Có thể ngăn ngừa lây nhiễm COVID-19 chỉ bằng một mũi vắc xin?

CẨM ANH• 02/03/2021 06:30

Nhiều quốc gia đang tiến hành thử nghiệm tính hiệu quả của các loại vắc xin chống COVID-19 chỉ sau 1 lần tiêm để có thể đẩy nhanh chương trình tiêm chủng trong cộng đồng.

Mỹ đang cho thử

Mỹ đã cấp phép sử dụng khẩn cấp vắc xin COVID-19 1 liều tiêm của Công ty Johnson & Johnson

Vừa qua, Mỹ đã trở thành thành quốc gia đầu tiên cấp phép sử dụng khẩn cấp vắc xin COVID-19 1 liều tiêm của Công ty Johnson & Johnson (Mỹ). Cụ thể, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cho phép sử dụng vắc xin Johnson & Johnson đối với nhóm người từ 18 tuổi trở lên.

Trước đó, cơ quan này khẳng định sản phẩm của Johnson & Johnson an toàn và hiệu quả trong suốt quá trình thử nghiệm. Kết quả cho thấy, vắc xin của Johnson & Johnson cho hiệu quả 66% trong việc ngăn chặn các ca bệnh trung bình đến nặng 4 tuần sau khi tiêm, đồng thời cho hiệu quả 100% đối với các ca phải nhập viện và tử vong.

Tương tự, để giải quyết tình trạng thiếu vắc xin, nhóm các nhà khoa học tại Đại học Stanford đã thực hiện nghiên cứu loại vắc xin tiểu đơn vị trên chuột. Sau 1 lần tiêm, vắc xin đã đã kích thích và tạo kháng thể.

Nếu các thử nghiệm trên người đạt hiệu quả tích cực, điều này sẽ mở ra cơ hội cho người dân các nước thu nhập thấp triển khai tiêm chủng diện rộng; đồng thời giải được bài toán “khát” vắc xin hiện nay.

Có thể thấy, việc tiêm chủng vắc xin COVID-19 đang ngày một cấp bách hơn do sự xuất hiện của các biến chủng mới của virus SARS-CoV-2. Theo nhận định của các chuyên gia dịch tễ, việc tiêm phòng sẽ làm giảm đáng kể lượng virus trong cơ thể con người, từ đó giúp hệ miễn dịch đối phó tốt hơn so với khi chưa được tiêm.

Ít virus hơn có nghĩa là ít có cơ hội lây lan hơn, và nếu số lượng virus trong cơ thể đủ thấp, khả năng lây lan có thể gần như bằng không. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ liệu số lượng virus đủ thấp để giảm lây nhiễm COVID-19 là bao nhiêu, và sẽ cần bao nhiêu lần tiêm vắc xin để giảm thiểu lượng virus về mức thấp.

Các chuyên gia khuyến cáo, cần

Các chuyên gia khuyến cáo, cần cân nhắc thận trọng khi chỉ tiêm 1 mũi vắc xin COVID-19

Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, các quốc gia cần cân nhắc thận trọng khi chỉ triển khai tiêm 1 mũi vắc xin phòng COVID-19. Theo chuyên gia về bệnh truyền nhiễm William Schaffner của Trung tâm Y tế ĐH Vanderbilt (Mỹ), tuy khả năng tái mắc COVID-19 sẽ gần như bằng không, nhưng người dân vẫn có nguy cơ bị nhiễm bệnh sau khi đã được tiêm hai mũi vắc xin.

“Nhiều người nghĩ rằng các loại vắc xin hoạt động giống như một lá chắn, ngăn chặn hoàn toàn virus lây nhiễm vào cơ thể. Nhưng trong hầu hết các trường hợp, vắc xin thường ít có hiệu quả ngay sau một mũi tiêm. Đó là lý do tại sao các nhà nghiên cứu thường bắt đầu đánh giá và xem xét tỷ lệ nhiễm bệnh sau 7 ngày kể từ khi tiêm liều thứ hai” chuyên gia này cho biết.

Sự xuất hiện của các biến thể mới, đặc biệt là các biến chủng có khả năng làm suy yếu hiệu quả của vắc xin đang xuất hiện tại nhiều quốc gia làm tăng lo ngại, những người được tiêm chủng đủ hai mũi tiêm vẫn có khả năng lây nhiễm và lây lan COVID-19.

Đối với biến thể được phát hiện tại Nam Phi, vắc xin vẫn cung cấp khả năng bảo vệ con người không mắc COVID-19 ở mức độ nặng lên đến hơn 85%. Nhưng khi tính tới các trường hợp nhẹ và trung bình, chúng chỉ cung cấp khả năng bảo vệ tốt nhất khoảng 50% -60%. Điều đó có nghĩa là ít nhất 40% số người được tiêm chủng vẫn sẽ bị nhiễm virus, đủ để gây bệnh ở mức độ vừa phải.

Điều này có nghĩa là, sẽ mất nhiều thời gian hơn để điều chế các loại vắc xin COVID-19 giảm sự lây truyền và đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng.

Mặc dù vậy, nhưng Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, Tiến sĩ Rochelle Walensky cho biết, việc bổ sung thêm các loại vắc-xin sẽ giúp bảo vệ nhiều người nhanh hơn, đồng thời ngăn ngừa sự lây lan của virus trong khi các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu và nâng cấp các loại vắc xin hiện có để đối phó với các biến thể của virus Corona trong tương lai.