Nền kinh tế số - bước đi đột phá của Trung Quốc

Nguyễn Chuẩn 02/02/2020 00:00

Trung Quốc đang có bước đột phá thực sự trong quá trình đổi mới và phát triển kỹ thuật số. Đây là nước cờ khôn ngoan của quốc gia này trong lĩnh vực công nghệ.

Một khách hàng đang sử dụng giải pháp chi trả nhận diện khuôn mặt

Một khách hàng đang sử dụng giải pháp chi trả nhận diện khuôn mặt "Smile to Pay" tại một cửa hàng KFC ở Hằng Châu, Trung Quốc (ảnh: Business Insider)

Vào tháng 10 năm 2019, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Tập Cận Bình, đã có bài phát biểu cổ vũ sự phát triển của công nghệ blockchain ở nước này. Ông tuyên bố, Trung Quốc sẽ nắm bắt cơ hội, chiếm lĩnh đỉnh cao công nghệ bằng cách thúc đẩy nghiên cứu và tiêu chuẩn hóa công nghệ blockchain.

Đáng chú ý, đây không phải là lần đầu tiên chính phủ Trung Quốc ủng hộ nỗ lực phát triển kỹ thuật số. Các nước siêu cường trên thế giới đều song song phát triển mạng 5G, AI và việc phát triển nhanh chóng của công nghệ trên toàn cầu là đáng kinh ngạc. Những ảnh hưởng này đã và đang là đích ngắm của các quốc gia trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Theo eMarketer, doanh số bán lẻ trực tuyến của Trung Quốc dự kiến tăng 27,3% mỗi năm lên tới 1.935 nghìn tỷ USD. Ước tính đến năm 2023, doanh số thương mại điện tử được dự báo sẽ chiếm 63,9% tổng doanh số bán lẻ.

Trung Quốc đang có bước đột phá thực sự trong quá trình đổi mới và phát triển kỹ thuật số. Đây sẽ là nước cờ khôn ngoan của quốc gia này trong lĩnh vực công nghệ.

Tăng trưởng thương mại điện tử 

Trung Quốc là một trong những thị trường thương mại điện tử lớn nhất và áp dụng các công nghệ kỹ thuật số tiên tiến nhất trên thế giới. Trong năm 2013, Trung Quốc đã vượt qua Hoa Kỳ để trở thành thị trường thương mại điện tử lớn nhất thế giới và đến năm 2017 đã có hơn 750 triệu người dùng Internet. Theo một thống kê chính thức hiện có rất ít thị trường trên thế giới tiệm cận quỹ đạo tăng trưởng của Trung Quốc.

Hiện nay, có hơn 40% giao dịch thương mại điện tử của thế giới hiện đang diễn ra tại Trung Quốc. Thị trường thương mại điện tử của đất nước này được đặc trưng bởi xu hướng tiêu dùng trên thiết bị di động, thanh toán kỹ thuật số và áp dụng thương mại xã hội. 

Các tập đoàn công nghệ lớn nhất Trung Quốc như Alibaba, Tencent và J.D đang thống trị một thị trường nội địa phát triển chóng mặt. Người tiêu dùng Trung Quốc rất am hiểu về điện thoại di động, ngay cả các người già cũng có thể sử dụng thành thạo các thao tác mua bán trực tuyến trên điện thoại di động.

Sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp này, kết hợp với một loạt các cơ sở tiêu dùng kỹ thuật số lớn và đang phát triển, đã tạo ra sự tăng trưởng to lớn cả trong và ngoài nước thông qua thương mại xuyên biên giới. Môi trường độc đáo này đang thúc đẩy những cách tân trong lĩnh vực thương mại và kinh doanh kỹ thuật số. Trung Quốc sẽ là nơi đóng vai trò thử nghiệm những ý tưởng mới trong công cuộc phát triển thương mại điện tử toàn cầu.

Tiền tệ kỹ thuật số quốc gia

Đây là một dự án lớn nhất được công bố từ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, nơi đang chuẩn bị cho ra đời một loại tiền tệ kỹ thuật số quốc gia.

Huang Qifan – Phó chủ tịch điều hành Trung tâm giao dịch kinh tế quốc tế Trung Quốc – đã xác nhận Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) có kế hoạch tung ra đồng tiền kỹ thuật số riêng được gọi là “DCEP”. DCEP có nghĩa là tiền kỹ thuật số thanh toán điện tử.

Hệ thống thanh toán tiền điện tử kỹ thuật số (DCEP) sẽ là một giải pháp thanh toán dựa trên blockchain để thay thế tiền mặt. Nó có tỷ giá 1: 1 với Nhân dân tệ, cùng với đó là hy vọng sẽ được lưu thông rộng rãi trên quốc tế. Chưa có ngày chính thức ra mắt nào được công bố nhưng có dự đoán rằng tiền tệ sẽ được phân phối trong một hệ thống hai cấp - với Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đứng đầu và các ngân hàng thương mại khác bên dưới. Mô hình này sẽ cho phép Trung Quốc theo dõi chi tiêu và ngăn chặn sự di chuyển của các quỹ bất hợp pháp trong nỗ lực tập trung kiểm soát kinh tế của chính phủ.

DCEP là sự khác biệt rất nhiều so với việc năm 2017, Bắc Kinh ra lệnh cấm tiền điện tử ICO (Initial Coin Offering) và coi việc sử dụng là một tội hình sự. Rửa tiền, lừa đảo, rủi ro đầu cơ là những lý do Trung Quốc kỳ thị bitcoin. Trớ trêu thay, Trung Quốc đã và vẫn sẽ là một trong những nước khai thác tiền kỹ thuật số lớn nhất. Việc bật đèn xanh của Trung Quốc đối với blockchain dự kiến sẽ thúc đẩy bitcoin, điều này có thể đưa bitcoin ra ngoài ánh sáng và có thể giúp bitcoin được áp dụng một cách đại trà.

Đối tác thương mại mới

Bên cạnh công nghệ, cuộc chiến thương mại đang diễn ra với Mỹ Trung đã buộc Trung Quốc phải tìm nơi khác để xuất khẩu hàng hóa của mình. Trung Quốc đang chuyển hướng sang châu Âu để theo đuổi sáng kiến “Vành đai và Con đường”, một sáng kiến đầy tham vọng nhằm kích thích kết nối và hội nhập kinh tế Á-Âu. Nếu Trung Quốc có thể dẫn đầu với công nghệ blockchain, họ sẽ có một vị thế vượt trội để làm chủ giao dịch trong các thị trường trải dài ở hai châu lục.

Mất đi đối tác thương mại lớn nhất của mình, Trung Quốc đã đặt nền móng cho sáng kiến “Vành đai và Con đường”. Trung tâm blockchain xuất sắc - CEEC, được thành lập cùng với Slovakia vào tháng tám năm ngoái, bởi Trung Quốc nhận thấy tiềm năng, kinh nghiệm và thành công của Slovakia với các công ty blockchain có thể sẽ có giá trị lớn đối với Trung Quốc.

Những mối quan ngại…

Khi Trung Quốc bắt đầu chuẩn bị nền kinh tế và nhân lực cho việc phát triển kỹ thuật số, các câu hỏi bên lề của việc hội nhập đang được đặt ra. Blockchain được cho là nhắm vào lòng trung thành đối với đảng và sự ổn định nội bộ ở Trung Quốc.

Hiện tại, hệ quả tất yếu của một số công nghệ, trong đó bao gồm cả blockchain, có thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nhân quyền và quyền riêng tư cá nhân ở Trung Quốc. Không có gì ngạc nhiên nếu có sự hoài nghi về việc Trung Quốc sẽ phân tách lợi ích kinh tế và quyền tự do ngôn luận.

Có thể bạn quan tâm

  • Công nghệ Blockchain dự báo tương lai ngành tài chính

    Công nghệ Blockchain dự báo tương lai ngành tài chính

    17:00, 02/08/2019

  • Tìm hiểu về hóa đơn điện tử đầu tiên ứng dụng công nghệ Blockchain

    Tìm hiểu về hóa đơn điện tử đầu tiên ứng dụng công nghệ Blockchain

    13:30, 13/04/2019

  • TPBank đi đầu trong ứng dụng công nghệ blockchain cho chuyển tiền quốc tế

    TPBank đi đầu trong ứng dụng công nghệ blockchain cho chuyển tiền quốc tế

    07:09, 02/11/2019

Thương mại điện tử ở Trung Quốc có những vấn đề nghiêm trọng đã được đặt ra về gian lận, xâm phạm quyền riêng tư, bảo mật thông tin, spam, vi phạm bản quyền, vi phạm thương hiệu, bán hàng hóa và dịch vụ trong danh mục cấm và luật bảo vệ người tiêu dùng là không rõ ràng hoặc định nghĩa một cách mơ hồ .

Trong tương lai, thương mại điện tử Trung Quốc vẫn sẽ còn nhiều dư địa cho sự phát triển của nó do kết quả của các khoản đầu tư đa dạng, quy mô lớn từ các công nghệ khổng lồ của Trung Quốc. Những tiến bộ trong thương mại điện tử không chỉ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng Trung Quốc, mà còn giúp giải quyết các lĩnh vực thiết yếu như phát triển cơ sở hạ tầng, an toàn sản phẩm và thương mại xuyên biên giới toàn cầu. Cuối cùng, thương mại điện tử của Trung Quốc không chỉ là phương tiện để người tiêu dùng đảm bảo giá rẻ khi mua hàng ngày. Đó là một động lực phát triển đáng chú ý mang tính chuyển đổi trên toàn thế giới.

Có một điều chắc chắn là Trung Quốc đang nỗ lực phát triển kỹ thuật số của mình theo cách đặc biệt và tận lực, điều này có thể sẽ đẩy nền kinh tế của họ lên vị trí số một trên thế giới, vượt xa Hoa Kỳ...

Nguyễn Chuẩn