Xe hybrid: Cơn sốt tạm thời hay tương lai bền vững?
Doanh số xe hybrid tăng mạnh trên toàn cầu và cả Việt Nam, nhưng các chuyên gia dự đoán xu hướng này sẽ sớm giảm khi xe điện trở nên phổ biến.
Khi xe hybird trở thành xu hướng
Doanh số bán xe hybrid đang tăng nhanh khi người tiêu dùng tìm kiếm giải pháp thay thế cho xe điện (BEV), do giá cao và lo ngại thiếu trạm sạc. Từ tháng 1 đến tháng 7/2024, doanh số xe hybrid tăng gần 50%, so với mức tăng 8% của xe điện. Các hãng xe lớn như Volvo, Ford, Hyundai và Volkswagen đã điều chỉnh chiến lược, tăng cường sản xuất xe hybrid do chi phí thấp hơn và khả năng tận dụng chuỗi cung ứng hiện có. Xe hybrid dường như đang chiếm ưu thế với pin nhỏ hơn xe điện, có giá thành rẻ hơn và mang lại lợi nhuận cao hơn cho các hãng sản xuất.
Trong thời gian gần đây, nhận thức của người tiêu dùng Việt Nam về phương tiện giao thông đã dần chuyển hướng sang các giải pháp bền vững và xe hybrid đang trở thành một lựa chọn hàng đầu. Theo số liệu từ Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), trong tháng 8/2024, xe hybrid đạt doanh số 462 chiếc, giảm 33% so với tháng trước. Tính tổng cộng 8 tháng đầu năm, doanh số xe hybrid đạt 4.607 chiếc, trung bình mỗi tháng tiêu thụ hơn 500 xe.
Mặc dù không đạt doanh số cao như xe chạy bằng động cơ đốt trong, xe hybrid vẫn thể hiện tiềm năng phát triển nhờ khả năng duy trì doanh số trong bối cảnh thị trường biến động. Một ví dụ điển hình là Toyota Corolla Cross, dẫn đầu doanh số xe hybrid với 429 chiếc bán ra trong tháng 8, tăng mạnh so với con số 97 chiếc của tháng 7. Ngoài Corolla Cross, các mẫu xe như Yaris Cross và Innova Cross cũng được người tiêu dùng đón nhận.
Sự hấp dẫn của xe hybrid đến từ khả năng tiết kiệm nhiên liệu vượt trội nhờ việc kết hợp động cơ xăng và động cơ điện, giúp tối ưu hóa hiệu suất sử dụng năng lượng. Điều này không chỉ giúp người dùng giảm chi phí vận hành mà còn góp phần giảm tác động đến môi trường. Mặc dù giá mua ban đầu của xe hybrid thường cao hơn so với xe xăng, nhưng chi phí vận hành đã trở thành một lợi thế lớn, nhất là trong bối cảnh kinh tế khó khăn.
“Cơn sốt” hybrid có kéo dài?
Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, sự phát triển mạnh mẽ của xe hybrid hiện tại có thể chỉ là tạm thời. Theo tờ Economist, cơn sốt xe hybrid có khả năng sẽ dần hạ nhiệt khi các quy định về phương tiện giao thông trở nên khắt khe hơn. Cụ thể, bang California và 16 tiểu bang khác của Mỹ đã đặt ra quy định rằng đến năm 2035, chỉ 20% xe mới bán ra là xe hybrid sạc ngoài, trong khi 80% phải là xe điện hoàn toàn.
Liên minh châu Âu (EU) thậm chí còn đưa ra các yêu cầu khắt khe hơn, cấm hoàn toàn việc bán xe động cơ xăng, bao gồm cả xe hybrid, vào năm 2035. Điều này sẽ khiến xe hybrid mất dần tính cạnh tranh, đặc biệt trong bối cảnh chi phí sản xuất pin xe điện đang giảm đáng kể nhờ việc mở rộng sản xuất. Các nhà sản xuất ôtô như Renault (Pháp) cũng đã có kế hoạch ra mắt các dòng xe điện hoàn toàn với giá thành rẻ hơn nhiều so với các mẫu hiện tại. Đồng thời, mạng lưới trạm sạc toàn cầu đang mở rộng nhanh chóng, giúp việc sở hữu và sử dụng xe điện trở nên dễ dàng hơn.
Dự đoán từ công ty môi giới Bernstein cho thấy thị phần xe hybrid sẽ tiếp tục tăng đến năm 2030, nhưng sau đó sẽ dần ổn định và cuối cùng suy giảm khi doanh số xe điện hoàn toàn bùng nổ. Ông Patrick Hummel, chuyên gia của ngân hàng UBS (Thụy Sĩ), cho rằng dù xe hybrid đang chiếm ưu thế trong ngắn hạn, BEV sẽ là dòng xe chiếm lĩnh thị trường về lâu dài. Điều này được củng cố bởi sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia như Trung Quốc, nơi các hãng xe đang đưa ra những mẫu xe điện giá rẻ, dễ tiếp cận hơn.
Ông Xavier Smith, chuyên gia tư vấn từ AlphaSense (Mỹ), cũng có quan điểm tương tự. Ông nhận định sự tập trung vào xe hybrid của các nhà sản xuất ôtô hiện nay chỉ là xu hướng ngắn hạn. Trong dài hạn, nếu các hãng xe không ưu tiên việc chuyển đổi hoàn toàn sang xe điện, họ có thể tụt lại phía sau trong cuộc đua công nghệ.
Có thể nói, mặc dù xe hybrid đang thu hút sự quan tâm nhờ chi phí hợp lý và khả năng tiết kiệm nhiên liệu, các yếu tố như sự phát triển của công nghệ pin, quy định pháp lý và xu hướng chuyển đổi sang xe điện hoàn toàn sẽ khiến dòng xe này mất dần thị phần trong tương lai. Các chuyên gia đều nhận định rằng sự chuyển dịch sang xe điện hoàn toàn là không thể tránh khỏi, và các hãng xe cần thích ứng để không bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh khốc liệt.