Nghịch lý phí bốc dỡ container tại cảng: Ai hưởng lợi?

TRUNG THÀNH• 17/06/2021 15:53

Tăng giá dịch vụ xếp dỡ chính là tăng giá vận chuyển hàng hóa, sản phẩm. Các hãng tàu trở thành “ngư ông đắc lợi”.

LTS: Mức giá dịch vụ cảng biển hiện tại đã phù hợp hay chưa? Làm sao để hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp xuất khẩu, vận tải và doanh nghiệp kinh doanh logictics?

Giá xếp dỡ thực chất là cuộc thỏa thuận giữa hãng tàu và chủ cảng. Ảnh: Quốc Tuấn

Ông Trần Văn Thắng - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Sao Đỏ cho rằng, giá dịch vụ tại các cảng cạnh tranh khốc liệt. Cùng đua phá giá, các doanh nghiệp cảng tự đẩy mình vào khó khăn. Nhiều doanh nghiệp cảng biển cho rằng mức giá xếp dỡ quá thấp như hiện nay không đảm bảo cho doanh nghiệp tái sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng dịch vụ… Tuy nhiên, thực tế cho thấy các doanh nghiệp vẫn tồn tại, thậm chí “sống khỏe” khi mức thu hạ thấp đến dưới mức giá sàn, bởi nhờ các dịch vụ “không chính thức” khác. Đây cũng là câu trả lời vì sao giá dịch vụ xếp dỡ trong nước thấp nhất khu vực.

Theo ông Nhữ Đình Thiện - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Đại lý và Môi giới hàng hải Việt Nam, chỉ riêng chênh lệch giữa mức thực thu từ khách hàng và thực trả cho cảng của các hãng tàu nước ngoài đã rất lớn, từ 68-87 USD/TEU. Như vậy, với tỷ trọng vận tải của các hãng tàu nước ngoài hiện nay mỗi năm chúng ta mất hàng tỷ USD vào túi các hãng tàu nước ngoài. Họ đang hưởng lợi rất lớn từ phần chênh lệch mà đáng lẽ phải trả cho cảng biển Việt Nam.

Như vậy, việc tăng phí xếp dỡ container xét về lý thuyết là hoàn toàn hợp lý để các doanh nghiệp cảng có đủ nguồn tài chính tái đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ cạnh tranh với các nước trong khu vực. Thế nhưng, thực chất của việc tăng này chưa chắc đã giải quyết được nguồn lực để tái sản xuất cho doanh nghiệp cảng vì đó chỉ “vỗ béo” hãng tàu. Bởi nếu đến tay được doanh nghiệp cảng một đồng thì mức giá sẽ phải tăng hơn hai đồng chứ không phải chỉ 10% như lộ trình đề xuất.

Đồng tình, bà Cao Hương Giang, Giám đốc Công ty Mặt Trời Bắc Việt Nam phân tích: giá vận tải biển tăng gấp đôi, thậm chí sẽ tăng hơn gấp đôi trong thời gian tới. Trước mắt, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đã ký hợp đồng với khách hàng dài hạn mà việc tăng giá với khách hàng là không thể nên lâu dài tăng giá sẽ gây rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp. Nếu tăng giá dịch vụ xếp dỡ sẽ kéo theo việc tăng hàng loạt các chi phí khác.