Digital Marketing và câu chuyện 10 năm
10 năm qua, Digital Marketing đã có nhiều thay đổi đáng kể
Trong thập kỷ tới, sự phát triển của máy móc cũng mang lại hàng loạt những cơ hội và thách thức mới cho digital marketers.
1. Nhìn lại quãng đường 10 năm
Cuộc đời có mấy lần 10 năm?
Digital marketing bắt đầu rộ lên từ cuối 2008 với chiến dịch đình đám “Closeup - Tìm em nơi đâu”. Cho đến 2010, digital marketing đồng nghĩa với việc làm microsite để giới thiệu sản phẩm và tổ chức contest, kéo traffic bằng cách đặt banner trên top sites và đi seeding trên các forum. Đối với các Brand lớn thì ngân sách cho Digital thời đó chỉ chiếm dưới 5%, hầu hết đều mang tính thử nghiệm, hoặc bổ trợ cho các chiến dịch truyền thông lớn bằng TVC/ PR/ Event.
Đến thời của Social media và Ecommerce
Facebook đã thay đổi căn bản cách làm digital marketing ở Việt Nam. Các copywriter, content creator và community leader giờ đây đã có sân chơi để thoả sức sáng tạo vô tận. Nhà nhà xây dựng fanpage, ngân sách đổ vào túi Ads và KOLs.
Ecommerce, dẫn dắt bởi mô hình Groupon đã tạo ra một cái nhìn hoàn toàn khác: Digital, không chỉ là Marketing, mà còn tạo ra Sales.
Từ đây hình thành một thế hệ marketer mới có những kỹ năng mà trước giờ ít thấy: seeding, analytics, optimize, UX, Search Optimize… Mỗi kỹ năng đều có thể phát triển thành một nhánh lớn cho 10 năm tiếp theo.
Và thời của những T-shaped digital marketer
Là người vừa có chuyên môn rộng, vừa đi sâu vào một vài kỹ năng; hoặc Growth hacker - có chuyên môn độc đáo và tư duy tăng trưởng, đủ sức đảm trách nhiệm vụ nặng nề cho các platform.
2. Tương lai của Digital Marketing
Trong 10 năm tới, Digital marketer sẽ đối mặt với những thách thức chưa từng có, trong cuộc đấu không cân sức với Máy móc.
Data-driven marketing là xu thế
Những platform quảng cáo mạnh nhất thế giới như Facebook, Google, Amazon đang tiến hoá theo hướng sử dụng AI/ Machine learning kết hợp với sức mạnh tính toán và Dữ liệu lớn. CDP, marketing automation ngày càng được ứng dụng trong các tổ chức lớn và phát huy hiệu quả.
Một marketer giỏi thực thi các công cụ tới đâu rồi cũng không thể hơn máy móc. Khác biệt là phải biết phối hợp và vận hành những nền tảng phức tạp với nhau - tầm tư duy và thấu hiểu khách hàng phải cao hơn.
Nhiệm vụ của Marketing ngày càng gắn với Growth (tăng trưởng)
ROI của Marketing là CAC/ LTV/Conversion/ Churn rate... Đây đơn thuần là những khái niệm của startup nhưng ngày càng được chấp nhận rộng rãi bên trong mọi doanh nghiệp.
Mức lương của một chuyên gia Digital tại Tiki, Grab, Shopee có thể lên tới vài ngàn USD, tương đương với Marketing Manager tại những công ty lớn. Vị trí CMO ở Lazada trong nhiều năm được tuyển về từ KPMG/ Deloitte - những công ty tư vấn chứ không phải là marketing. Vì sao lại như vậy?
Vì những đối tượng này có sự thấu hiểu về tài chính và tư duy số liệu cực kì tốt, kết hợp với cách làm việc linh hoạt dựa trên hệ thống. Đi cùng với đó là KPI tăng trưởng phải tính bằng lần theo từng năm. Để đi xa trong môi trường đầy biến động như vậy không hề đơn giản.
3. Lối đi nào dành cho các Digital Marketers?
Digital marketer có cơ hội để phát triển sự nghiệp rất đa dạng, theo các hướng chuyên môn khác nhau chứ không chỉ bó hẹp trong lĩnh vực Marketing.
- Data analyst/ Data science: một trong những công việc được chú ý nhất hiện nay (và tương lai), mức lương lên đến vài ngàn USD (bằng CMO).
- Online sellers trên Facebook/ marketplace.
- MMO: xây dựng các kênh Website/ YouTube/ Fanpage nhiều traffic và kiếm tiền từ Nhà quảng cáo. Hoặc là Dropshipping/ FBA (fulfillment by Amazon)
- Content creator
- Community page: như Thỏ bảy màu, Lê Bích... có doanh thu không dưới trăm triệu/ tháng.
- Vlogger/ Influencer: rất nhiều youtuber có doanh số cả tỉ mỗi tháng. Kinh điển là Phở đặc biệt. Gần đây có Giang ơi, Khoai lang thang, Bà Tân vlog.
- Go global: các kỹ năng chung của Digital là giống nhau ở mọi nơi. Vì vậy một digital marketer vẫn có khả năng kiếm tiền bình thường khi ra nước ngoài.
10 năm, nếu đi không đúng hướng thì chẳng đạt được thành tựu gì đáng kể, nếu đi đúng thì mất không tới 5 năm để tự hào. Thay vì loay hoay cho những thứ vô ích, hãy học hỏi từ những người tích cực, những người đang nỗ lực mỗi ngày để phát triển bản thân lên những cấp độ mới.