Đối tượng nào có nguy cơ cao mắc bệnh đậu mùa khỉ?
Bệnh đậu mùa khỉ có thể lây sang người khi có tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh hoặc lây từ người bệnh sang người lành. Vậy, đối tượng nào dễ nhiễm bệnh này?
>>Bộ Y tế quy định bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ cách ly tối thiểu 14 ngày
Nhân viên y tế tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho người dân tại Bangkok, Thái Lan. Ảnh: TTXVN
Bệnh đậu mùa khỉ trước đây chủ yếu lưu hành tại khu vực Tây và Trung Phi, các ca bệnh đậu mùa khỉ ghi nhận bên ngoài châu Phi hầu hết có liên quan đến việc đi du lịch đến các quốc gia nơi bệnh thường xảy ra hoặc thông qua động vật nhập khẩu.
Kể từ đầu tháng 5 năm 2022, một tỷ lệ cao các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo tại các quốc gia không lưu hành bệnh. Đây là lần đầu tiên các trường hợp bệnh và chuỗi lây truyền kéo dài được báo cáo ở bên ngoài châu Phi.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), từ 1/1/2022 đến 22/7/2022 toàn thế giới đã ghi nhận 16.016 trường hợp mắc bệnh tại 75 quốc gia thuộc 6 khu vực WHO đặt văn phòng đại diện, trong đó tập trung chủ yếu tại khu vực châu Âu và châu Mỹ, đã có 5 trường hợp tử vong. Số ca mắc ghi nhận trên toàn cầu tăng 47,6% trong tuần 29 (18/7-24/7 với 4.045 trường hợp mắc) so với tuần 28 (11/7-17/7 với 2.740 trường hợp mắc).
Ngày 23/7/2022 Tổng giám đốc của WHO đã công bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu đối với bệnh đậu mùa khỉ, đây là mức cảnh báo cao nhất của WHO.
Theo các chuyên gia y tế, bệnh đậu mùa khỉ có thể lây truyền từ động vật qua dịch cơ thể, bao gồm các giọt bắn lớn từ đường hô hấp hoặc tiếp xúc với dịch tiết từ vết thương,...
Bệnh đậu mùa khỉ có lây truyền từ người bệnh sang người lành được cho là xảy ra chủ yếu qua các giọt bắn lớn của đường hô hấp khi tiếp xúc mặt đối mặt kéo dài. Ở những người sống chung với người mắc bệnh đậu mùa khỉ thì tỉ lệ lây bệnh khoảng 50%. Phần lớn số ca mắc bệnh là trẻ em.
Như vậy, bất cứ ai có tiếp xúc gần gũi với người có triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ, hoặc với động vật nhiễm bệnh đều có nguy cơ nhiễm bệnh cao.
Đa số trường hợp nhiễm virus đậu mùa khỉ là đợt bệnh nhẹ, tự giới hạn mà không cần điều trị cụ thể.
Tuy nhiên, tiên lượng ca bệnh đậu mùa khỉ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: tình trạng tiêm chủng trước đó, tình trạng sức khỏe ban đầu, các bệnh mắc đồng thời và bệnh đi kèm.
Vết tổn thương da do bệnh đậu mùa khỉ gây ra. Ảnh: Journal of Veterinary Sciences
>>Để không lây lan dịch bệnh đậu mùa khỉ
>>Cẩn trọng "thảm họa" kép COVID-19 và đậu mùa khỉ
>>WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu với bệnh đậu mùa khỉ
Những người cần được xem xét điều trị bao gồm: Những người mắc bệnh nặng (ví dụ: bệnh xuất huyết, nhiễm trùng huyết, viêm não hoặc các bệnh lý khác cần nhập viện).
Những người bị suy giảm miễn dịch ví dụ như: người nhiễm HIV, bệnh bạch cầu, ung thư hạch, bệnh ác tính tổng quát, cấy ghép cơ quan , điều trị hóa trị, chất chống chuyển hóa, bức xạ, chất ức chế yếu tố hoại tử khối u,… có thể có nguy cơ cao mắc bệnh nặng khi nhiễm virus đậu mùa khỉ.
Ngoài ra, người sử dụng corticosteroid liều cao, là người nhận ghép tế bào gốc tạo máu <24 tháng sau ghép hoặc ≥24 tháng nhưng bị bệnh ghép với vật chủ hoặc bệnh tái phát, hoặc mắc bệnh tự miễn với suy giảm miễn dịch như một thành phần lâm sàng)… cũng nằm trong nhóm nguy cơ cao mắc bệnh nặng cần được xem xét điều trị.
Tương tự, các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh nặng là: Trẻ em, đặc biệt là bệnh nhân dưới 8 tuổi; Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Những người có một hoặc nhiều biến chứng (ví dụ: nhiễm trùng da thứ phát do vi khuẩn; viêm dạ dày ruột với buồn nôn hoặc nôn dữ dội, tiêu chảy hoặc mất nước; viêm phế quản phổi; bệnh đồng nhiễm hoặc các bệnh đi kèm khác).
Những người bị nhiễm virus đậu mùa khỉ bao gồm việc vô tình "cấy" virus vào niêm mạc mắt, miệng hoặc các khu vực giải phẫu khác, nơi nhiễm virus đậu mùa khỉ có thể tạo thành một mối nguy hiểm đặc biệt (ví dụ: bộ phận sinh dục hoặc hậu môn)…, có thể có nguy cơ cao mắc bệnh nặng khi nhiễm virus đậu mùa khỉ cần được xem xét điều trị.
Tại Việt Nam, để chủ động ứng phó, chẩn đoán điều trị bệnh đậu mùa khỉ, Bộ Y tế đang xây dựng kế hoạch ứng phó với các tình huống dịch.
Tình huống 1: Chưa có trường hợp bệnh xâm nhập vào Việt Nam. Các bệnh viện kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng chống dịch; Xây dựng kế hoạch phòng chống dịch theo các giai đoạn của dịch; Chuẩn bị cơ sở vật chất, khu vực cách ly, trang thiết bị, nhân lực, thuốc, vật tư, hoá chất, phương tiện cho phòng chống dịch.
Xây dựng quy trình nội bộ tiếp đón, cách ly và điều trị người bệnh đậu mùa khỉ; Thành lập đội chống dịch cơ động hỗ trợ cho tuyến dưới; Tổ chức diễn tập phòng chống dịch; Điều trị các ca bệnh theo phân tuyến, thực hiện phương án điều trị tại chỗ theo chỉ đạo.
Tình huống 2: Có các trường hợp bệnh đậu mùa khỉ xâm nhập vào Việt Nam. Tổ chức khu điều trị cách ly riêng cho ca bệnh đậu mùa khỉ; Cập nhật quy trình nội bộ tiếp đón, cách ly và điều trị người bệnh đậu mùa khỉ phù hợp với thực tế tại cơ sở; Thường trực chống dịch 24/24h.
Rà soát lại cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, vật tư, hoá chất, nhân lực sẵn sàng ứng phó với dịch lan rộng; Tổ chức tập huấn bổ sung cho nhân viên y tế: công tác điều trị, chống nhiễm khuẩn và kiểm soát lây nhiễm.
Tình huống 3: Dịch lây lan ra cộng đồng. Mở rộng khu vực cách ly điều trị, tính toán phương án tự cách ly điều trị tại nhà; Huy động các khoa lâm sàng và các bộ phận hỗ trợ tham gia; Thường trực chống dịch 24/24h; Sẵn sàng cử đội cấp cứu lưu động và hỗ trợ tuyến dưới, bệnh viện khác khi cần thiết; Phân loại người bệnh theo mức độ nặng nhẹ để điều trị tại các tuyến phù hợp; hạn chế di chuyển người bệnh; Thường xuyên đánh giá, rút kinh nghiệm trong công tác điều trị, chống nhiễm khuẩn và kiểm soát lây nhiễm, giám sát.
Có thể bạn quan tâm
Bộ Y tế quy định bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ cách ly tối thiểu 14 ngày
17:54, 29/07/2022
Để không lây lan dịch bệnh đậu mùa khỉ
03:30, 29/07/2022
Cẩn trọng "thảm họa" kép COVID-19 và đậu mùa khỉ
04:00, 26/07/2022
WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu với bệnh đậu mùa khỉ
10:23, 24/07/2022
Chưa thuộc diện khẩn cấp y tế toàn cầu, bệnh đậu mùa khỉ có nguy hiểm?
04:30, 27/06/2022
Cảnh báo nguy cơ bệnh đậu mùa khỉ lan rộng khắp Đông Nam Á
15:59, 22/06/2022