hai phương diện chính. Thứ nhất là năng lực hỗ trợ, tức là mức độ rõ ràng trong hướng dẫn vận hành, khả năng cho phép người lái can thiệp khi cần thiết và mức độ minh bạch trong thông tin mà hệ thống cung cấp. Thứ hai là phương án dự phòng an toàn, nghĩa là khả năng của xe trong việc phòng tránh va chạm và phản ứng khi cảm biến hoặc camera bị trục trặc.

Trong số 9 mẫu xe được thử nghiệm lần này, Porsche Macan là chiếc xe có kết quả ấn tượng nhất. Mẫu SUV của Đức đạt 85 phần trăm về năng lực hỗ trợ và 92 phần trăm về dự phòng an toàn. Hội đồng đánh giá đặc biệt ấn tượng với khả năng giữ làn đường chủ động của Porsche, cho thấy đây không chỉ là một chiếc xe sang mà còn sở hữu công nghệ hỗ trợ người lái hàng đầu. Toyota bZ4X bám sát ngay sau với các điểm số lần lượt là 83 phần trăm và 89 phần trăm. Hai mẫu xe khác là Kia EV3 và Renault 5 cũng đạt kết quả rất tốt, với mức chênh lệch không đáng kể.

Trong khi đó, Tesla Model S lại là mẫu xe có điểm trung bình thấp nhất với chỉ 62 phần trăm và chỉ được xếp ở mức trung bình ngang hàng với MG ZS. Điều đáng chú ý là mặc dù Tesla đạt điểm cao nhất trong nhóm về dự phòng an toàn với 94 phần trăm, nhưng lại bị đánh giá thấp ở phần năng lực hỗ trợ. Nguyên nhân chính là do tên gọi Autopilot và cách quảng bá đi kèm, khiến nhiều người hiểu nhầm rằng hệ thống này đã đủ khả năng tự lái hoàn toàn. Trên thực tế, Autopilot vẫn yêu cầu người lái phải giám sát và can thiệp bất cứ lúc nào. Ngoài ra, hệ thống lái của xe cũng bị nhận xét là có phần “khó khăn” khi người điều khiển muốn can thiệp bằng tay.

Ông Adriano Palao, người phụ trách kỹ thuật các hệ thống hỗ trợ lái của Euro NCAP, cho biết việc cung cấp thông tin chính xác cho người tiêu dùng là yếu tố then chốt trong đảm bảo an toàn. Ông nhấn mạnh rằng việc Tesla sử dụng tên gọi và tài liệu quảng bá mang tính gây hiểu lầm có thể khiến người tiêu dùng đánh giá sai khả năng thực sự của xe, từ đó dẫn đến những tình huống nguy hiểm trên đường.

Trước đó, Tesla từng đối mặt với những cáo buộc tương tự tại thị trường Mỹ, nơi hãng đã phải hầu tòa trong một số vụ tai nạn liên quan đến hệ thống hỗ trợ lái. Điều này đã buộc hãng phải điều chỉnh cách gọi tên sản phẩm. Hiện nay, trên trang web chính thức, gói tính năng này được gọi là "Tự lái hoàn toàn dưới sự giám sát của người lái" nhằm nhấn mạnh rằng người lái vẫn phải chịu trách nhiệm chính và không được phép buông lỏng sự chú ý.

Kết quả từ Euro NCAP cho thấy một bài học đáng chú ý với thị trường Việt Nam, nơi xe điện đang ngày càng phổ biến nhưng nhiều người dùng vẫn hiểu lầm về công nghệ hỗ trợ lái. Không ít người cho rằng xe có hỗ trợ lái cấp độ hai đồng nghĩa với khả năng tự vận hành hoàn toàn mà không cần can thiệp, điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ngay cả những mẫu xe được đánh giá cao như Porsche hay Toyota vẫn yêu cầu người lái luôn tỉnh táo và sẵn sàng kiểm soát xe khi cần.

Thực tế đó đặt ra yêu cầu rõ ràng hơn đối với các nhà nhập khẩu và phân phối tại Việt Nam trong việc truyền thông minh bạch, đào tạo người dùng và tránh quảng cáo gây hiểu nhầm. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng cần sớm ban hành các quy định cụ thể về cách gọi tên và mô tả các hệ thống hỗ trợ lái. Khi người dùng được trang bị kiến thức đúng, quá trình chuyển đổi sang ô tô điện và xe thông minh mới có thể diễn ra một cách an toàn và bền vững.