Chia cổ tức và những lưu ý với nhà đầu tư
Bên cạnh kỳ vọng cổ phiếu sẽ tăng giá, nhiều nhà đầu tư cũng thường “trông” vào việc hưởng cổ tức từ doanh nghiệp.
Thời gian qua, thị trường chứng khoán biến động liên tục, nhiều cổ phiếu chạm đáy của nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Khi đó, nhiều nhà đầu tư lại nói về phương pháp đầu tư để hưởng cổ tức từ doanh nghiệp.
Để có một góc nhìn đầy đủ hơn về các chính sách của doanh nghiệp như chia cổ tức, đi kèm với đó là hoạt động phát hành cổ phiếu riêng lẻ hay phát hành cổ phiếu ưu đãi cho người lao động (ESOP), chúng ta cần xác định rõ 2 nhóm cơ bản gồm: Nhóm doanh nghiệp có chính sách cổ tức làm điều chỉnh giá và nhóm không làm điều chỉnh giá.
Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta sẽ tập trung đến nhóm doanh nghiệp chia cổ tức làm điều chỉnh thị giá cổ phiếu. Nhóm này gồm những doanh nghiệp chia cổ tức bằng tiền mặt, cổ phiếu, bán ưu đãi cho cổ đông..
Chia cổ tức bằng tiền mặt
Về chính sách chia cổ tức tiền mặt, ngày nay, nhiều nhà đầu tư thường quan trọng việc tăng giá cổ phiếu nhờ tăng trưởng trong lợi nhuận hơn là chỉ nhận cổ tức (trả cổ tức tiền mặt làm giảm thị giá và còn bị đánh thuế).
Như vậy, nhiều người sẽ cho rằng, những doanh nghiệp sử dụng đồng vốn hiệu quả như VNM, MWG, PNJ, FPT… nên dùng lợi nhuận giữ lại để tái đầu tư, thay vì chi trả cổ tức, bởi không có một cá nhân nào tự tin có thể đầu tư mà duy trì được mức lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) cao như vậy qua nhiều năm. Tuy nhiên, qua kinh nghiệm của nhiều chuyên gia phân tích, những doanh nghiệp tốt vẫn thường trả cổ tức đều đặn, thậm chí còn tăng trưởng qua các năm.
Chúng ta quay lại về lý thuyết "bird in hand"- con chim trong tay. Ngạn ngữ Anh có câu “A bird in hand is worth two in the bush” - Một con chim trong tay bằng 2 con chim trong bụi cây. Và dĩ nhiên, tâm lý nhà đầu tư thường ưa thích ăn chắc, thích cổ tức tiền mặt hơn.
Và cũng có nhiều quan điểm còn cho rằng, khi doanh nghiệp giữ lại lợi nhuận sẽ gặp rủi ro về việc ban lãnh đạo đầu tư kém hiệu quả hoặc thậm chí là tư lợi cho bản thân.
Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư lẫn những nhà phân tích thị trường lâu năm cũng nhận định rằng, những lo ngại như trên của nhà đầu tư không hẳn là lý do chính để các doanh nghiệp tốt trả cổ tức bằng tiền mặt, mà có nhiều nguyên nhân khiến doanh nghiệp đưa ra chính sách này như doanh nghiệp làm ăn hiệu quả, lượng tiền thu về lớn hơn nhu cầu vốn.
Trên thực tế, việc chi trả cổ tức tiền mặt qua nhiều năm chứng tỏ dòng tiền tự do của doanh nghiệp rất bền vững. Cổ tức tiền mặt chứng minh ban lãnh đạo "chơi đẹp" với cổ đông, dựa trên tư duy cùng thắng (win-win) và không tham lam dùng dòng tiền đó cho mục đích cá nhân.
Do vậy, chúng ta có thể khẳng định phần nào rằng những doanh nghiệp tuyệt vời sẽ chi trả cổ tức bằng tiền mặt. Tuy nhiên, không phải lúc nào những doanh nghiệp chi trả cổ tức tiền mặt cao đều tốt. Điển hình như KDC (chia 200%) vào tháng 8/2015 và hiện tại có kết cục đáng thất vọng.
Mặc dù khi chia cổ tức tiền mặt, thị giá cổ phiếu bị điều chỉnh và nhà đầu tư phải chịu thuế, nhưng nếu những nhà đầu tư dài hạn am hiểu về triển vọng và khả năng duy trì ROE của doanh nghiệp, sẽ mua vào cổ phiếu dẫn đến thị giá cổ phiếu sẽ tăng lên tương ứng trong tương lai.
Do đó, phần đông nhà đầu tư thường ưa thích những doanh nghiệp chi trả cổ tức tiền mặt đều đặn và tăng trưởng hàng năm.
Có thể bạn quan tâm
PVFCCo chốt tỷ lệ chia cổ tức 10% năm 2019
15:01, 17/04/2019
Chia cổ tức ngân hàng - Người mừng, kẻ tức
10:34, 17/04/2019
Lợi - hại từ chia cổ tức bằng cổ phiếu
11:30, 27/05/2018
Chính sách chia cổ tức bằng cổ phiếu
Nếu ví lợi nhuận của doanh nghiệp như một chiếc bánh, thì cổ đông là người nắm giữ chiếc bánh đó. Với chính sách chia cổ tức bằng cổ phiếu của doanh nghiệp thì thay vì nhận 1 chiếc bánh lớn, cổ đông nhận được 4 lát bánh nhỏ hơn và rồi lại tưởng mình giàu có hơn?
Nhiều ban lãnh đạo các công ty đã che giấu việc thiếu hụt dòng tiền cho việc chia cổ tức hoặc cố ý để lại quỹ tiền mặt lớn sử dụng tư lợi cá nhân vì những hiểu nhầm nói trên của cổ đông, thông qua việc “thưởng” thêm cổ phiếu. Bằng cách làm như thế, cổ đông ngộ nhận rằng mình đã được tăng thêm giá trị nhưng về mặt bản chất, chỉ có số lượng giấy họ nắm giữ là tăng lên thôi, điển hình như KMR, ITA...
Tất nhiên, mỗi doanh nghiệp sẽ có một điều kiện cụ thể riêng và chỉ những nhà đầu tư thật sự am hiểu và gắn bó với cổ phiếu của doanh nghiệp đó mới có thể biết khi nào nên mua vào và bán ra cổ phiếu đó, và mọi sai lầm trên thị trường đều sẽ phải trả giá bằng tiền.