Bùng nổ giao dịch qua phương thức thanh toán QR Code

LÊ MỸ• 08/03/2024 13:11

Số liệu của NHNN cho biết, trong tháng 1 năm 2024, giao dịch thanh toán qua phương thức QR code tăng 892,95% về số lượng và 1.062,01% về giá trị so với cùng kỳ 2023.

>>>Thanh toán một chạm - Giải pháp tạo nhiều "cánh đồng không dấu chân"

Theo đó, đây là phương thức thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) dẫn đầu tăng trưởng tuyệt đối cả về khối lượng lẫn giá trị.

Giao dịch thanh toán qua phương thức QR code tăng mạnh cả về số lượng lẫn giá trị. (Ảnh: L.M)

Tại cuối 2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, hoạt động TTKDTM và hoạt động ngân hàng số tiếp tục đạt được kết quả tích cực.

Cụ thể, số lượng tài khoản thanh toán của cá nhân là hơn 182,88 triệu tài khoản, tăng 21,8% so với cùng kỳ năm 2022. Các chỉ số TTKDTM có mức tăng trưởng khá.

Riêng trong trong tháng 01/2024 so với cùng kỳ năm 2023, giao dịch TTKDTM tăng 63,3% về số lượng và 41,45% về giá trị; qua kênh Internet tăng 57,85% về số lượng và 32,43% về giá trị; qua kênh điện thoại di động tăng 68,54% về số lượng và 41,12% về giá trị; qua phương thức QR code tăng 892,95% về số lượng và 1.062,01% về giá trị; qua POS tăng 16,87% về số lượng và tăng 13,65% về giá trị; qua ATM giảm 15,14% về số lượng và giảm 18,76% về giá trị, số liệu trên cho thấy xu hướng dịch chuyển từ thanh toán bằng tiền mặt sang TTKDTM.

Trong tháng 01/2024 so với cùng kỳ năm 2023, giao dịch qua Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng (TTĐTLNH) tăng 6,02% về số lượng và tăng 54,42% về giá trị; qua Hệ thống bù trừ, chuyển mạch giao dịch tài chính tăng 51,0% về số lượng và 34,96% về giá trị.

>>>Người tiêu dùng Việt đón nhận các hình thức ngân hàng số và bán lẻ kỹ thuật số

Đến cuối tháng 01/2024, thị trường có 20.986 ATM giảm 1,70% so với cùng kỳ năm 2023, 554.580 POS tăng 32,68% so với cùng kỳ năm 2023.

Như vậy, các giao dịch đòi hỏi nền tảng hạ tầng kỹ thuật "cồng kềnh" và hiện diện vật lý cao đang có xu hướng thu hẹp, trong khi đó giao dịch tiện lợi, qua app và mã QR Code đang ngày càng được người dùng ưa chuộng hơn.

NHNN cũng cho biết với xu hướng ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào hoạt động ngân hàng, NHNN đã khuyến khích các TCTD triển khai chuyển đổi số, kết nối, hợp tác với các ngành, lĩnh vực khác nhau để hình thành và mở rộng hệ sinh thái số cung ứng sản phẩm dịch vụ lấy khách hàng làm trung tâm, cung cấp trải nghiệm giao dịch liền mạch, cá nhân hóa. Các TCTD, tổ chức TGTT đã ứng dụng các công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa, đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ, nâng cao hiệu quả hoạt động và trải nghiệm giao dịch khách hàng; đồng thời, đánh giá, phân loại khách hàng, quyết định giải ngân và tích hợp với nhiều hệ sinh thái đối tác khác nhau trong các lĩnh vực. Nhiều nghiệp vụ cơ bản đã được số hóa hoàn toàn 100% (tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, mở thẻ ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền,...), nhiều ngân hàng Việt Nam có tỷ lệ trên 90% giao dịch thực hiện trên kênh số.

Đáng chú ý, đến cuối năm 2023, có khoảng 40 ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử (eKYC) với hơn 35 triệu tài khoản thanh toán mở bằng eKYC đang hoạt động. Đây là một trong những cơ sở quan trọng nhất để các ngân hàng minh chứng ngày càng sẵn sàng tiến đến thực hiện Quyết định 2345/QĐ-NHNN do NHNN ban hành cuối năm 2023 về triển khai các giải pháp an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng.

NHNN cho biết Các TCTD, tổ chức TGTT đã ứng dụng các công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa, đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ, nâng cao hiệu quả hoạt động và trải nghiệm giao dịch khách hàng

NHNN cho biết các TCTD, tổ chức TGTT đã ứng dụng các công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa, đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ, nâng cao hiệu quả hoạt động và trải nghiệm giao dịch khách hàng. (Ảnh nguồn: HDB)

Theo Quyết định này, từ 01/7/2024, khách hàng phải xác thực sinh trắc học khi giao dịch lần đầu bằng Mobile Banking.

Ngoài ra, NHNN cũng quy định từ 1/7/2024, mọi giao dịch chuyển tiền có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên đều phải thông qua bước xác thực bằng sinh trắc học đối với người chuyển tiền.

Có không ít ý kiến cho rằng quy định sẽ "làm khó" cho cả ngân hàng lẫn khách hàng, đặc biệt ngân hàng sẽ phải đầu tư công nghệ để đảm bảo có thể triển khai ứng dụng eKYC như yêu cầu.

Tuy nhiên, theo quan điểm của Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, không phải đến bây giờ các ngân hàng, TCTD mới đầu tư công nghệ, mà phải đầu tư công nghệ từ lâu và liên tục. Các nhà băng cũng phải có trách nhiệm để triển khai các giải pháp an toàn, bảo mât cho khách hàng, trách nhiệm đối với tiền của khách hàng do đó việc thực hiện là bắt buộc và hợp lý.

Liên quan đến định hướng điều hành, thúc đẩy hoạt động TTKDTM, hoạt động ngân hàng số của cơ quan quản lý trong thời gian tới, NHNN cho biết sẽ tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện, tạo sự đồng bộ và điều kiện thuận lợi cho phát triển TTKDTM, thúc đẩy hoạt động ngân hàng số, ứng dụng công nghệ mới và đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán.

Đặc biệt, NHNN tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp tại Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2021-2025, Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng và Chiến lược phát triển các hệ thống thanh toán Việt Nam đến năm 2030, cụ thể:

Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách về TTKDTM, chuyển đổi số, trong đó tập trung hoàn thiện, trình ban hành Nghị định mới về TTKDTM và Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ trong lĩnh vực ngân hàng; nghiên cứu, hoàn thiện, ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn Luật Các TCTD, các nghị định về lĩnh vực thanh toán, hoạt động ngân hàng số.

Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung tại Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng và Kế hoạch phối hợp số 01/KHPH-BCA-NHNNVN (giữa Bộ Công an và Ngân hàng Nhà nước) triển khai thực hiện các nhiệm vụ tại Đề án 06, nhằm thúc đẩy, tạo thuận lợi cho các ngân hàng, tổ chức TGTT cung ứng các sản phẩm, dịch vụ thanh toán an toàn, bảo mật, tiện ích, đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của khách hàng; trong đó tập trung triển khai, kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cho phép các tổ chức tín dụng có thể tổ chức xác minh thông tin nhận biết khách hàng, làm sạch dữ liệu và hỗ trợ khách hàng trong tiếp cận các dịch vụ ngân hàng.

Tiếp tục đẩy mạnh TTKDTM đối với dịch vụ công, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục, chi trả an sinh xã hội.

Tăng cường đảm bảo an ninh, an toàn và bảo mật hoạt động thanh toán, ngân hàng, phối hợp xử lý tội phạm công nghệ cao; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của khách hàng; đồng thời đẩy mạnh truyền thông, giáo dục tài chính nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng cho công chúng trong sử dụng sản phẩm, dịch vụ tài chính, ngân hàng.