Giám đốc công nghệ từ chức, nhiều người thất vọng về tương lai của OpenAI

Mâu thuẫn nội bộ bùng phát

Vào ngày 25/9 vừa qua, bà Mira Murati đã trở thành lãnh đạo mới nhất thông báo từ chức, trong bối cảnh công ty chuẩn bị chuyển đổi thành công ty vì lợi nhuận. Các cuộc ra đi này là những biểu hiện công khai của những căng thẳng đã âm ỉ trong nội bộ công ty đứng sau ChatGPT kể từ khi CEO Sam Altman trở lại sau vụ lật đổ ngắn ngủi vào năm ngoái.

Tâm điểm của rạn nứt liên quan đến mâu thuẫn giữa sứ mệnh ban đầu của OpenAI là phát triển AI vì lợi ích công cộng, thay vì các sáng kiến mới nhằm kiếm tiền như Sam hiện đang theo đuổi.

Vào ngày 17 tháng 11 năm 2023, Sam Altman, CEO của OpenAI, bất ngờ bị sa thải bởi Ban lãnh đạo của công ty do tuyên bố thiếu niềm tin vào khả năng lãnh đạo của ông. Quyết định này gây sốc và làm rung chuyển nội bộ công ty. Tuy nhiên, chỉ chưa đầy 5 ngày sau, vào ngày 21 tháng 11, Ban lãnh đạo OpenAI thông báo khôi phục Sam Altman vào vị trí CEO, sau áp lực từ các nhà đầu tư và nhân viên, những người lo ngại rằng sự bất ổn này có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến OpenAI.

Dù vậy, sau sự trở lại này, OpenAI cũng chứng kiến hàng loạt nhân sự chủ chốt từ chức, bao gồm Ilya Sutskever, đồng sáng lập và cựu Giám đốc khoa học và những nhà nghiên cứu chủ chốt như Jan Leike và John Schulman. Bà Mira Murati chỉ là một trong hơn 20 nhà nghiên cứu và giám đốc điều hành của OpenAI đã rời bỏ công ty trong năm nay.

Những người phản đối trong nội bộ công ty tiết lộ OpenAI đã gấp rút công bố sản phẩm và thử nghiệm an toàn, và đã mất đi vị thế dẫn đầu so với các đối thủ. Họ nói rằng Sam Altman phần lớn tách biệt khỏi công việc hàng ngày khi ông đi khắp thế giới quảng bá AI và kế hoạch huy động số tiền khổng lồ để phát triển chip và trung tâm dữ liệu cho AI hoạt động.

OpenAI cũng đang dần phát triển thành một doanh nghiệp bình thường hơn, như Altman đã mô tả kể từ khi ông trở lại. Công ty gia tăng mạnh mẽ số nhân viên, từ 770 người vào tháng 11 năm ngoái đã tăng lên 1.700 nhân viên trong năm nay.

OpenAI cũng bổ nhiệm giám đốc tài chính và giám đốc sản phẩm đầu tiên. Công ty đã thêm những người có nền tảng từ doanh nghiệp vào hội đồng quản trị để tăng hiệu quả kinh doanh. Họ đang tìm cách huy động 6,5 tỷ USD từ các gã khổng lồ công nghệ như Microsoft, Apple và Nvidia.

Điều khiến các cựu nhân viên đặc biệt thất vọng là OpenAI ngày càng tập trung vào phát triển sản phẩm, điều mà một số nhân viên lâu năm cho rằng làm mất đi trọng tâm nghiên cứu thuần túy.

Mặt khác, một số người trong công ty cho rằng những diễn biến này là cần thiết để OpenAI đảm bảo khả năng tài chính khi chi phí phát triển và vận hành các mô hình AI lên đến hàng tỷ USD. Họ lập luận rằng AI cần vượt ra khỏi phòng thí nghiệm và bước vào thế giới thực để thay đổi cuộc sống của con người.

Tuy nhiên, những người khác, bao gồm cả các nhà khoa học AI đã gắn bó với công ty trong nhiều năm, cho rằng dòng tiền đầu tư và triển vọng lợi nhuận khổng lồ đã làm biến chất văn hóa của OpenAI.

Hầu như mọi người đều đồng ý rằng việc duy trì một hoạt động nghiên cứu tập trung vào sứ mệnh ban đầu song song với vận hành một doanh nghiệp đang phát triển nhanh chóng trong cùng một tổ chức đã gây ra những thách thức ngày càng lớn.

“Rất khó để thực hiện cả hai việc cùng một lúc — văn hóa sản phẩm rất khác so với văn hóa nghiên cứu,” Tim Shi, một nhân viên OpenAI và hiện là Giám đốc công nghệ của công ty khởi nghiệp AI Cresta, nói.

OpenAI cần tiền để tiến lên

Altman đã có mặt tại Italy trong tuần trước để tham dự Italian Tech Week, nơi ông phủ nhận rằng việc các nhân viên rời đi có liên quan đến kế hoạch tái cấu trúc. Sam Altman nói: "Tôi hy vọng rằng đây sẽ là một cuộc chuyển đổi tuyệt vời cho tất cả những người liên quan, và tôi hy vọng OpenAI sẽ mạnh mẽ hơn vì điều đó, giống như chúng tôi đã mạnh hơn qua tất cả các cuộc chuyển đổi của mình."

CFO của OpenAI đã gửi một lá thư tới các nhà đầu tư vào ngày 26/9 nói rằng công ty sẽ hoàn tất vòng gọi vốn vào tuần tới và sẽ tổ chức một loạt cuộc gọi vốn sau đó.

Sự tập trung của OpenAI vào việc cải tiến ChatGPT và các sản phẩm khác đã mang lại kết quả. Doanh thu hàng năm gần đây của công ty đã đạt khoảng 4 tỷ USD, gấp ba lần so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, công ty vẫn đang thua lỗ hàng tỷ USD mỗi năm.

Sự phát triển liên tục sẽ phụ thuộc vào việc duy trì lợi thế công nghệ. Mô hình cơ bản tiếp theo của công ty, GPT-5, dự kiến sẽ là một bước tiến lớn trong quá trình phát triển, đã gặp phải những trở ngại và trì hoãn. Trong khi đó, các công ty đối thủ đã ra mắt các mô hình AI tương đương với những gì OpenAI đang cung cấp. Hai trong số đó, Anthropic và xAI của Elon Musk, được thành lập bởi các cựu lãnh đạo của OpenAI.

Sự cạnh tranh ngày càng tăng đã khiến các nhà nghiên cứu, những người từng coi OpenAI là người dẫn đầu trong lĩnh vực này, cảm thấy thất vọng. Bình luận về lập luận này, người phát ngôn của OpenAI cho biết: “Chúng tôi không đồng ý với những đánh giá này, nhưng nhận ra rằng việc phát triển từ một phòng thí nghiệm nghiên cứu ít người biết đến thành một công ty toàn cầu cung cấp nghiên cứu AI tiên tiến cho hàng trăm triệu người chỉ trong hai năm đòi hỏi sự phát triển và thích ứng,” cô nói, đồng thời bổ sung rằng Altman đã rất tích cực tham gia vào chiến lược công ty và đã thúc đẩy việc phát triển bộ phận sản phẩm.

Nam Trần