Thị trường ô tô thuần điện chững lại, loại xe nào đang lên ngôi?
Khi doanh số ô tô thuần điện chững lại tại các thị trường, xe hybrid (PHEV) có lẽ đang dần thu hút sự chú ý.
Xe điện gặp khó, xe PHEV lên ngôi
Trong năm 2024, doanh số xe thuần điện (BEV) tăng trưởng chậm hơn so với cùng kỳ năm 2023 ở các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ hay Châu Âu. Ở Trung Quốc, thị trường xe điện lớn nhất thế giới, tốc độ tăng trưởng của BEV đã chậm lại, chỉ đạt 14,8% trong quý 1 năm 2024 so với cùng kỳ năm 2023. Tại Mỹ, doanh số BEV trong 3 tháng đầu năm cũng chỉ tăng 7%.
Không phải người dân đang quay lưng với xe điện, mà dường như họ đang chuyển ưu tiên sang một loại xe điện khác không mới – PHEV.
Tại Mỹ, ngày càng nhiều hãng xe chấp nhận sử dụng PHEV, loại xe chạy bằng pin trong khoảng 30 đến 60 km trước khi chuyển sang động cơ xăng. Dù công nghệ này đã có mặt trên thị trường hơn một thập kỷ, nhưng doanh số bán hàng chỉ mới bắt đầu tăng mạnh gần đây.
Xu hướng tương tự cũng đang diễn ra ở Trung Quốc. Tăng trưởng doanh thu BEV lẹt đẹt, nhưng PHEV lại có mức tăng trưởng ấn tượng, với doanh thu tăng 76,7% trong quý 1 năm 2024 so với năm 2023.
Trước đây, sự phức tạp trong thiết kế và chi phí tăng thêm khiến một số nhà sản xuất ô tô ngần ngại tung ra thêm các mẫu xe kiểu này, khiến lựa chọn ít hơn và giá thành cao hơn. Nhưng khi các mẫu xe thuần điện không còn thu hút người dùng như mong đợi, đây có thể lại là thị trường đầy tiềm năng.
Có nhiều lý do dẫn tới sự chuyển đổi này, như mức độ ưu đãi không còn nhiều khiến giá BEV hết hấp dẫn, hay nỗi lo phải phụ thuộc các trạm sạc vốn ít ỏi và mất nhiều thời gian. Một loại xe linh hoạt hơn có thể tỏ ra phù hợp với đa số người dùng có nhu cầu di chuyển đa dạng.
Các tập đoàn quay trở lại với PHEV
Hãng Ford Motor tuần trước đã thông báo hủy kế hoạch ra mắt một chiếc SUV lớn thuần điện và thay vào đó sẽ cung cấp các phiên bản hybrid, bao gồm cả loại cắm điện. Số lượng mẫu xe PHEV được bán tại Mỹ gần như đã tăng gấp đôi từ năm 2019, lên đến 47 mẫu, theo trang nghiên cứu ô tô Edmunds. Các mẫu xe này bao gồm những tên tuổi nổi tiếng, như Toyota RAV4 và Ford Escape SUV cỡ nhỏ.
Các đại lý cho biết một số người mua xe quan tâm đến việc sử dụng xe điện vẫn muốn sự an toàn của động cơ xăng. Người mua cũng nhận thấy rằng, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các nhà sản xuất ô tô và chính phủ liên bang, PHEV đôi khi có thể là lựa chọn rẻ nhất.
Trước đây, Toyota Motor vào đầu những năm 2000 đã phổ biến xe hybrid truyền thống với chiếc Prius nguyên bản của họ, kết hợp pin và động cơ nhỏ để hỗ trợ động cơ xăng và cải thiện hiệu suất nhiên liệu. Ngày nay, dung lượng pin đã đủ lớn để xe chỉ chạy bằng điện trong các chuyến đi ngắn.
Một vài năm trước, xe PHEV dường như sắp biến mất khi ngành công nghiệp này chạy đua phát triển xe điện hoàn toàn. Tuy nhiên, giờ đây một số nhà sản xuất ô tô đang xem xét lại chúng, một phần vì nhu cầu về xe điện thấp hơn dự kiến.
Ví dụ, General Motors (GM) là một trong những công ty Mỹ đầu tiên cung cấp xe PHEV với việc ra mắt Chevrolet Volt vào năm 2010. Nhưng sau khi loại bỏ Volt vào năm 2019 với tuyên bố tương lai của mình là xe điện, hiện hãng đã phải quay lại với kế hoạch cũ, bắt đầu từ năm 2027.
Doanh số bán xe PHEV tại Mỹ đã tăng 59% trong quý đầu tiên của năm nay so với cùng kỳ năm ngoái, và thị phần của chúng trong tổng thị trường - dù vẫn nhỏ - đã tăng gấp đôi từ năm 2022, đạt 2,4%, theo nghiên cứu từ Cox Automotive. Công nghệ này đang phát triển nhanh hơn trên toàn cầu, đặc biệt là ở Trung Quốc, nơi xe hybrid cắm điện dự kiến chiếm 15% thị trường trong năm nay, theo công ty tư vấn AlixPartners.
Dù vậy, phần lớn sự tăng trưởng của xe PHEV tại Mỹ được hỗ trợ bởi các ưu đãi, khiến nó có thể không còn giữ được đà tăng khi các ưu đãi kết thúc, các chuyên gia lo ngại.
Doanh số bán xe Jeep hybrid sạc điện được hỗ trợ bởi các khoản giảm giá “rất mạnh” từ nhà sản xuất lên đến 12.000 USD mỗi xe, cùng với khoản tín dụng thuế liên bang 7.500 USD nếu xe được thuê. Ở Trung Quốc, việc kết thúc các chính sách trợ cấp đối với xe điện cũng là một nguyên nhân chính dẫn tới xe BEV không còn giữ được sức hút với người tiêu dùng.
Cần biết rằng, tập đoàn Stellantis – sở hữu các hãng Jeep, Ram, Dodge và Chrysler – đã phải trả những khoản phạt liên bang lớn vì không đáp ứng các quy định về khí thải trong quá khứ, do dòng xe tiêu thụ nhiên liệu cao của mình. Mãi tới năm nay, công ty mới bắt đầu bán xe điện hoàn toàn tại Mỹ, và đang tập trung vào xe hybrid sạc điện như một cách để tuân thủ các luật tiểu bang và liên bang.