Nghệ An: Nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng 15 năm vẫn… nằm trên giấy

CAO SƠN• 31/07/2022 00:06

Xây dựng 1 nghĩa trang hiện đại vừa bảo đảm giá trị về mặt tâm linh, vừa bảo đảm quy hoạch phát triển không gian là nhu cầu bức thiết của nhiều người dân ở tỉnh Nghệ An.

>>Quảng Nam: Sống “lay lắt” bên dự án tỷ đô

Tuy nhiên, dự án Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng quy hoạch đã nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai do chưa có mặt bằng để xây dựng.

Hơn 10 năm mới tìm được nhà đầu tư

Năm 2008, UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt quy hoạch xây dựng đài hỏa táng và nghĩa trang vĩnh hằng tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên để làm nơi an táng cho khu vực TP.Vinh và vùng phụ cận. Sau đó, có 3 doanh nghiệp đến khảo sát và làm thủ tục đầu tư nhưng sau đó cả 3 doanh nghiệp đều “lặng lẽ một đi không trở lại”.

Mãi đến năm 2019, dự án Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng được công bố quy hoạch tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên do Công ty TNHH Phúc Lạc Viên - Đài hóa thân Hoàn vũ Nghệ An làm chủ đầu tư với tổng vốn đầu tư hơn gần 500 tỉ đồng.

Dự án Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng có vị trí nằm ở khu vực núi Lưỡi Hái, xã Hưng Tây và giáp ranh với xã Nam Giang, huyện Nam Đàn. Tổng diện tích đất quy hoạch là hơn 81ha và đã được tỉnh Nghệ An phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 445 ngày 19/2/2019.

: Phối cảnh Dự án nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên

Phối cảnh Dự án nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên

Dự án được đầu tư xây dựng mới nhằm phục vụ các hình thức như: hỏa táng, cát táng, chôn cất 1 lần, di chuyển mộ phần và quy tập... Công trình này gồm các hạng mục chính: nhà hỏa táng, nhà trình thần linh, nhà dịch vụ, nhà ban quản lý, nhà lưu tro cốt, nhà trực dịch vụ, khu cát táng, khu hung cảnh, khu chôn cất 1 lần, khu di dời và quy tập; các công trình phụ trợ khác.

>>Nghệ An: "Đại dự án" khu đô thị dầu khí 12 năm vẫn "án binh bất động"

Các hạng mục công trình xử lý môi trường gồm: cây xanh, cây xanh cách ly, hồ lạc thủy, hồ sen, hồ điều hòa hệ, thống xử lý nước thải…Dự án sau đó được điều chỉnh còn 78,47 ha và đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường vào năm 2019. Tuy nhiên, một số người dân địa phương không đồng thuận việc thực hiện dự án.

Người dân phản đối vì sợ ô nhiễm

Trong quá trình triển khai dự án một số người dân ở còn băn khoăn cho rằng việc triển khai không đảm bảo cơ sở pháp lý, không đảm bảo về môi trường được quy định tại Thông tư 01/2021/TT-BXD.

Để giải quyết những băn khoăn của người dân ngày 15/10/2021, tại trụ sở UBND xã Hưng Tây, UBND tỉnh Nghệ An đã tổ chức đối thoại trực tiếp với nhân dân xóm Phúc Điền, xã Hưng Tây về thực hiện Dự án Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng. Tại hội nghị, một số người dân vẫn còn băn khoăn đến các vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trường, chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng, trình tự thủ tục thực hiện dự án…

Để tiếp tục trả lời, giải quyết các ý kiến còn băn khoăn, các nguyện vọng chính đáng của người dân, UBND tỉnh Nghệ An đã thành lập 2 tổ công tác liên ngành xác minh, rà soát, kiểm tra khoảng cách an toàn môi trường, quy trình, thủ tục lĩnh vực tài nguyên, môi trường dự án.

Kết quả, so sánh khoảng cách thực tế đo vẽ với QCVN 01:2021 do Bộ Xây dựng ban hành từ: khu dân cư xóm Phúc Điền, xóm Đại Huệ (xã Hưng Tây); một số hộ dân xã Nam Giang (huyện Nam Đàn); hồ Thạch Tiền, xã Hưng Yên Nam (huyện Hưng Nguyên) đến khu vực chôn cất đều đảm bảo quy chuẩn hiện hành.

Người dân xóm Phúc Điền, xã Hưng Tây làm lều ngăn cảnh đơn vị thi công vào xây dựng nghĩa trang sinhh thái

Song song với đó, tổ công tác do Sở TN&MT chủ trì cũng đã tiến hành rà soát quy trình, thủ tục lĩnh vực tài nguyên, môi trường Dự án Công viên sinh thái vĩnh hằng. Theo đó, Dự án đã được thực hiện tham vấn cộng đồng dân cư theo đúng quy định pháp luật.

Tuy nhiên, dự án lại vấp phải sự ngăn cản của người dân vì họ cho rằng, khoảng cách giữa nhà dân trong xóm đến nghĩa trang này là không đạt tiêu chuẩn quy định (không đủ 1.500m) và lo ngại ảnh hưởng đến môi trường sống. Người dân xóm này đã dựng lán ngay đường ra vào khu vực thi công dự án, chặn không cho thi công. Mặc dù chính quyền các cấp ở Nghệ An đã tổ chức đối thoại với người dân để giải quyết những vướng mắc nhưng vẫn không có kết quả. Đến nay, dự án vẫn chưa thể thi công.

Ông Hoàng Văn Long, Chủ tịch UBND xã Hưng Tây cho biết, theo thuyết trình của chủ đầu tư và phê duyệt tác động môi trường của tỉnh, dự án này đảm bảo tốt các tiêu chí về môi trường. Tuy nhiên, người dân xóm Phúc Điền vẫn chưa đồng tình. Xã đã tìm nhiều cách vận động người dân đồng thuận để chủ đầu tư thực hiện dự án nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả.

Nghĩa trang quá tải “lan” sát nhà dân

Theo quy chuẩn xây dựng nghĩa trang của Bộ Xây dựng, khoảng cách giữa tường nhà dân đến nghĩa trang hung táng tối thiểu là 1.500 m. Tuy nhiên, tại TP.Vinh, nhiều nghĩa trang đang chôn cất người chết theo hình thức hung táng gần với nhà dân.

Tại xã Hưng Lộc, TP. Vinh, khu nghĩa trang nằm phía sau UBND xã với hàng trăm ngôi mộ nằm sát bên nhà dân, trong đó có nhiều ngôi mộ mới chôn cất. Một người dân địa phương than thở: “Nghĩa trang này đã khiến nhiều hộ dân sống xung quanh rất khổ sở vì ô nhiễm môi trường. Nhà có trẻ con mới sinh, chúng tôi không dám mở cửa vì sợ tử khí”.

Cách đó không xa, trên đường Hải Thượng Lãn Ông (xã Hưng Lộc), một khu nghĩa trang khác vẫn đang chôn cất người chết dù đã có một khu đô thị mới mọc sát bên cạnh từ hơn 10 năm nay. Để đỡ mất mĩ quan, chủ đầu tư phải xây một bức tường dài và cao dọc theo đường Hải Thượng Lãn Ông để che lấp nghĩa trang này.

Nhiều nơi trên địa bàn tỉnh Nghệ An còn tình trạng mộ nằm sát nhà dân

Một người dân ở khu đô thị này lo lắng: “Khi mua đất làm nhà, chúng tôi được cam kết sẽ ngừng chôn cất và di dời nghĩa trang này, nhưng đã hơn 10 năm rồi, bây giờ vẫn cứ tiếp tục chôn cất người chết”.

Theo ông Lê Duy Thành, Phó chủ tịch UBND xã Hưng Lộc, trên địa bàn xã có 12 nghĩa trang, trong đó phần lớn nằm sát khu dân cư. Dù hầu hết các nghĩa trang này hiện không đủ tiêu chuẩn để chôn cất, nhưng xã không thể cấm được vì cấm thì không biết chôn cất ở đâu. Người dân phản ánh rất nhiều vì ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị, nhưng xã cũng đang bất lực.

Được biết, trên địa bàn TP. Vinh nhiều phường, xã như: Hưng Dũng, Vinh Tân, Hưng Đông… tình cảnh cũng tương tự. Các nghĩa trang nằm sát nhà dân đã chật kín mộ nhưng vẫn tiếp tục phải chôn cất người chết bằng hung táng. Hiện, nhiều địa phương vẫn chưa có giải pháp nào để xử lý mà chỉ mong Nghệ An sớm có đài hỏa táng và nghĩa trang vĩnh hằng để làm chỗ chôn cất thay cho các nghĩa trang này.