HoREA: Kiến nghị kéo dài đáo hạn trái phiếu bất động sản đến hết năm 2024

DIỆU HOA• 03/10/2023 10:53

Trước đợt cao điểm đáo hạn trái phiếu bất động sản, HoREA kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính gia hạn việc áp dụng Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP thêm 12 tháng, đến hết ngày 31/12/2024.

>>Thận trọng trái phiếu bất động sản

Quý IV/2023 là đợt cao điểm đáo hạn trái phiếu bất động sản

Cụ thể, theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA), Nghị định số 08/2023/NĐ-CP đến nay mới chỉ thực hiện hơn 6 tháng, nhưng đã đạt được một số kết quả rất thiết thực, tháo gỡ phần nào khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói chung.

Theo báo cáo tổng quan về tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ do Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội công bố, tính đến ngày 8/9/2023, có hơn 122 ngàn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành riêng lẻ. Nhiều nhất diễn ra vào tháng 8, với gần 53,2 nghìn tỷ đồng.

Trong đó, các trái phiếu của các doanh nghiệp đại chúng được phát hành nhiều nhất, với hơn 55 ngàn tỷ đồng. Giá trị trái phiếu của doanh nghiệp chưa đại chúng đạt gần 25,5 ngàn tỷ đồng, trong khi các công ty trách nhiệm hữu hạn là gần 42 ngàn tỷ đồng.

Tuy nhiên, giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong năm 2023 giảm sâu 60% so với cùng kỳ. Giá trị phát hành của nhóm doanh nghiệp đại chúng và chưa đại chúng đồng loạt giảm mạnh. Chỉ nhóm công ty trách nhiệm hữu hạn là tăng mạnh tới 70%.

Chủ tịch HoREA cho biết, cũng giống như năm 2022, trong 9 tháng đầu năm 2023, nhóm các tổ chức tín dụng và bất động sản chiếm phần lớn giá trị huy động từ trái phiếu, đạt lần lượt 48,7 ngàn tỷ đồng và 57 ngàn tỷ đồng, tương ứng giảm 62% và 37%.

Về tài sản đảm bảo, tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp có bảo đảm trên tổng giá trị phát hành chiếm gần 54% tính đến thời điểm ngày 8/9/2023. Cùng kỳ, tỷ lệ này chỉ đạt gần 46.7%. Lãi suất bình quân của các đợt phát hành năm nay cũng tăng thêm, đạt 8,17%/năm (cùng kỳ là 7.83%/năm). Kỳ hạn bình quân có sự thay đổi nhẹ từ 3.67 năm lên 3.76 năm.

Ngân hàng vẫn là đối tượng nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp lớn nhất trên thị trường sơ cấp. Song, trong kỳ năm nay, tỷ lệ của ngân hàng lên tới 61% (cùng kỳ chỉ 48%). Nhóm công ty chứng khoán sụt giảm từ 23% còn 12%.

Đáng chú ý, giá trị trái phiếu doanh nghiệp mua lại trước hạn năm nay tăng khá mạnh so với cùng kỳ. Trong đó, các công ty cổ phần đại chúng mua lại gần 99 ngàn tỷ đồng tăng gần 61% so với cùng kỳ. Nhóm doanh nghiệp chưa đại chúng mua lại hơn 54 nghìn tỷ đồng, tăng 16%. Nhóm công ty trách nhiệm hữu hạn mua 12,3 ngàn tỷ đồng, tăng 13%.

Ông Châu cho biết, sự sụt giảm nêu trên ứng với những biến động trên thị trường trái phiếu trong 2 năm vừa qua, tình hình năm 2023 cho thấy nhà đầu tư dường như vẫn chưa sẵn sàng quay lại thị trường.

>>"Rã băng" trái phiếu bất động sản

HoREA kiến nghị gia hạn quy định hỗ trợ doanh nghiệp về thị trường trái phiếu riêng lẻ tại Nghị định 08

Theo HoREA, Nghị định số 08 đã có bước “chạy đà” rất tốt trong 6 tháng qua và bước đầu đã phát huy tác dụng, tháo gỡ phần nào khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp và chắc chắn sẽ tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong quý 4/2023.

Song, đây là giai đoạn cao điểm đáo hạn trái phiếu của cả năm 2023 với tổng giá trị lên đến 65.500 tỷ đồng (không tính các lô trái phiếu đã giãn, hoãn), trong đó có gần 80% là trái phiếu doanh nghiệp bất động sản.

Sang năm 2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn sẽ lên đến 329.500 tỷ đồng là năm cao điểm nhất trong 3 năm gần đây (năm 2022 chỉ có 144.500 tỷ đồng, năm 2023 là 271.400 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn).

Do đó, HoREA cho rằng, rất cần thiết tiếp tục thực hiện đầy đủ các quy định của Nghị định số 08 trong năm 2024. Đồng thời, để từng bước xây dựng hoàn thiện thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam dần tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế như: Việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân hoặc phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu, cần phải có thời gian và thông qua một quá trình chuyển đổi phù hợp.

"Hiệp hội đề nghị Bộ Tài chính và Thủ tướng Chính phủ xem xét chấp thuận cho gia hạn việc áp dụng Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP thêm 12 tháng, đến hết ngày 31/12/2024"- ông Lê Hoàng Châu Hiệp đề xuất.