Tương lai cho nền công nghiệp trong giai đoạn mới (Bài 2)

HOÀNG MINH• 28/02/2021 05:00

Những hàm ý chính sách viễn kiến cho giai đoạn tới cần có góc nhìn và cách tiếp cận bao trùm và phổ quát hơn.

Văn kiện đại hội XIII của Đảng xác định một trong những trọng tâm là cần đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Trong văn kiện đại hội XIII của đảng có nêu và xác định một trong những trọng tâm là cần đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chú trọng công nghiệp hóa, phát triển kinh tế tri thức, nâng cao trình độ khoa học, công nghệ của các ngành, lĩnh vực; nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tham gia có hiệu quả vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu.

Với những mục tiêu đã xác định, để đạt được mục tiêu đó cần phải tăng cường hơn nữa vai trò tạo lập môi trường từ phía các bộ chủ quản nhà nước, dựa trên cơ sở ổn định nền tảng hệ thống ngân hàng hiện có. Song song đó cần kiện toàn hơn nữa và tiến tới phát triển các sản phẩm tài chính phong phú lấy thị trường làm trung tâm theo (mô hình Anglo-Saxon thịnh hành ở Hoa Kỳ và Anh), thay vì mô hình lấy ngân hàng làm trung tâm tựa như đang (phổ biến hơn ở lục địa Châu Âu và Nhật Bản).

Hoạt động này nhằm tạo điều kiện đa dạng nguồn vốn đáp ứng nhu cầu tiếp cận và khai thác các công nghệ tiên tiến từ các nước phát triển, có chính sách thu hút nhân tài hữu hiệu, hình thành thị trường giao dịch trao đổi ý tưởng, công nghệ, kiến tạo hệ sinh thái khởi nghiệp, mở rộng phạm vi hợp tác đào tạo nhân lực có trình độ chất lượng cao, đào tạo bồi dưỡng thế hệ doanh nhân dám dấn thân, có trách nhiệm vị xã hội, tinh thần dân tộc cao độ và tầm nhìn xa…

Những đề mục trên mang tính nền tảng có tác dụng làm đòn bẩy hỗ trợ nền kinh tế tăng trưởng ổn định trong dài hạn.

Lấy trường hợp điển hình từ tập đoàn VinGroup làm ví dụ. Sau khi họ đã tích lũy đáng kể nguồn lực từ quá trình hình thành và phát triển từ các ngành truyền thống, họ đã mạnh dạn đầu tư với lượng vốn lên tới hàng tỉ USD. Với con số không hề thua kém với các doanh nghiệp FDI, VinGroup hòng tiếp cận đón đầu các ngành có hàm lượng giá trị và độ lan tỏa cao.

Động lực để tập đoàn này triển mạnh dạn đầu tư một phần cơ bản xuất phát từ tinh thần dân tộc của những người đứng đầu doanh nghiệp có sẵn lợi thế các nguồn lực đã tích lũy như từ năng lực quản lý cũng như khả năng huy động vốn tốt trên thị trường để phục vụ cho những dự án đầy tham vọng và đột phá tạo lập được vị thế cạnh tranh với những doanh nghiệp quốc tế, thông qua đó đã góp phần gián tiếp tạo dựng uy tín hình ảnh thương hiệu quốc gia.

Thêm nữa nhìn vào tình hình thực tế, hiện nay số ca nhiễm bệnh COVID-19 mới trong nước vẫn còn đang tăng và diễn biến phức tạp do đó chúng ta cần phải có những viễn kiến xa và rộng hơn nữa, để tính toán tới các tác động không mong muốn từ sự biến động và những ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 đang hoành hành và bao trùm mọi mặt đời sống của xã hội.

Nhiều tác động được dự báo sẽ còn kéo dài ngay cả sau khi dịch đi qua tăng trưởng suy giảm toàn cầu, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, kéo lùi tiến trình tiến bộ nhân loại đã tích lũy được trong nhiều năm.

Hiện còn quá sớm để dự báo điều gì trong bối cảnh dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp, chúng ta có thể phải chứng kiến một thời kỳ tiến hóa hậu công nghiệp nên đặc biệt cần thống kê quan sát về tỉ lệ tử vong đối chiếu với số sinh sản mới có bị lệch pha so với ở thời điểm bình thường trước đây, nếu có thì đó là trường hợp đáng quan ngại cần đề ra các giải pháp ứng phó kịp thời.

Thu hút nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao lập nghiệp tại quê nhà là một trong những chính sách viễn kiến cho giai đoạn tới.

Những hàm ý chính sách viễn kiến cho giai đoạn tới cần có góc nhìn và cách tiếp cận bao trùm và phổ quát hơn như:

Một là: Chuyển hướng trọng tâm từ chính sách lấy ngoại lực để củng cố nội lực sang chọn chính sách khai thác nội lực để hội nhập với thị trường thế giới làm tiền đề trong chiến lược phát triển kinh tế tạo lực đẩy cho nền kinh tế cất cánh.

Hai là: Thu dụng nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao, vốn trí tuệ… hồi hương lập nghiệp tại quê nhà nhằm kế thừa những kinh nghiệm và kỹ năng, phát huy nguồn chất xám hiệu quả đáp ứng nhu cầu trong nước để phục vụ cho mục tiêu tiếp cận khai thác thị trường quốc tế.

Ba là: Hoàn thiện khung khổ pháp lý tạo môi trường không gian phát triển, ưu tiên dành nguồn lực nhiều hơn cho những doanh nghiệp trong nước có khả năng tổ chức nắm bắt được các cơ hội mới xuất hiện từ làn sóng công nghiệp lần thứ tư, đón đầu chu kỳ chuyển đổi số trong các nhóm ngành công nghệ số mang lại hàm lượng giá trị cao, có tính lan tỏa rộng và ảnh hưởng vào mọi mặt của đời sống như: Digital Data: (Big Data, Internet of Things, Wearables …); Automation: (Robotics, Autonomous Automobiles, Drones …); Digital Customer Access: (Mobile Internet, Apps, E-Commerce …); Networking: (Cloud Computing, Sensor Technology, Smart Factory, Platforms …).

Bốn là: Phát triển thị trường vốn cung cấp các sản phẩm tài chính phong phú lấy thị trường làm trung tâm theo (mô hình Anglo-Saxon thịnh hành ở Hoa Kỳ và Anh), thay vì mô hình lấy ngân hàng làm trung tâm như đang (phổ biến ở lục địa Châu Âu và Nhật Bản) nhằm tạo điều kiện đa dạng nguồn vốn với chi phí tối ưu hơn.

Năm là: Xây dựng chương trình hành động nhằm đào tạo bồi dưỡng thế hệ doanh nhân dám dấn thân khát vọng làm giàu, có trách nhiệm vị xã hội, tinh thần phụng sự, nêu cao lòng tự tôn dân tộc cao độ và có tầm nhìn xa.

Sáu là: Kiến tạo nên một số tập đoàn mang tính biểu tượng của quốc gia giữ vai trò là hình mẫu truyền cảm hứng tới đông đảo mọi tầng lớp doanh nhân trong thời đại mới.