Có nên đánh thuế VAT hàng nhập giá trị nhỏ?

YẾN NHUNG• 26/06/2024 03:30

Để bảo vệ nguồn thu ngân sách, đồng thời tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, nhiều ý kiến cho rằng, cần đánh thuế giá trị gia tăng (VAT) hàng nhập giá trị nhỏ qua sàn thương mại điện tử.

>> Tìm phương thức "hài hòa" trong quản lý thuế đối với thương mại điện tử

Theo đó, hiện nay, quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển, hàng biên mậu trong định mức miễn thuế nhập khẩu theo pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế VAT theo Nghị định 134/2016 hướng dẫn Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Cùng với đó, Quyết định 78/2010 của Chính phủ quy định hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống được miễn thuế nhập khẩu và thuế VAT.

Quyết định 78/2010 của Chính phủ quy định hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống được miễn thuế nhập khẩu và thuế VAT

Quyết định 78/2010 của Chính phủ quy định hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống được miễn thuế nhập khẩu và thuế VAT - Ảnh minh họa: ITN

Tuy nhiên, những năm gần đây, hàng nhập khẩu chuyển về qua phương thức chuyển phát nhanh được xé lẻ, chia nhỏ đơn hàng để mỗi đơn hàng có giá trị từ một triệu đồng trở xuống được miễn thuế. Nhiều cá nhân, đơn vị kinh doanh hàng nước ngoài vào thị trường Việt Nam đã lợi dụng chuyển phát nhanh chuyển qua các sàn thương mại điện tử. Điều này tạo cạnh tranh rất lớn với các mặt hàng trong nước phải nộp thuế đầy đủ.

Đáng nói, bùng nổ thương mại điện tử xuyên biên giới, lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ xuyên biên giới đã tăng gấp nhiều lần trong thời gian qua.

Nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại sẽ thất thu một khoản ngân sách khá lớn nếu quy định miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa có giá trị nhỏ từ 1 triệu đồng trở xuống. Vì vậy, việc áp dụng thuế VAT cho tất cả những đơn hàng có giá trị nhỏ là cần thiết để tránh thất thu ngân sách, tạo được sự công bằng trong kinh doanh.

>> Sửa đổi luật thuế giá trị gia tăng: Cân nhắc các nhóm đối tượng không chịu thuế

Nêu quan điểm về vấn đề này, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Chuyên gia kinh tế cho biết, để đảm bảo tính bình đẳng trong kinh doanh thì việc đánh thuế với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ, đặc biệt qua kênh thương mại điện tử là cần thiết.

Theo ông Thịnh, hiện nay, việc mua bán qua các trang thương mại điện tử, các sàn thương mại điện tử và kinh tế số ngày càng phát triển. Vì vậy, việc thống kê, tính toán để thu thuế với đơn hàng nhỏ nhập khẩu chắc chắn không còn phức tạp như trước đây.

"Để đảm bảo tính cạnh tranh công bằng với người kinh doanh hàng hóa sản xuất trong nước đã đến lúc cần số hóa hoạt động quản lý, theo dõi, thu thuế với hoạt động kinh doanh buôn bán trên sàn thương mại điện tử, hàng nhập khẩu giá trị nhỏ bán qua nền tảng mạng xã hội", ông Thịnh nêu quan điểm.

Các chuyên gia cho rằng, cần đánh thuế giá trị gia tăng (VAT) hàng nhập giá trị nhỏ qua sàn thương mại điện tử - Ảnh minh họa: ITN

Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Đức Nghĩa, Phó giám đốc Trung tâm trợ giúp pháp lý doanh nghiệp nhỏ và vừa thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh đề nghị, phải quản lý và thu thuế với các mặt hàng nhập khẩu qua đường bưu điện lẫn các hàng hóa bán trên các sàn thương mại điện như TikTok, Shopee, Lazada, Tiki…

Theo ông Nghĩa, khi sửa đổi quy định, ngành thuế và hải quan cần triển khai các biện pháp để thực hiện quản lý chặt đối với các hàng nhỏ lẻ.

“Cơ quan thuế cần nắm thông tin những những cá nhân kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử này khi đó sẽ thu thuế theo dạng cá nhân kinh doanh. Như vậy, cơ quan thuế, hải quan giảm bớt áp lực về kiểm tra, quản lý thu thuế số lượng lớn hàng hóa nhỏ lẻ từ nước ngoài về Việt Nam”, luật sư Nguyễn Đức Nghĩa nhấn mạnh.

Xoay quanh vấn đề này, trong phiên thảo luận về Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh cũng đề nghị nghiên cứu bỏ quy định miễn thuế VAT đối với hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống.

Theo đại biểu, với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới, xu hướng chung của các quốc gia cho thấy lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ xuyên biên giới đã tăng gấp nhiều lần trong thời gian qua.

“Theo số liệu của Tổng Công ty cổ phần Bưu chính viễn thông, tại thời điểm tháng 3/2023, đã có trung bình từ 4-5 triệu đơn hàng một ngày được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam với giá trị mỗi đơn hàng chia nhỏ từ 100.000-300.000 đồng, hằng ngày trung bình có khoảng 45-63 triệu USD, 1 tháng có khoảng 1,3-1,9 tỉ USD giá trị hàng hóa được luân chuyển qua các sàn Shopee, Lazada, Tiki, Tiktok... Do đó, nếu miễn thuế thì ngân sách nhà nước sẽ thất thu khá lớn, điều này còn tạo điều kiện cho hàng giá rẻ tràn vào thị trường Việt Nam”, đại biểu nhấn mạnh.

Ngoài ra, quy định này cũng sẽ không đảm bảo sự công bằng giữa hàng hóa trong nước với hàng hóa nhập khẩu. Hàng hóa trong nước khi sản xuất ra về nguyên tắc vẫn bị điều tiết bởi thuế VAT, trong khi hàng hóa nhập khẩu lại không chịu loại thuế này trong giá bán.

Được biết, liên quan đến thuế VAT với hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, nội dung này đang được thực hiện theo Quyết định số 78/2010 trên cơ sở thực hiện thỏa thuận quốc tế. Ở Dự thảo Luật này, Bộ trưởng nhấn mạnh sẽ xem xét, xây dựng mức thuế VAT với hàng hóa giá trị nhỏ phù hợp.