Ngành nhôm Việt Nam đang đối diện với khó khăn kép

BẢO LOAN• 18/05/2023 10:29

“Cần có biện pháp lành mạnh thị trường, tăng năng lực cạnh tranh cho sản phẩm nhôm Việt Nam để tìm kiếm thị trường xuất khẩu”.

>>> Doanh nghiệp ngành nhôm đối mặt với khó khăn mới

Đó là kiến nghị của Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam tại Diễn đàn doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam năm 2023. Sự kiện do Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam và Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân tổ chức.

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Minh Kế - Chủ tịch Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam cho biết, hiện trạng ngành nhôm Việt Nam vô cùng khó khăn. Hội kiến nghị, cần có biện pháp lành mạnh thị trường, tăng năng lực cạnh tranh cho sản phẩm nhôm Việt Nam để tìm kiếm thị trường xuất khẩu, “Hội tiếp tục kiến nghị giảm thuế xuất khẩu nhôm dạng thanh, que và hình; đây là nhóm sản phẩm thế mạnh của nhôm Việt Nam hiện nay”.

Giai đoạn 2016 - 2018, nhôm Trung Quốc dư thừa sản lượng, tràn vào bán phá giá khiến doanh nghiệp nhôm nội địa đã lâm vào cảnh ngừng hoạt động, công nhân mất việc.

Đến 2019, Việt Nam đã áp thuế chống bán phá giá với nhôm định hình có xuất xứ từ Trung Quốc với mức thuế tạm thời từ 2,49% đến 35,58%. Quyết định áp thuế chống bán phá giá sẽ hết hiệu lực từ tháng 10/2024, thời hạn nộp hồ sơ rà soát cuối kỳ đến tháng 9/2023.

ông Nguyễn Minh Kế - Chủ tịch Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam

Ông Nguyễn Minh Kế - Chủ tịch Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam

"Giai đoạn năm 2019 - 2020, việc áp thuế chống bán phá giá nhôm định hình xuất xứ từ Trung Quốc đã từng là sự cứu cánh cho các doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam trước bờ vực phá sản, mất đi thị trường trong nước. Do đó, các nhà sản xuất cần xem xét lại tình hình hiện nay và thống nhất quan điểm với Hội để đề nghị Bộ Công Thương gia hạn Quyết định thêm 5 năm", ông Nguyễn Minh Kế chia sẻ.

Hiện nay có một xu hướng dịch chuyển dòng vốn đầu tư sang ngành nhôm Việt Nam rất rõ nét, chủ yếu là dòng vốn đến từ các nhà sản xuất nhôm Trung Quốc đang chuyển hướng đầu tư sản xuất tại Việt Nam nhằm tránh bị áp thuế chống bán phá giá.

Đồng thời, việc chuyển điểm sản xuất có thể giúp nhôm Trung Quốc tận dụng được các ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại mà nhôm Việt Nam đang được hưởng, nhằm tránh các biện pháp phòng vệ thương mại của các nước như Mỹ, EU, Anh…

Hội Nhôm nhận định: Điều này sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường trong nước và thị trường xuất khẩu của các nhà máy nhôm Việt Nam.

>>> Doanh nghiệp ngành nhôm khó tiếp cận gói hỗ trợ dịch COVID-19

Cùng với vấn đề phòng vệ thương mại, ông Vũ Văn Phụ - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam lo ngại, ngành nhôm Việt Nam đang dư thừa công suất.

Hiện có khoảng 100 nhà máy, chủ yếu là sản xuất nhôm định hình. Cùng với năng lực sản xuất nhôm tăng mạnh, khoảng trên 1,2 triệu tấn/năm, đáp ứng đủ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Vài năm gần đây, công suất của ngành nhôm bắt đầu dư thừa. Sản lượng chỉ đạt 70% công suất thiết kế, lượng hàng hóa đã vượt xa nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Quý I/2023, các nhà máy chỉ hoạt động ở mức 30 - 40% công suất, chủ yếu duy trì việc làm cho người lao động, doanh thu thấp, dòng tiền khó khăn.

>>> Cần có chính sách hỗ trợ cho ngành nhôm Việt Nam

“Cần xem xét quy hoạch tổng thể ngành nhôm, sản xuất nhôm nguyên chất và tăng cường tái chế nhôm, tiếp cận nguyên liệu “xanh”, ông Vũ Văn Phụ đề xuất.

Đồng thời Phó Chủ tịch Hội cũng kiến nghị cơ quan chức năng xem xét nghiên cứu xây dựng quy hoạch chính sách phát triển ngành; duy trì có hiệu quả biện pháp phòng vệ thương mại trong nước; xem xét cẩn trọng các dự án vốn FDI vào ngành nhôm Việt Nam; giảm thuế xuất khẩu nhôm profile; tăng năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường xuất khẩu, vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.