Porsche từ bỏ xe điện

Hãng xe sang Porsche, biểu tượng xe thể thao Đức, vừa khiến giới tài chính chấn động khi công bố khoản lỗ hoạt động 966 triệu euro (tương đương 1,1 tỷ USD) trong quý 3, sâu hơn so với dự kiến. Khoản lỗ này xảy ra trong bối cảnh hãng xe đang thực hiện một bước ngoặt chiến lược quan trọng, chính thức tuyên bố quay lưng khỏi cuộc đua điện hóa toàn diện để ưu tiên động cơ xăng và hybrid.

Việc chuyển hướng chiến lược này đi kèm với chi phí tái cấu trúc lớn, dẫn đến việc Porsche ghi nhận khoản lỗ khoảng 960 triệu euro trong những tháng gần đây, sau khi chỉ đạt lợi nhuận hoạt động 40 triệu euro trong chín tháng đầu năm. Giám đốc tài chính Jochen Breckner cho biết kết quả kinh doanh này phản ánh chi phí của việc cơ cấu lại danh mục sản phẩm nhằm chuyển trở lại xe xăng, đồng thời ghi nhận khoản lỗ ước tính tới 1,8 tỷ euro từ việc hủy bỏ kế hoạch cho mẫu SUV điện thế hệ mới, từng được kỳ vọng là "Macan điện". Porsche đã giảm mạnh đầu tư vào các dự án xe điện (EV) và sẽ kéo dài tuổi thọ của các mẫu động cơ đốt trong và hybrid.

Nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi chiến lược mang tính bước ngoặt này là sự kết hợp của nhiều áp lực thị trường và vấn đề nội tại. Mặc dù từng được xem là lá cờ đầu trong hành trình điện hóa, doanh số EV của Porsche vẫn chưa đạt kỳ vọng, chỉ chiếm khoảng 12–13% tổng sản lượng năm 2024, khiến chiến lược điện hóa toàn diện trở nên thiếu thuyết phục về mặt tài chính. Hơn nữa, hãng phải đối mặt với sự suy yếu nhu cầu tại Trung Quốc, thị trường từng đóng góp gần một phần ba doanh số toàn cầu, cùng với sự tăng tốc đáng kể của các đối thủ nội địa Trung Quốc như BYD, Nio hay Li Auto.

Đặc biệt, chính sách thuế mới đối với xe nhập khẩu từ châu Âu tại Mỹ đã giáng một đòn nặng nề, làm lợi nhuận bị co hẹp. Ông Breckner cho biết chi phí liên quan đến thuế quan sẽ gây thiệt hại khoảng 700 triệu euro trong năm nay và Porsche sẽ chuyển chi phí này cho người tiêu dùng bằng cách tăng giá tại Mỹ trong những tháng tới.

Sự thay đổi này cũng được thúc đẩy bởi sự thật rằng xe điện chưa thể mang lại "cảm xúc" mà người mua Porsche tìm kiếm. Những người hâm mộ thương hiệu này gắn bó với tiếng động cơ gầm gừ, cảm giác lái tinh tế và mùi xăng dầu đặc trưng, những yếu tố mà xe điện khó có thể tái tạo. Ông Michael Leiters, người sẽ tiếp quản vị trí CEO vào đầu năm 2026, đã thẳng thắn thừa nhận công nghệ chưa sẵn sàng và xe điện hiện tại mất giá nhanh hơn. Ông Leiters, người được biết đến là người có tư duy kỹ thuật sắc bén và coi trọng “linh hồn” của xe thể thao, được Volkswagen Group đưa trở lại nhằm "hồi sinh tinh thần Porsche".

Dưới sự lãnh đạo sắp tới của Leiters, Porsche sẽ tái cân bằng chiến lược, không từ bỏ EV nhưng sẽ ưu tiên động cơ đốt trong và hybrid trong 5 năm tới, xác định hybrid là cầu nối hợp lý. Những mẫu xe mang lại phần lớn lợi nhuận như 911, Macan hay Cayenne sẽ tiếp tục được đầu tư mạnh với các phiên bản hybrid hiệu năng cao.

Để hỗ trợ việc tái cân bằng này, Porsche đang tiến hành tái cấu trúc toàn diện, bao gồm kế hoạch giảm gần 4.000 nhân sự đến năm 2029. Kế hoạch cắt giảm đã bao gồm 1.900 vị trí và 2.000 công nhân tạm thời bị sa thải trong năm nay.

Giám đốc tài chính Breckner cảnh báo rằng năm 2025 được kỳ vọng sẽ là "điểm đáy" trước khi lợi nhuận dự kiến phục hồi rõ rệt từ năm 2026 trở đi. Mặc dù nhà đầu tư dường như đồng thuận với quyết định quay lại quỹ đạo hợp lý hơn này, cổ phiếu Porsche đã phục hồi nhẹ sau khi thông tin về Leiters được công bố, các nhà phân tích vẫn cảnh báo rằng việc chậm chân trong cuộc đua EV có thể khiến Porsche đánh mất vị thế tiên phong trong dài hạn. Quyết định của Porsche cho thấy ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu đang bước vào giai đoạn tỉnh táo hơn sau làn sóng điện hóa nóng bỏng.