Hàng loạt sai phạm trong khai thác khoáng sản

HOÀNG NGUYÊN• 18/07/2020 14:38

Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc thực hiện pháp luật bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản tại các tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Hà Giang, Tuyên Quang…

hihihihi

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh phát biểu chỉ đạo tại buổi công bố Kết luận thanh tra. (Ảnh: Minh Nguyệt/Thanh tra)

Phê duyệt báo cáo tác ĐTM sai quy định

Tiến hành thanh tra tại tỉnh Yên Bái, Thanh tra Chính phủ (TTCP) phát hiện, việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), cam kết bảo vệ môi trường (BVMT), đề án cải tạo phục hồi môi trường, có một số trường hợp chủ đầu tư và đơn vị tư vấn lập báo cáo ĐTM chưa nhìn nhận, đánh giá đầy đủ những khó khăn về địa hình nên bố trí công trình BVMT chưa phù hợp, tính khả thi chưa cao.

Trong khi đó, Hội đồng thẩm định báo cáo ĐTM cũng chưa đánh giá đầy đủ, toàn diện khó khăn về địa hình để yêu cầu đơn vị tư vấn, chủ đầu tư điều chỉnh cho phù hợp, dẫn đến có một số công trình không thực hiện được theo báo cáo ĐTM đã được phê duyệt.

Trong số dự án thanh tra, có 8 cơ sở mặc dù chưa được cấp giấy xác nhận hoàn thành công trình BVMT phục vụ giai đoạn vận hành, nhưng đã tiến hành khai thác.

Mặt khác, trước khi đưa dự án vào khai thác, cơ quan phê duyệt báo cáo ĐTM có trách nhiệm kiểm tra, xác nhận việc hoàn thành các công trình BVMT theo quy định.

Tuy nhiên, có một số dự án đã được Sở TNMT tỉnh cấp giấy xác nhận hoàn thành các công trình BVMT trước khi vận hành, nhưng kết quả kiểm tra thực tế cho thấy còn có dự án có công trình BVMT được xây dựng nhưng không đầy đủ về hạng mục hoặc kích thước chưa đạt yêu cầu theo báo cáo ĐTM đã được phê duyệt.

Tương tự, tại tỉnh Cao Bằng, quá trình lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo ĐTM tại một số dự án có chất lượng chưa tốt. Đơn vị tư vấn chưa xác định được hết các yếu tố gây tác động xấu đến môi trường, một số phương án xử lý môi trường chưa phù hợp, nhưng hội đồng thẩm định chưa kịp thời phát hiện dẫn đến một số nội dung trong báo cáo ĐTM được phê duyệt còn thiếu tính khả thi khi thực hiện trong thực tế.

Bên cạnh đó, có 14 mỏ chưa có quyết định cho thuê đất của UBND tỉnh, trong đó có 2 mỏ chưa khai thác, chủ dự án đã làm hồ sơ đóng cửa mỏ, 2 mỏ tạm dừng khai thác, 5 mỏ chưa khai thác do chưa giải phóng được mặt bằng, 5 mỏ đang hoạt động.

Việc UBND các huyện và Sở TNMT để các đơn vị tự thuê, tự chuyển đổi hoặc chuyển nhượng đất trồng lúa của người dân để sử dụng vào hoạt động khoáng sản nhưng chưa có xác nhận về sự phù hợp quy hoạch sử dụng đất đối với hoạt động khoáng sản.

Kết luận Thanh tra chỉ ra, có 2 dự án (Mỏ Thua Phia, huyện Trùng Khánh và Mỏ Chì kẽm Bản Bó, huyện Bảo Lâm) chưa hoàn thành các công trình BVMT, chưa được cấp giấy xác nhận hoàn thành công trình BVMT phục vụ giai đoạn vận hành, nhưng vẫn tiến hành khai thác. 5 dự án thay đổi vị trí các hạng mục như trạm nghiền, bãi thải, bãi tập kết vật liệu… so với báo cáo ĐTM đã được phê duyệt, nhưng chủ đầu tư chưa báo cáo bằng văn bản đến cơ quan có thẩm quyền để xem xét, chấp thuận để triển khai.

Đến thời điểm thanh tra (10/2018), trên địa bàn tỉnh còn 22 điểm mỏ giấy phép khai thác khoáng sản đã hết hạn nhưng chủ đầu tư dự án chưa lập đề án đóng cửa mỏ.

Cá biệt, có mỏ đã có quyết định phê duyệt đề án đóng cửa mỏ, tuy nhiên chủ đầu tư chưa thực hiện, cơ quan chuyên môn của tỉnh thiếu kiểm tra, đôn đốc như: Mỏ mangan Kha Mon, xã Ngọc Khê, huyện Trùng Khánh của Công ty Cổ phần khoáng sản NIKKO Việt Nam; đã có Quyết định số 554/QĐ-UBND ngày 16/5/2018 của UBND tỉnh Cao Bằng về đóng cửa mỏ, trong đó quy định thời gian đóng cửa mỏ là 5 tháng kể từ ngày quyết định có hiệu lực, tuy nhiên đến thời điểm kiểm tra (10/2018), đơn vị chưa thực hiện.

hihihih

Nợ phí bảo vệ môi trường hàng chục tỷ đồng

Theo Kết luận của TTCP tại Yên Bái, thời điểm thanh tra, các dự án còn nợ phí bảo vệ môi trường với tổng số tiền là 6.377 triệu đồng. Đến hết năm 2019, còn 73 điểm mỏ nợ, chậm nộp tiền ký quỹ với tổng số tiền là 45.240 triệu đồng.

Tại Cao Bằng, đến thời điểm thanh tra (tháng 10/2018), các dự án khai thác khoáng sản (trong đó có một số mỏ hết hạn giấy phép khai thác, đang làm thủ tục đóng cửa mỏ) còn nợ tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường là 5.442,7 triệu đồng. Ngoài ra, các doanh nghiệp còn nợ phí bảo vệ môi trường với số tiền 3.118 triệu đồng.

Thanh tra tại tỉnh Bắc Kạn, TTCP phát hiện, các doanh nghiệp vẫn còn nợ 35.131 triệu đồng phí bảo vệ môi trường. Tại 6 dự án được thanh tra còn có một số hạng mục công trình bảo vệ môi trường chưa hoàn thành hoặc chưa đảm bảo về kích thước, yêu cầu theo báo cáo đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường đã được phê duyệt.

Còn tại tỉnh Hà Giang, đến thời điểm thanh tra vẫn còn 26 dự án chưa nộp đủ số tiền ký Quỹ bảo vệ môi trường với tổng số tiền 38.210,98 triệu đồng. 17 dự án nợ phí bảo vệ môi trường với tổng số tiền 1.508,4 triệu đồng.

Tại tỉnh Lai Châu, trên địa bàn tỉnh vẫn còn 21 dự án không lập đề án cải tạo, phục hồi môi trường; 21 dự án không nộp, còn nợ tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường. 7 dự án nợ phí bảo vệ môi trường. Với Tuyên Quang, tại thời điểm thanh tra, việc để 24 dự án nợ tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường với số tiền 4.144 triệu đồng. 22 dự án còn nợ phí bảo vệ môi trường với số tiền 4.105,0 triệu đồng...

Ngoài ra, TTCP cũng chỉ ra hàng loạt sai phạm khác về việc thực hiện pháp luật về BVMT trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn các tỉnh nêu trên.

Trên cơ sở phát hiện các sai phạm, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh các tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Hà Giang và Tuyên Quang tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân qua các thời kỳ để xảy ra các tồn tại, khuyết điểm, sai phạm nêu tại Kết luận thanh tra.

Căn cứ vào kết quả kiểm điểm, Chủ tịch UBND tỉnh có biện pháp xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý phù hợp đối với những tập thể, cá nhân trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.

DĐDN sẽ tiếp tục thông tin.

Hàng loạt sai phạm trong khai thác khoáng sản

Sân golf Phan Thiết thành khu đô thị (Kỳ cuối): Phó Thủ tướng chỉ đạo Thanh tra Chính phủ kiểm tra, rà soát lại

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công an điều tra dự án đạm Hà Bắc

TP. HCM: Thanh tra Chính phủ sẽ đối thoại với người dân Thủ Thiêm vào cuối tháng 5

Thanh tra Chính phủ công bố Quyết định thanh tra việc xuất khẩu gạo