Quốc gia nào chịu ảnh hưởng từ xung đột thương mại Mỹ- Trung?

Quyết định thuế quan của Trump đối với Trung Quốc sẽ tác động tiêu cực nhất đối với Philippines.

Giới chuyên gia cho rằng các quốc gia mới nổi ở châu Á đang chịu nhiều rủi ro nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định áp thuế 150 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc.

Đây cũng là nỗi quan ngại của các chuyên gia tại Hội nghị thường niên của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) được tổ chức vừa qua tại Manila, Philippines.

Sở dĩ các quốc gia châu Á có nguy cơ bị ảnh hưởng nặng nề từ thuế quan của chính quyền Trump đối với Trung Quốc là do các quốc gia này đã và đang đóng góp một phần quan trọng vào các hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc.

“Chuỗi giá trị khu vực đã được hình thành từ nhiều năm nay ở châu Á, nên căng thẳng thương mại Mỹ- Trung sẽ ảnh hưởng tới các quốc gia khu vực thông qua chuỗi giá trị này”, bà Cyn-Young Park, Giám đốc phụ trách hợp tác và hội nhập khu vực của ADB cho biết.

Nói cách khác, những quốc gia khu vực châu Á cung cấp các sản phẩm trung gian, sản phẩm bán thành phẩm, nguyên vật liệu cho Trung Quốc sản xuất hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ, sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Theo Viện nghiên cứu chính sách kinh tế quốc tế của Hàn Quốc, hiện nay các sản phẩm trung gian đang chiếm khoảng hơn 50% tổng số lượng hàng hóa xuất, nhập khẩu của các quốc gia Đông Nam Á.

“Hiện nay Bắc Kinh đang ngày càng tăng cường sản xuất các hàng hóa trung gian, thay vì nhập khẩu, đồng thời đẩy mạnh đầu tư vào các quốc gia Đông Nam Á. Điều đó dẫn tới mối quan hệ thương mại- đầu tư chặt chẽ trong khu vực châu Á”, bà Park cho biết và cảnh báo, nếu tăng trưởng của Trung Quốc giảm 1% do chính sách thuế của Trump, thì kinh tế của các quốc gia châu Á khác có liên quan cũng giảm khoảng 0,3%.

Giới chuyên gia cho rằng, quyết định thuế quan của Trump đối với Trung Quốc sẽ tác động tiêu cực nhất đối với Philippines, một trong những quốc gia đang có mức tăng trưởng nhanh nhất khu vực, nhưng cũng xuất khẩu hàng hóa trung gian với số lượng lớn sang Trung Quốc.

Theo Ngân hàng RHB (Malaysia), các sản phẩm trung gian của Philippines xuất khẩu sang Trung Quốc hiện chiếm khoảng 16,9% tổng kim ngạch xuất khẩu của quốc gia này.

Ông Diwa Guinigundo, Phó Thống đốc NHTW Philippines, cũng thừa nhận rằng, ngoài tăng trưởng kinh tế, quyết định thuế của Trump còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới hệ thống tài chính, đầu tư trực tiếp nước ngoài của quốc gia này.

Ông Taimur Baig, chuyên gia kinh tế của DBS cho rằng, những quốc gia, như Việt Nam, Indonesia, Ấn Độ,… hiện chủ yếu dựa vào nhu cầu trong nước để tạo động lực tăng trưởng kinh tế có thể sẽ ít bị ảnh hưởng bởi xung đột thương mại Mỹ- Trung. Trong khi đó, Hàn Quốc, Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc)… sẽ chịu ảnh hưởng khá lớn.

Trong điều kiện hiện nay, nếu các quốc gia châu Á tăng cường tự do thương mại trong khu vực và gỡ bỏ những hàng rào phi thuế quan, sẽ hạn chế đối đa thiệt hại từ leo thang căng thẳng thương mại Mỹ- Trung.

Trong khi đó, hiện nay căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục gia tăng. Số liệu từ Bộ Nông nghiệp Mỹ cho thấy từ ngày  5 đến 19/4/2018, Trung Quốc đã hủy các đơn hàng mua 62.690 tấn đậu nành từ Mỹ. 

Được biết, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu nông sản lớn thứ hai của Mỹ. Năm 2017, Mỹ đã xuất khẩu sang Trung Quốc 33 triệu tấn đậu nành, chiếm gần 1/3 tổng số lượng đậu nành nhập khẩu của Trung Quốc.

Ngọc Anh