Quy hoạch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu: Tầm nhìn và khát vọng

Với vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, là cửa ngõ hướng ra Biển Đông của vùng Đông Nam Bộ và cả nước, điều kiện tự nhiên thuận lợi, lực lượng lao động có chất lượng, Quy hoạch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã cho thấy “tầm nhìn xa trông rộng” của một bản Quy hoạch chất lượng, chất chứa những tinh hoa, khát vọng của những chuyên gia, nhà quản lý, người dân, doanh nghiệp trong suốt nhiều năm.

Khẳng định như vậy bởi lẽ, vị thế của Bà Rịa - Vũng Tàu đã và đang được thể hiện rõ trong tiến trình phát triển của đất nước những năm qua. Bà Rịa – Vũng Tàu khẳng định với cả nước là một cực tăng trưởng quan trọng, với quy mô kinh tế (GRDP), đóng góp ngân sách Trung ương, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) luôn nằm trong TOP 5 các tỉnh/thành dẫn đầu.

Và, một bản quy hoạch chất lượng, có tầm nhìn được khẳng định ở chỗ, chỉ hai năm nữa thôi, vùng Đông Nam Bộ và Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ trở thành nơi hội tụ đầy đủ các điều kiện để biến tiềm năng thành các cơ hội mới trong các lĩnh vực công nghiệp, cảng biển - logistics, du lịch – đô thị, dịch vụ chất lượng cao (dẫn lời Bí thư Tỉnh ủy Phạm Viết Thanh). Bà Rịa – Vũng Tàu không chỉ dựa trên lợi thế tự nhiên mà còn mạnh dạn đột phá tạo ra sự khác biệt trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, ưu tiên dành nguồn lực đáng kể để đầu tư phát triển con người và nâng cao chỉ số hạnh phúc của người dân.

Như lời vị Bí thư Tỉnh ủy từng khẳng định: Quan điểm, tầm nhìn của Trung ương tại Nghị quyết số 24-NQ/TW chính là cơ sở chính trị quan trọng, nền tảng định hình cho quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tạo nên những tư duy mới, đột phá mới. Quy hoạch tốt sẽ có không gian phát triển tốt, có không gian phát triển tốt sẽ có nhà đầu tư tốt, có nhà đầu tư tốt sẽ có dự án tốt. Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ tận dụng cơ hội này để kiến tạo mô hình phân bổ không gian phát triển, tháo gỡ những điểm nghẽn, làm mới những động lực tăng trưởng cũ và kiến tạo động lực phát triển mới, kết hợp thực hiện 3 đột phá chiến lược: đột phá về hệ thống hạ tầng giao thông kết nối đa phương thức, đột phá về chuyển đổi số gắn với cải cách hành chính và đột phá về nâng cao năng lực quản trị công.

Thể hiện rõ những khát vọng “vươn tầm”

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Thọ, khát vọng lớn nhất của Bà Rịa – Vũng Tàu thể hiện trong bản Quy hoạch là: Đến năm 2030, Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương với GRDP bình quân đầu người từ 18.000 đến 18.500 USD.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, mục tiêu này của Bà Rịa – Vũng Tàu hoàn toàn có thể đạt được. Hãy nhìn con số tăng trưởng GRDP của tỉnh trong 10 năm qua sẽ cho thấy rõ điều đó. Năm 2014-2015, tốc độ tăng trưởng GRDP đạt mức tương đối ổn định, với tỷ lệ tăng trưởng trung bình khoảng 5-6% mỗi năm. Giai đoạn này, tỉnh tập trung phát triển công nghiệp, đặc biệt là các ngành công nghiệp nặng và dầu khí, đồng thời đẩy mạnh dịch vụ du lịch và cảng biển.

Năm 2016-2017, GRDP có sự tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là năm 2017 khi mức tăng đạt hơn 7%. Nguyên nhân chính đến từ sự phát triển vượt bậc của các khu công nghiệp và sự gia tăng đầu tư nước ngoài vào tỉnh.

Năm 2018-2019, GRDP tiếp tục duy trì mức tăng trưởng ổn định, dao động quanh 6-7% mỗi năm. Tỉnh tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng giao thông và các dự án cảng biển, giúp cải thiện năng lực vận tải và thu hút thêm đầu tư.

Năm 2020, GRDP giảm 6,17% do ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch COVID-19, ảnh hưởng nặng nề đến ngành dầu khí và du lịch, hai trụ cột kinh tế quan trọng của tỉnh.

Năm 2021-2023, GRDP dần phục hồi và tăng trưởng trở lại, với mức tăng trưởng trung bình khoảng 6-9% hàng năm. Đặc biệt, 8 tháng đầu năm 2024, GRDP tăng 9,18%, nhờ sự đóng góp lớn từ ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và các dự án cơ sở hạ tầng lớn như cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Sự tăng trưởng này cũng phản ánh sự phục hồi và phát triển toàn diện của tỉnh sau những thách thức kinh tế trước đó.

Nhìn chung, trong 10 năm qua, Bà Rịa - Vũng Tàu đã chứng kiến sự biến động về GRDP, nhưng xu hướng tổng thể là tích cực, với sự tăng trưởng mạnh mẽ trong các năm gần đây nhờ vào những cải cách kinh tế và đầu tư hạ tầng quan trọng, bất chấp những thách thức kinh tế trong và ngoài nước.

Bản Quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 còn thể hiện rõ khát vọng vươn lên của tỉnh thông qua các mục tiêu chiến lược và định hướng phát triển toàn diện.

Cụ thể, Bà Rịa - Vũng Tàu đặt mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng bền vững, giảm phụ thuộc vào dầu khí. Thay vào đó, tỉnh tập trung phát triển các ngành kinh tế trụ cột khác như công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ logistics, cảng biển và du lịch. Quy hoạch này nhằm tạo ra một nền kinh tế đa dạng và bền vững hơn, đồng thời tăng cường khả năng cạnh tranh của tỉnh trên quy mô quốc gia và quốc tế.

Về phát triển hạ tầng đồng bộ: Quy hoạch tỉnh nhấn mạnh việc xây dựng và nâng cấp hạ tầng giao thông, đặc biệt là các dự án trọng điểm như cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, cảng Cái Mép - Thị Vải và sân bay Long Thành. Mục tiêu là kết nối Bà Rịa - Vũng Tàu với các vùng kinh tế trọng điểm trong nước và quốc tế, từ đó tạo động lực cho phát triển kinh tế và thu hút đầu tư.

Tỉnh xác định đẩy mạnh đô thị hóa và phát triển đô thị thông minh, bền vững, chú trọng bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Các khu đô thị lớn như Vũng Tàu, Bà Rịa và Long Hải sẽ được quy hoạch để trở thành những trung tâm kinh tế, văn hóa và dịch vụ của tỉnh, góp phần thu hút dân cư và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Cùng với đó, Quy hoạch tỉnh cũng đặt trọng tâm vào bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ tiếp tục bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, duy trì hệ sinh thái biển và rừng, đồng thời thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao và năng lượng tái tạo. Điều này thể hiện khát vọng của tỉnh trong việc hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

Đặc biệt, tỉnh không chỉ đặt mục tiêu cho giai đoạn 2021-2030 mà còn xây dựng một tầm nhìn dài hạn đến năm 2050, với tham vọng trở thành một trong những trung tâm kinh tế biển lớn nhất của cả nước, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Thông qua bản quy hoạch này, Bà Rịa - Vũng Tàu đã thể hiện rõ khát vọng vươn lên mạnh mẽ, xây dựng một tỉnh giàu mạnh, bền vững và có vị thế trong khu vực và trên toàn cầu​.

ông Phạm Văn Triêm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho rằng, Quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đóng vai trò như một bản thiết kế toàn diện, tổng quan, thể hiện mục tiêu, tầm nhìn chiến lược để tỉnh khai thác, phát huy tối đa các thế mạnh, bảo đảm sự hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội, thân thiện với môi trường... Quy hoạch cũng tập trung tháo gỡ những “điểm nghẽn”, nâng cao hiệu quả hoạt động xúc tiến đầu tư, tạo đột phá trong thu hút đầu tư nhằm thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững.

Theo quy hoạch, khi các nút thắt được loại bỏ, Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ có sự tăng tốc lớn về tất cả mọi lĩnh vực, tạo ra một sự chuyển mình mạnh mẽ từ cơ cấu kinh tế, đầu tư phát triển, nguồn lực. Từ đó mở ra nhiều đột phá mới, cơ hội mới và giá trị mới cho cộng đồng doanh nghiệp Bà Rịa - Vũng Tàu. Do đó, doanh nghiệp kỳ vọng rất nhiều vào việc triển khai quy hoạch này.

KIM DUNG - VŨ PHƯỜNG