4 bất cập từ thu thuế nhà ở
Đề xuất đánh thuế tài sản đối với nhà trên 700 triệu đồng đang có 4 vấn đề bất cập lớn.
Thứ nhất là vấn đề xác định giá trị căn nhà. Việc xác định giá trị chính xác của một căn nhà là rất khó.
Khi phát sinh giao dịch mua bán, giá trị của căn nhà được xác định, nhưng qua thời gian, giá trị căn nhà đã bị biến đổi. Việc khó xác định này tất yếu đưa đến tranh chấp giữa cơ quan hành chính và người dân.
Thứ hai, việc đánh thuế nhà sẽ làm mất lòng người dân. Với người giàu, nộp thêm một phần thuế không phải là vấn đề nhưng với tầng lớp trung lưu và thu nhập thấp, đó sẽ là một gánh nặng. Giá nhà tại Việt Nam hiện nay đã rất cao rồi. Một gia đình trẻ mua một căn nhà xa trung tâm cũng mất từ 1 - 1,5 tỷ đồng. Họ còn phải nuôi con và trang trải cuộc sống, nếu đóng thêm vài triệu đồng tiền thuế nữa thì rất nặng gánh
Thứ ba, việc đánh thuế sẽ khiến giá nhà bị đội lên. Người dân đã phải chịu thuế khi mua nhà thì khi bán, tất yếu họ sẽ cộng giá trị thuế vào giá trị căn nhà. Việc giá nhà bị đội lên sẽ dẫn đến hệ quả là đầu tư bất động sản cũng bị ảnh hưởng. Thay vì có gắng mua nhà, người ta sẽ đi thuê cho... nhẹ người.
Thứ tư, việc đánh thuế nhà sẽ tạo ra vấn nạn trốn thuế. Ví dụ 2 cá nhân mua bán một căn nhà có giá 10 tỷ đồng. Để trốn thuế, người mua và người bán sẽ thỏa thuận để ra công chứng với giá thấp hơn. Tôi bán cho anh 10 tỷ đồng nhưng trong hợp đồng chỉ ghi 2 tỷ đồng. Như thế, người mua bớt được thuế tài sản, còn người bán bớt được thuế thu nhập. Thất thu là rất lớn.
Tôi cho rằng, không nên đánh thuế nhà ở theo trị giá suất đầu tư, mà phải đánh theo diện tích sử dụng. Bởi đánh thuế với nhà theo giá trị sẽ kìm hãm sự phát triển nhà ở và bất động sản gắn liền với đất, chưa kể những rắc rối khi tính giá trị nhà, khấu hao hằng năm để áp thuế...
Việc đánh thuế, nên lấy mức bình quân diện tích nhà ở mà Chính phủ đề ra đến năm 2020 là 25m2/người là ngưỡng không chịu thuế. Phần diện tích vượt ngưỡng này mới phải tính thuế nhằm đảm bảo người dân có nhà để ở.