ASEAN xây dựng nền tảng quản trị AI

CẨM ANH• 06/06/2024 03:00

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang sẵn sàng đóng vai trò chuyển đổi ở Đông Nam Á, cũng như ở những khu vực khác.

>> Trí tuệ nhân tạo và rào cản năng lượng sạch

Quy định về đạo đức và quản trị AI của ASEAN đóng vai trò hướng dẫn cho các tổ chức trong khu vực có mong muốn thiết kế, phát triển và triển khai ứng dụng công nghệ AI phục vụ mục đích thương mại và phi quân sự

Với sức mạnh khai mở tiềm năng và thúc đẩy hiệu quả hoạt động, AI có thể là một yếu tố thay đổi cuộc chơi đối với các doanh nghiệp trên khắp khu vực. Đông Nam Á được dự đoán sẽ thu được lợi ích kinh tế đáng kể từ việc sử dụng AI, ước tính sẽ làm tăng GDP của khu vực lên tới 950 tỷ đô la Mỹ hoặc 13% vào năm 2030.

Tuy nhiên, điều bắt buộc là phải đảm bảo rằng quản trị AI không chỉ mang lại lợi ích cho một số ít quốc gia mà còn mang lại lợi ích chung cho toàn khu vực. Các sáng kiến quản trị AI của khu vực, từ việc thiết lập chiến lược quốc gia đến việc tạo ra khuôn khổ quản trị AI, chủ yếu do một số ít quốc gia có hệ thống kinh tế kỹ thuật số tiên tiến hơn dẫn đầu.

Singapore đã đưa ra 25 sáng kiến quản trị, bao gồm Chiến lược AI quốc gia và Khuôn khổ quản trị AI mẫu. Việt Nam, Thái Lan và Indonesia đều đã đưa ra lần lượt sáu, năm và một sáng kiến. Một số quốc gia khác đang trong giai đoạn đầu phát triển AI, chẳng hạn như Campuchia, nơi đã ban hành các khuyến nghị chi tiết về cách chính phủ nên tạo điều kiện và quản lý AI vào năm 2023.

Khi quỹ đạo đổi mới và quy định về AI phát triển, một khuôn khổ quy định toàn diện hơn là rất cần thiết. Trước mắt, ASEAN đã tiến hành các bước để ra mắt Quy định về quản trị và đạo đức AI.

Khi các quốc gia thành viên ASEAN phát triển các phương pháp quản trị AI trong nước, quy định mới của ASEAN về AI đặt nền tảng cho sự hiểu biết chung về các cân nhắc có trách nhiệm và đạo đức liên quan đến AI và các ứng dụng của công nghệ mới này; đồng thời sẽ giúp định hình một phương pháp tiếp cận tập thể đối với quản trị AI.

Bà Eunice Lim, Giám đốc quan hệ doanh nghiệp khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và Nhật Bản của Workday, một công ty phần mềm kinh doanh có trụ sở tại California cho biết, một điểm đáng chú ý trong Quy định về quản trị và đạo đức AI của ASEAN là thừa nhận việc không phải tất cả các ứng dụng AI đều có cùng mức độ rủi ro.

"Quy định đó nhấn mạnh vào các đánh giá rủi ro lặp đi lặp lại trong suốt vòng đời AI và sẽ cung cấp cho các quốc gia thành viên một phương pháp luận quan trọng và có cấu trúc cụ thể để đánh giá các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến các hệ thống AI", bà Eunice Lim nói.

>> Lộ diện tham vọng trở thành siêu cường AI của Pháp

Các phần mềm, ứng dụng liên quan đến AI đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam.

Các phần mềm, ứng dụng liên quan đến AI đang ngày càng phổ biến tại Đông Nam Á

Trong bối cảnh khu vực tập trung vào AI, bà Eunice Lim cho rằng, điều quan trọng là phải cân bằng cơ hội kinh tế với việc thiết lập các rào cản an toàn. Cách tiếp cận được nêu trong Quy định về AI của ASEAN không chỉ giúp tăng cường hiệu quả quản lý mà còn thúc đẩy văn hóa ứng xử có trách nhiệm thông qua việc thiết lập các nguyên tắc chung và thông lệ tốt nhất.

Về mặt quản lý, quy định của ASEAN về AI sẽ đóng vai trò là mô hình tham chiếu cho các quốc gia ASEAN đang tìm cách thiết lập khuôn khổ và luật quản lý AI trong nước. Trong khi đó, quy định này sẽ là công cụ thiết thực giúp các tổ chức thiết kế, phát triển và triển khai hệ thống AI một cách an toàn và có trách nhiệm.

Hiện Indonesia đã công bố kế hoạch chuyển đổi sang các quy tắc ràng buộc về mặt pháp lý đối với AI vào cuối năm nay. Tương tự vào năm ngoái, Singapore đã ra mắt AI Verify Foundation để tập hợp các nhà phát triển phần mềm, bao gồm cả Workday, để xây dựng các công cụ thử nghiệm AI nhằm đảm bảo việc sử dụng công nghệ này một cách có trách nhiệm. Quốc gia này cũng đã công bố một Khung quản trị AI mẫu nhằm tạo điều kiện cho các cuộc thảo luận quốc tế giữa các bên liên quan nhằm cho phép phát triển các ứng dụng AI tạo ra đáng tin cậy.

ASEAN đang có vị thế tốt để đóng góp vào khung khổ pháp lý toàn cầu và khu vực về AI, đặc biệt là khi các tiêu chuẩn quốc tế về AI tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh chóng. Điều tối quan trọng đối với ASEAN là phải hợp tác với các đối tác của mình tại Hoa Kỳ và EU để thúc đẩy hợp tác quản lý quốc tế. Thông qua sự hợp tác, tất cả các thực thể có thể trao đổi các thông lệ tốt nhất, điều chỉnh các khuôn khổ quản lý và cùng nhau giải quyết các thách thức mới nổi.

Khi Đông Nam Á tiếp tục phát triển, các bên liên quan sẽ cần phải cùng nhau thúc đẩy các chính sách hỗ trợ AI có trách nhiệm, xây dựng lòng tin và cùng nhau giải quyết thách thức trong bối cảnh kỷ nguyên AI mới. Các quốc gia nên cùng nhau hợp tác để đảm bảo rằng họ có thể gặt hái được những lợi ích kinh tế tiềm năng do AI mang lại.