Anh và Pháp sẽ đẩy mạnh hợp tác với châu Á sau bầu cử?

CẨM ANH• 14/07/2024 03:30

Nhiều chuyên gia nhận định, hậu bầu cử, Anh và Pháp có thể sẽ đẩy mạnh các mối quan hệ hợp tác đầu tư, thương mại với Ấn Độ và Đông Nam Á trong những tháng tới.

>> Số người giàu ở châu Á - Thái Bình Dương tăng đột biến

Tân Thủ tướng Anh Keir Starmer phát biểu sau cuộc họp nội các đầu tiên của ông trên cương vị mới, tại London, ngày 6/7.

Tân Thủ tướng Anh Keir Starmer.

Những lo lắng về kinh tế của cử tri Anh đã góp phần giúp đảng Lao động Anh giành chiến thắng vang dội, chấm dứt 14 năm cầm quyền của đảng Bảo thủ. Tại Pháp, liên minh cánh tả Mặt trận Bình dân Mới đã giành được đa số, đưa quốc gia này vào tình cảnh Quốc hội treo.

Đối với tân Thủ tướng Anh Keir Starmer, việc thiết lập lại mối quan hệ với Liên minh châu Âu EU sẽ là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của ông. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, chính phủ “thực dụng” của ông cũng sẽ mong muốn hợp tác với các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi ở châu Á.

Trao đổi với SCMP, nhà phân tích chính trị và an ninh người Anh Christopher Blackburn cho biết: “Họ coi các nền kinh tế và hệ thống chính trị của châu Á đang ở trong trạng thái chuyển đổi. Những quốc gia này đã có cơ sở hạ tầng khu vực tốt. Nhưng châu Âu có thể giúp thúc đẩy và tăng tốc sự giàu có, phát triển và tiềm năng con người châu Á.”

Trong khi đó, các thông điệp và hướng dẫn bầu cử của liên minh Mặt trận Bình dân Mới của Pháp đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của cử tri như cam kết tăng mức lương tối thiểu, giới hạn giá các mặt hàng thiết yếu và loại bỏ một cuộc cải cách lương hưu.

Cả Anh và Pháp đều có thể cần chi tiêu phúc lợi cao hơn để giải quyết những lo lắng về kinh tế của cử tri. Điều đó có nghĩa là nguồn thu từ thuế sẽ cần được bổ sung bằng tăng thương mại.

Đối với chính phủ mới của Vương quốc Anh, việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược ở châu Á sẽ là ưu tiên hàng đầu. Nổi bật nhất trong số này là một hiệp định thương mại tự do đã được thảo luận từ lâu với Ấn Độ, vốn sắp được hoàn tất dưới thời chính quyền ông Rishi Sunak.

Các nhà phân tích cho rằng một thỏa thuận như vậy có thể thúc đẩy nền kinh tế Anh và bù đắp một phần cho việc mất khả năng tiếp cận thương mại ở EU sau Brexit. Các cuộc đàm phán về FTA Anh-Ấn Độ đã được khởi động vào tháng 1 năm 2022, nhưng các cuộc đàm phán kéo dài đã bị đình trệ hoàn toàn sau khi cựu Thủ tướng Rishi Sunak kêu gọi bầu cử sớm vào cuối tháng 5.

Ông Starmer đã nhấn mạnh rằng việc tăng cường quan hệ với Ấn Độ sẽ là ưu tiên hàng đầu của London. “FTA với Ấn Độ không chỉ là một tuyên bố kinh tế mà còn là một tuyên bố chính trị,” chuyên gia Vishwanath nói và cho biết thêm chính phủ mới của Vương quốc Anh có thể sẽ sẵn sàng tiếp tục các cuộc đàm phán.

Với Trung Quốc, có một số ý kiến cho rằng, Vương quốc Anh có thể cùng quan điểm với EU trong việc định hướng quan hệ kinh tế với Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Cedomir Nestrovic, Giáo sư địa chính trị tại cơ sở Singapore của Trường Kinh doanh ESSEC Châu Á-Thái Bình Dương, tin rằng Vương quốc Anh dưới thời Tân Thủ tướng Starmer có thể sẽ áp dụng lập trường kinh tế ôn hòa hơn với Trung Quốc so với chính phủ trước đây.

"London sẽ thực dụng hơn trong việc không làm tổn hại đến mối quan hệ kinh tế với Bắc Kinh, chẳng hạn như đưa ra các chính sách khuyến khích khu vực tư nhân dẫn đầu trong đầu tư", ông Cedomir Nestrovic dự đoán.

>> Vai trò của Việt Nam đối với Vương quốc Anh trong CPTPP

Kết quả bầu cử tại Pháp cũng được kỳ vọng thúc đẩy quan hệ giữa các thành viên EU khác và Ấn Độ.

Các nhà phân tích cũng kỳ vọng Pháp và các thành viên EU khác sẽ ngày càng tăng cường quan hệ với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, do lo ngại về những nỗ lực của Nga nhằm mở rộng ảnh hưởng trong khu vực. Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Đông Nam Á nói chung được định vị để tăng trưởng dài hạn, nhờ các yếu tố như lực lượng lao động ngày càng tăng, thu nhập tăng và tốc độ đô thị hóa nhanh chóng.

Câu chuyện tăng trưởng của châu Á không còn chỉ được xác định bởi các cường quốc truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore. Một thế hệ mới đang tạo được dấu ấn, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và thu hút sự chú ý của phương Tây. Tất nhiên, Ấn Độ đang dẫn đầu, nhưng các nước như Việt Nam và Thái Lan cũng đang nổi lên như những đối thủ nặng ký về kinh tế.

Trên thực tế, các quốc gia Đông Nam Á đang phát triển nhanh đã bắt đầu để mắt đến mối quan hệ sâu sắc hơn với các khối khu vực như BRICS, tìm cách mở rộng tầm nhìn thương mại và kinh doanh của họ. Sức hấp dẫn của các nền kinh tế mới nổi là không thể phủ nhận khi các công ty phương Tây đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ.

Liên minh châu Âu cũng có khả năng theo đuổi quan hệ đối tác kinh tế chặt chẽ hơn ở khu vực châu Á. Theo Stephane Michot, Giáo sư địa chính trị và luật quốc tế có trụ sở tại Paris, cả Pháp và châu Âu đều nhận ra tầm quan trọng của việc thúc đẩy quan hệ đối tác thương mại ở các nền kinh tế năng động của châu Á.

Ngoài Ấn Độ và một số quốc gia, EU đang tích cực đàm phán các hiệp định thương mại tự do với các đối tác châu Á khác, như Singapore và Hàn Quốc. Những thỏa thuận này nêu bật trọng tâm chiến lược của EU vào việc làm sâu sắc hơn các mối quan hệ kinh tế ở khu vực đang phát triển nhanh chóng này, ngay cả khi khối này đang phải đối mặt với những thách thức chính trị nội bộ của mình.

ASEAN đã đặt nền móng cho hội nhập kinh tế sâu sắc hơn, hình thành các hiệp định thương mại tự do với các đối tác lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Australia và New Zealand. Những thoả thuận chiến lược này đã giúp khu vực tận dụng sức mạnh thị trường chung và mở ra những con đường mới cho tăng trưởng.