Chuyện về nghề “giám đốc” - Bài 2: Sự hối hận muộn màng

>>Chuyện về nghề “giám đốc” - Bài 1: Danh hão, tù thật

Vụ án liên quan đến Phạm Công Danh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Xây Dựng VN - VNCB có 11 giám đốc là lái xe, bảo vệ.

Như chúng tôi đã thông tin trong bài viết trước, nhiều người từ lao động tự do bỗng dưng được gắn mác “giám đốc” và được trả với mức lương “kếch xù”, những vị “giám đốc thuê” này hoàn toàn không biết hoạt động của công ty do mình đứng tên cho đến khi bị pháp luật "sờ gáy”.

Đó là câu chuyện của nhiều vị “giám đốc thuê” bị khởi tố trong thời gian qua. Đứng trước vành móng ngựa, khi được tòa hỏi thì những vị “giám đốc” này đều trả lời “chỉ ký thôi”, còn lại không biết gì về hoạt động của công ty, không biết có nợ gì, tài sản thế chấp ra sao… Thậm chí có người nói tuy làm giám đốc nhưng không nhận lương giám đốc mà vẫn nhận lương công nhân như bình thường…

Theo các chuyên gia, đặc điểm thường thấy của tội phạm kinh tế là để thực hiện hành vi phạm tội, các đối tượng thường sử dụng thủ đoạn lập các công ty con, nhờ người thân đứng tên, hợp thức các hợp đồng kinh tế với mục đính nhằm vay vốn ngân hàng. Phần lớn các công ty con chỉ mang danh nghĩa trên giấy tờ và chức danh giám đốc thực chất là “bù nhìn”. Những người được nhờ đứng tên giám đốc dễ dãi ký vào hợp đồng kinh tế, hồ sơ vay vốn bất chấp hậu quả khôn lường có thể xảy ra.

Điển hình nhất là nhóm 5 đối tượng nguyên là giám đốc các doanh nghiệp nhập lậu vải gồm: Lê Hùng - nguyên Giám đốc Công ty Lạc Hùng; Nguyễn Văn Thảnh - nguyên Giám đốc Công ty Tuấn Ngân; Trần Thị Lan Anh - nguyên Giám đốc Công ty H.G; Phạm Ngọc Thanh - nguyên Giám đốc Công ty Thanh Nghĩa; Nguyễn Đình Chương - nguyên Giám đốc Công ty Phương Tâm đã bị tuyên án từ 4-10 năm tù giam cùng về tội “Buôn lậu”.

Trong năm 2003-2004, nhóm doanh nghiệp này tham gia đường dây buôn lậu vải của Phạm Hoàng Sơn (đang bị truy nã) đã lập hợp đồng gia công hàng may mặc "khống" để nhập 5,8 triệu mét vải nguyên liệu (trị giá hơn 62 tỷ đồng), rồi lén lút tiêu thụ trong nước gây thất thu thuế hàng chục tỷ đồng. Từ năm 2000 đến năm 2004,  Phạm Hoàng Sơn đã thành lập 7 doanh nghiệp may mặc, trong đó một số doanh nghiệp do Sơn thuê người đứng tên thành lập rồi ký hợp đồng gia công quần áo cho đối tác nước ngoài để nhập vải ngoại về Việt Nam theo phương thức tạm nhập, tái xuất (tạm nhập vải nguyên liệu, may gia công, rồi tái xuất quần áo thành phẩm). Tuy nhiên, số vải nguyên liệu "tạm nhập" được lén lút tiêu thụ trong nước. Sau đó, Sơn "mượn" quần áo thành phẩm của Công ty TNHH Hương Thám để "tái xuất", thanh lý những hợp đồng gia công.

Như vậy, mặc dù chỉ làm thuê, không trực tiếp điều hành công việc, cũng không được hưởng lợi bao nhiêu ngoài mức lương hành chính ít ỏi nhưng trách nhiệm của các giám đốc thuê thường rất lớn bởi các hành vi đồng phạm với đối tượng chính.

Bi hài không kém đó là trường hợp Giám đốc Công ty TNHH Kỹ thuật, thiết bị y tế Bảo Trân, có trụ sở ở phố Trần Duy Hưng (Cầu Giấy, Hà Nội) Trần Thị Ánh Hồng. Hồng là người miền Tây, làm tiếp viên ở nhà hàng. Công việc của Hồng là tiếp khách, ngồi bàn rót bia phục vụ.

Vì có vẻ bề ngoài xinh đẹp, dễ thương nên Hồng được khá nhiều đại gia quý mến, cho nhiều tiền và thường xuyên được yêu cầu ngồi cùng bàn mỗi khi họ đến ăn. Trong số những người này, có một đại gia trong lĩnh vực kinh doanh thiết bị y tế. Sau một thời gian thân thiết, bao bọc cho Hồng, ông này "mời" Hồng làm giám đốc công ty của mình.

Theo lời ông này thì cho Hồng làm vị trí giám đốc là vì yêu thương Hồng, tạo điều kiện cho Hồng đổi đời, rũ bỏ phận tiếp viên. Cô tiếp viên trẻ tuổi say trong tình, tiền, tưởng rằng người tình thực sự tốt với mình nên vui vẻ đứng tên Giám đốc Công ty Bảo Trân mà không hề biết gì về kinh doanh, càng không hiểu về việc nhập khẩu thiết bị y tế. Mọi công việc đã có người khác lo, Hồng chỉ việc ăn mặc diện, đi xe sang đến ký hợp đồng mua bán các loại thiết bị y tế. Công việc kinh doanh tưởng chừng không gì thuận lợi hơn bởi cứ ký tên là có tiền, mà tiền rất nhiều khiến Hồng hoa mắt về cuộc sống giàu sang không ngờ mà đến.

Thế nhưng, ngày vui ngắn chẳng tày gang khi Công ty Bảo Trân bị "sờ gáy", hàng loạt sai phạm về việc bán thiết bị y tế đã qua sử dụng lộ diện, Hồng bị bắt, vỡ mộng giám đốc.

>>Giám đốc Bệnh viện Mắt TP Hồ Chí Minh gây thiệt hại hơn 14 tỷ đồng

Nữ tiếp viên Ánh Hồng với lô thiết bị y tế nhập lậu.

Hay như "Đại án" ngân hàng do Phạm Công Danh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Xây dựng VN - VNCB cũng có 11 người là lái xe, bảo vệ cũng được làm giám đốc, đứng vay tiền của TP Bank để mua trái  phiếu Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung, được VNCB bảo lãnh các khoản vay trên, gây thiệt hại cho VNCB 1.740 tỷ đồng.

Điển hình như Trần Văn Bình, là lái xe ô tô, được Phạm Công Danh cho làm Tổng Giám đốc Công ty Trung Dung. Bình khai "không biết gì hết" từ việc công ty phát hành trái phiếu đến các giấy tờ liên quan đến công ty, việc làm Tổng Giám đốc là vì "nể nang" ông Phạm Công Danh có lời nhờ với mức lương 5 triệu đồng/tháng. Tương tự, Hà Văn Bình (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Đại Phát Việt Nam) cũng không biết gì, không hiểu gì nhưng đã ký hợp đồng vay 170 tỷ đồng tại TP Bank, đảm bảo bằng tiền gửi của VNCB tại TP Bank và ký hợp đồng mua trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh; ký ủy nhiệm chi chuyển 170 tỷ đồng cho Tập đoàn Thiên Thanh.

Đỗ Phương Nam cũng là lái xe, được làm Phó Giám đốc với mức lương 5 triệu đồng/tháng, được ký hợp đồng mua trái phiếu, vay mượn hàng trăm tỷ đồng. Đỗ Minh Thủy (Giám đốc Công ty Đức Long) cũng cho biết, vào làm công ty Đức Long với mức lương 7 triệu đồng/tháng, sau đó được nhờ đứng tên làm Giám đốc Công ty Đức Long nhưng Thủy không biết công ty hoạt động kinh doanh gì, vốn bao nhiêu, không được hưởng lợi gì...

Chuyện giám đốc “bù nhìn” phải ra trước vành móng ngựa thật ra không chỉ xảy ra ở các đại án. Ngay như vụ án sàn vàng Khải Thái, giám đốc của công ty này khai rằng chỉ là giám đốc trên danh nghĩa, không có bàn làm việc, nhân viên gọi đến thì đến. Và đến chỉ để ký hợp thức hóa các giấy tờ. Bù lại, bị cáo này được nhận mức lương 25 triệu đồng/tháng, mức thu nhập khá tốt vào thời điểm 2012 - 2014. Hậu quả là vị giám đốc “bù nhìn” này bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản khung hình phạt 12 - 20 năm tù giam hoặc tù chung thân.

Trao đổi với Diễn Đàn Doanh nghiệp xung quanh vấn đề này, luật sư Nguyễn Trọng Hiệp – Giám đốc Công ty Luật HPVN cho biết, về nguyên tắc, công dân được phép làm những gì pháp luật không cấm nhưng buộc mọi người phải ý thức việc đang làm, nếu không dễ dàng trở thành đối tượng tiếp tay cho hành vi phạm pháp. Pháp luật hình sự cũng quy định về chế định đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm, gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho người thực hiện tội phạm. Giữa những người phạm tội đó có sự bàn bạc, thống nhất trước khi thực hiện tội phạm hoặc có sự tiếp nhận về mặt ý chí giữa những người phạm tội. Theo luật sư Hiệp, những người không hiểu biết pháp luật, không hiểu biết về kinh doanh và tình hình của công ty mình định làm giám đốc thuê thì không nên đứng tên, cho mượn giấy tờ để người khác thành lập công ty.

“Chỉ vì ham lợi nhỏ, ham danh hão nhiều người rất có thể sẽ phải trả giá đắt trước pháp luật”, luật sư Hiệp cảnh báo.

Có thể bạn quan tâm

• 

  Chuyện về nghề “giám đốc” - Bài 1: Danh hão, tù thật

  00:06, 27/06/2022

NGUYỄN GIANG