[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Tiền không mua được con người tử tế
Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng nhận hối lộ tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc bị bắt quả tang khiến dư luận bàng hoàng.
Không lời nào có thể biện minh cho hành động này vì bản chất thanh tra để chấn chỉnh, đề xuất xử lý vi phạm, ngăn chặn tham nhũng. Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng đã chia sẻ, phát biểu “Người chống tham nhũng mà đi tham nhũng thì thật nực cười”.
Tiêu cực trong công tác thanh tra là có nhưng bị bắt quả tang còn rất hiếm và không phải nơi nào cũng dám tố giác, lập biên bản, bắt giữ người như vụ việc tiêu cực lần này. Bởi người tố cáo có thể cũng bị buộc tội nếu liên quan, phanh phui ra những vi phạm khác, liên lụy bản thân. Có lẽ cũng không ít trường hợp đã “bắt tay” chung chi giữa người vi phạm và người bảo vệ pháp luật.
Không loại trừ khả năng có một mắt xích tiêu cực, chạy chọt, rút ruột trong xây dựng rồi chung chi cho thanh tra phát hiện vi phạm để được bỏ qua mà dư luận râm ran bấy lâu nay, xem như quy trình ngầm, đơn vị bỏ tiền ra lo lót là những nhà thầu vi phạm. Hậu quả dẫn đến công trình kém chất lượng, đội vốn đầu tư, pháp luật bị xem thường, lâu dần trở thành lệ và ai cũng hiểu. Truy cho cùng tiền từ đâu ra để chung chi, sao phải chung chi, phải chăng là rút ruột công trình?
Có thể bạn quan tâm
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Thầy cô không phải là “cái hố” trách nhiệm!
05:02, 24/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Xã hội sẽ đẹp hơn khi lòng tham trong mỗi người được khắc chế
06:00, 23/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Hãy tử tế khi tham gia giao thông
05:30, 22/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Báo chí hãy lan tỏa sự tử tế
06:05, 21/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Khi “thượng phương bảo kiếm” trao nhầm người
05:31, 20/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Thay đổi thói quen sẽ hạn chế rác thải nhựa
05:30, 19/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Nên bỏ thói quen trễ hẹn
15:30, 18/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Cần loại trừ "văn hoá… dung tục"
11:00, 17/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Hãy dạy trẻ nghĩ, hiểu và dám là chính mình
08:00, 14/06/2019
[Diễn đàn NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ] Cái tốt phải biết nhìn mới thấy!
05:14, 13/06/2019
Báo Diễn đàn Doanh nghiệp mở Diễn đàn “NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ”
06:16, 12/06/2019
Muốn nhận thầu công trình lắm khi phải qua các mối quan hệ quyền lực và tiền bạc bằng cách chạy chọt từ người quyết định, người quản lý, nơi bố trí vốn, chủ đầu tư, hội đồng xét thầu… Bạn tôi làm chủ doanh nghiệp tư nhân chuyên nhận thầu dự án thi công xây dựng đã chán ngán, thốt lên rằng: Không đơn giản để nhận được công trình dù mình làm tốt. Đấu thầu cũng mánh khóe, hình thức như diễn kịch vì biết trước đơn vị trúng thầu. Thấy vậy nhưng phải phải vậy, vẫn tổ chức đấu thầu đủ đơn vị tham gia nhưng làm “chân gỗ” (từ dùng chỉ nhà thầu tham dự cho đủ thành phần quy định nhưng không trúng thầu), tất nhiên “chân thật” trúng thầu như đã giàn xếp.
Tiền chung chi cho các mối quan hệ, công đoạn từ khâu nhận dự án đến quyết toán hoàn thành chỉ có cách rút ruột công trình. Nếu dự án hay công trình chưa được tạm ứng vốn, chưa thanh toán thì chủ thầu phải tự xoay sở hoặc vay nóng trước để chung chi rồi rút ruột sau. Những công trình nếu bị rút ruột phần khối lượng quan trọng còn đâu chất lượng, dù vẫn được nghiệm thu. Dễ thấy nhất ở các dự án và công trình chỉ mới đưa vào sử dụng đã xuống cấp, hư hỏng trầm trọng.
Một khi có thanh tra nếu có các sai phạm lớn hay nhỏ đều được dùng tiền chung chi hóa giải hết sẽ dẫn tới tình trạng làm ẩu, làm bừa, bớt xén khối lượng mà không sợ pháp luật trừng phạt. Từ đó trong quá trình xây dựng vẫn có thể thông cảm, ngó lơ cho qua các sai phạm lớn. Nhà thầu thi công chỉ quan tâm sao cho công trình sớm hoàn thành để được thanh toán chi phí, không hư hỏng trong thời gian bảo hành mà thường là trong một năm kể từ ngày nghiệm thu đưa vào sử dụng.
Cái mất mát lớn nhất ở đây không chỉ là thiệt hại, hậu quả đã xảy ra mà là đạo đức và niềm tin. Từ đó có thể dẫn đến hệ thống làm việc, giá trị và chuẩn mực xã hội bị lộn ngược. Coi trọng các mối quan hệ mờ ám, chạy chọt, rút ruột, chung chi, lo lót trong đầu tư xây dựng cơ bản hơn là ý thức tuân thủ pháp luật, trách nhiệm, đúng đắn, lẽ phải. Đây còn là nguyên nhân tiềm ẩn của các tình trạng suy thoái nhân cách làm phát sinh các thứ bệnh mà trước đây không có hoặc nếu có cũng không tới mức nghiêm trọng như bệnh thành tích, gian dối, chạy chọt, sống hai mặt, hành xử vô nguyên tắc và bất chấp pháp luật ở một số người nắm giữ quyền lực, biến chất ở bộ phận không nhỏ đội ngũ cán bộ, xảy ra tham nhũng ở trong chính cơ quan phòng chống tham nhũng.
Pháp luật bị xem thường và thậm chí nhiều khi là không được áp dụng, xã hội nghi ngại tính thực tiễn của pháp luật bởi những cơ quan và cán bộ thực thi nhiệm vụ khi mà thanh tra nhằm làm sáng tỏ các nội dung liên quan, sự đúng sai trong thực hiện dự án hoặc công trình nhưng đòi chung chi bỏ qua các vi phạm thì lúc này pháp luật không có tác dụng và bị triệt tiêu hoàn toàn.
Từ vụ việc Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng nhận hối lộ tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc có thể mở đường cho giai đoạn củng cố niềm tin và xây dựng sự nghiêm minh tuân thủ pháp luật. Hơn nữa, chặt đứt quy trình tiêu cực chạy chọt, rút ruột, chung chi, lo lót cho thanh tra trong xây dựng cơ bản bị nghi ngờ đã lâu dù nơi nào cũng hô hào quyết liệt xử lý, nghiêm cấm các vi phạm.
Trong lĩnh vực xây dựng, chất lượng công trình cần được đặt lên hàng đầu. Công tác quản lý phải xuyên suốt, liên tục và có tính hệ thống, kiểm soát chặt giá trị thực mà nhà thầu thi công đã bỏ ra. Đòi hỏi vai trò cơ quan quản lý nhà nước có biện pháp kiểm soát được sự tuân thủ pháp luật và trình tự thi công, chất lượng, khối lượng, tiến độ, giá trị công trình. Bảo hành công trình nên tương ứng từng dự án có quy mô lớn có thể kéo dài thời gian trách nhiệm nhà thầu từ 5-10 năm.
Nên chăng khuyến khích người trong cuộc chủ động tố cáo các vi phạm pháp luật bị ép buộc chung chi sẽ được coi là không có tội đưa hối lộ, kể cả trường hợp người tố cáo đó trót dính vào. Đoàn thanh tra hoạt động cần có sự kết hợp với thành viên đại diện lực lượng công an, an ninh.
Tiền có thể mua được sự bỏ qua vi phạm pháp luật bởi những thanh tra tham nhũng, tiền có thể chạy chọt mua dự án bởi những cá nhân thực thi công vụ phạm pháp, tiền có thể mua được những thứ quyền lực “mờ ám”, tiền có thể mua nhiều thứ khác nhưng không mua được con người tử tế.