Hải Phòng: Tạo hệ sinh thái nâng cao năng lực cạnh tranh ngành da giày

HẢI NGÂN• 11/08/2023 02:47

Để giữ vị thế là một trong những ngành công nghiệp xuất khẩu mũi nhọn của nền kinh tế, ngành da giày TP Hải Phòng cần nâng cao chất lượng, tận dụng tối đa cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do.

>>>Tiềm năng phát triển cảng biển ở Hải Phòng

>>>Hải Phòng: “Phản ứng nhanh” về thuế

Còn nhiều hạn chế

Ông Hoàng Minh Cường - Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết: “Ngành công nghiệp Da giày Hải Phòng là một trong các ngành công nghiệp truyền thống, được xác định là nhóm sản phẩm mũi nhọn, với tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm từ 10% - 15%. Tuy nhiên, ngành công nghiệp Da giày Việt Nam nói chung và Hải Phòng nói riêng vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế”.

Hoạt động sản xuất tại nhà máy giày Tiên Lãng thuộc Công ty TNHH Sao Vàng - Tập đoàn Đỉnh Vàng

Cụ thể, ngành Da giày tuy tăng trưởng nhanh nhưng sản xuất theo phương thức gia công là chủ yếu, khâu thiết kế còn yếu và chưa được thị trường nước ngoài chấp nhận với định vị thương hiệu Việt Nam; đội ngũ lao động của ngành Da giày phát triển nhanh nhưng còn thiếu lao động kỹ thuật được đào tạo chuyên sâu; trình độ công nghệ tuy đã được cải thiện những vẫn thấp so với các quốc gia sản xuất ngành Da giày trong khu vực…

Theo ông Nguyễn Công Hân - Phó Giám đốc Sở Công thương Hải Phòng, ngành công nghiệp Da giày Hải Phòng đang tiếp tục đóng góp lớn trong kim ngạch xuất khẩu, tạo cơ hội phát triển cho các ngành liên quan (vận tải, xây dựng, sản xuất nguyên phụ liệu, dịch vụ...). Tuy nhiên, trong bức tranh tổng thể về phát triển các nhóm ngành công nghiệp thành phố, Da giày được đánh giá nằm trong cụm ngành ít có lợi thế do chi phí thuê mặt bằng của TP Hải Phòng cao hơn so với các địa phương lân cận và kém hấp dẫn do năng suất lao động thấp mặc dù có khả năng giải quyết tốt nhu cầu tạo việc làm cho lao động giản đơn trong ngắn hạn nhưng cũng chỉ ở công đoạn có giá trị gia tăng thấp nhất là gia công.

Ngành công nghiệp Da giày Hải Phòng là một trong các ngành công nghiệp truyền thống tại Hải Phòng (Ảnh minh hoạ)

Đặc biệt, về trình độ công nghệ của ngành Da giày vẫn còn ở mức trung bình. Thiết bị công nghệ sản xuất của ngành da giày chủ yếu được nhập khẩu từ Đài Loan, Trung Quốc và một tỷ lệ rất nhỏ từ Nhật Bản, Đức, Ý. Về công nghệ, trình độ công nghệ hiện tại của ngành Da giày tại Việt Nam đang ở mức vừa phải, tương đối trung bình, phụ thuộc vào máy móc, thiết bị nước ngoài. Khả năng đầu tư và chuyển giao công nghệ mới phụ thuộc vào nguồn tài chính hạn hẹp. Lực lượng chuyên gia cũng như kiến thức và cập nhật công nghệ còn hạn chế và cũng chưa đạt đến nhu cầu phát triển kinh doanh.

“Khả năng đàm phán để kí hợp đồng công nghệ của ngành Da giày cũng không mở rộng. Đây là một trong những lí do khiến năng suất lao động cũng như hiệu quả sản xuất của ngành này bị hạn chế về ngắn hạn lẫn dài hạn. Điều này dẫn đến nguy cơ làm giảm sự cạnh tranh của ngành giày dép trên thị trường. Ngoài ra, ngành Da giày phần lớn vẫn là gia công cho các hàng giày dép, túi xách nước ngoài; giày dép, túi xách thương hiệu Việt xuất khẩu mới chỉ tăng về lượng, chưa tăng nhiều về chất; khả năng đáp ứng các quy định đối với mặt hàng này theo cam kết trong các Hiệp định Thương mại tự do chưa cao, tỷ lệ nội địa thấp nên có giá trị gia tăng chưa cao”, ông Hân cho biết thêm.

Đề xuất các giải pháp

Thực tế, Hải Phòng từng được coi là thủ phủ của ngành công nghiệp giày dép, luôn tiên phong, đứng đầu cả nước về phát triển ngành Da giày, cũng như kêu gọi đầu tư FDI, với các tổ hợp sản xuất giày dép và sản phẩm được tái lập bằng yếu tố đầu tư nước ngoài. Vì vậy, để tận dụng tối đa cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do, ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại Đa biên Bộ Công Thương đã đề xuất 4 nhóm giải pháp.

Theo ông Khanh, cần lập group kết nối giữa các doanh nghiệp xuất khẩu với các cơ quan liên quan, triển khai ngay sau hội nghị này; tập trung xây dựng thương hiệu và có chiến lược xây dựng bài bản, hiệu quả; xây dựng hệ sinh thái cho ngành (cơ quan tư, địa phương, hiệp hội, công ty xuất khẩu chính, công ty tư vấn, nông dân, công ty cung cấp nguyên liệu đầu vào...). Đồng thời, tập trung nâng cao chất lượng, chú ý phát triển bền vững (đi thẳng các tiêu chuẩn Global như Global Gap, quan tâm lao động, môi trường...).

Được biết, để duy trì, phát triển hiệu quả, bền vững ngành Da giày Hải Phòng theo mô hình kinh tế tuần hoàn, mới đây, Sở Công Thương TP Hải Phòng đã phối hợp với Vụ Chính sách Thương mại đa biên - Bộ Công Thương tổ chức “Tọa đàm xây dựng hệ sinh thái phát triển ngành Da giày tại thành phố Hải Phòng”.

Tọa đàm xây dựng hệ sinh thái phát triển ngành Da giày tại TP Hải Phòng

Theo ông Hoàng Minh Cường, tọa đàm được tổ chức nhằm hoàn thiện chuỗi giá trị sản xuất trong nước, tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu; hoàn thiện chuỗi giá trị sản xuất trong nước, tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu; phát triển được một số thương hiệu mang tầm khu vực và thế giới; đẩy mạnh sản xuất sản phẩm có chất lượng, có năng lực cạnh tranh cao trên thị trường, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước; có vai trò quan trọng trong chiến lược xuất khẩu hàng hóa của TP Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035. Đồng thời, đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu ngành Da giày Việt Nam nói chung và Hải Phòng nói riêng, giúp các doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do.

Trước đó, TP Hải Phòng cũng đã ban hành kế hoạch số 156 ngày 19/5/2023 thực hiện Chiến lược phát triển ngành Dệt May và Da Giày Việt nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035 tại TP Hải Phòng.

Năm 2022, số lượng doanh nghiệp sản xuất của ngành công nghiệp Da giày dao động từ 130 doanh nghiệp đến 163 doanh nghiệp, số lượng lao động làm việc khoảng trên 60 nghìn lao động. Chỉ số sản xuất có sự tăng trưởng vượt bậc 14,43%; giá trị sản xuất công nghiệp đạt gần 17 nghìn tỷ đồng; kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1,8 tỷ USD.