Đổi mới sáng tạo để giải bài toán năng suất: Giải pháp căn cơ

Lê Xuân Biên - Viện Năng suất Việt Nam ]• 23/01/2021 05:00

Nâng cao năng suất dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo sẽ thúc đẩy phát triển nền kinh tế của Việt Nam chuyển sang hướng nền kinh tế đổi mới.

Tốc độ tăng năng suất lao động bình quân của một số nước ASEAN theo sức mua tương đương.p/Nguồn: TTX

Tốc độ tăng năng suất lao động bình quân của một số nước ASEAN theo sức mua tương đương. Nguồn: TTX

Để làm được điều này, Việt Nam cần chú ý các biện pháp cốt lõi như:

Một là, cần xây dựng một kế hoạch tổng thể nâng cao năng suất lao động dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. KH&CN, đổi mới sáng tạo vừa là chìa khóa quan trọng tăng năng suất lao động trong nội tại nền kinh tế, vừa là yếu tố nền tảng quyết định năng lực của một quốc gia trong việc nâng cao chất lượng đời sống của người dân. Vì vậy, trong giai đoạn tới, các chính sách thúc đẩy năng suất cần tác động toàn diện, tích cực và đồng bộ để doanh nghiệp thực sự phát huy vị trí trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo.

Hai là, xây dựng chính sách khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất. Để nâng cấp vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu, bắt buộc phải có hàng loạt các công ty đổi mới, sáng tạo quan trọng chứ không nhất thiết là các công ty mới khởi nghiệp trong các ngành công nghệ cao như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ nano. Mỗi loại hình doanh nghiệp, cần có những chính sách, biện pháp phù hợp để thúc đẩy hoạt động KH&CN, đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp.

Ba là, nâng cao năng lực hấp thụ tiến bộ công nghệ.

Ở Việt Nam, doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 98% tổng số doanh nghiệp cả nước, trong đó doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm 74%. Các doanh nghiệp quy mô nhỏ thường thiếu và yếu trong công tác đào tạo, tập huấn người lao động, cũng như hệ thống quản trị để có thể vận hành được công nghệ mới, hiện đại. Vì vậy, cần có một số hỗ trợ mang tính nền tảng cho việc hấp thụ công nghệ ở các doanh nghiệp. Nâng cao năng suất lao động trong bối cảnh mới, đây vừa là công cụ, vừa là kim chỉ nam để các doanh nghiệp bứt phá vươn lên. Đó cũng chính là yêu cầu đặt ra đối với tất cả các bộ, ngành, địa phương, mọi thành phần kinh tế.