Chính trị

Xung lực mới cho quan hệ Việt Nam - Chile

Doãn Hiền 09/11/2024 04:09

Nhận lời mời của Tổng thống Cộng hòa Chile Gabriel Boric Font, Chủ tịch nước Lương Cường và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm chính thức Cộng hòa Chile từ̀ ngày 9-12/11.

xunglucmoi.jpg
Hội đàm cấp Bộ trưởng Ngoại giao giữa Việt Nam và Chile. (Ảnh: An Đăng/TTXVN)

Đây là chuyến thăm của Chủ tịch nước Việt Nam sau 15 năm, đúng vào dịp kỷ niệm 55 năm cuộc gặp lịch sử giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh và cố Tổng thống Salvador Allende - sự kiện đặt nền móng cho việc Chile trở thành nước đầu tiên tại Nam Mỹ thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam.

Là quốc gia đầu tiên tại Nam Mỹ thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam (25/3/1971), quan hệ thương mại Việt Nam-Chile đến nay đã có những bước phát triển ấn tượng và đạt kết quả tích cực.

Đặc biệt, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Chile (VCFTA) được phê chuẩn và chính thức có hiệu lực từ năm 2014 đã thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch hai chiều và diện hàng xuất nhập khẩu được mở rộng.

Những năm qua, Việt Nam và Chile đã ký nhiều văn kiện tạo khung pháp lý cho sự hợp tác giữa hai nước trong mọi lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế, thương mại - đầu tư, giáo dục - đào tạo…

Trong đó hai bên đã đạt được nhiều thành quả quan trọng trong hợp tác như thiết lập Quan hệ Đối tác Toàn diện (năm 2007); ký Hiệp định Thương mại Tự do song phương (năm 2011); thiết lập nhiều cơ chế hợp tác; cùng nhau gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (năm 2018)…

Trong những năm qua, hai bên cũng tổ chức nhiều đoàn cấp cao thăm lẫn nhau trên nền tảng của sự tin cậy và quyết tâm làm sâu sắc hơn mối quan hệ song phương của hai nước.

Một trong những điểm sáng trong quan hệ hai nước là hợp tác trong lĩnh vực thương mại. Việt Nam và Chile đều là nền kinh tế thành viên của Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), vì thế triển vọng hợp tác của hai nước rất đa dạng và phong phú.

Trên nền tảng đó, quan hệ Việt Nam – Chile đã và đang phát triển tích cực, nhất là trong lĩnh vực thương mại. Quan hệ thương mại hai chiều từ 534 triệu USD năm 2013 - trước khi FTA có hiệu lực - lên 2,15 tỷ USD năm 2022, năm 2023 đạt 1,57 tỉ USD, 09 tháng đầu 2024 đạt gần 1,3 tỷ USD (tăng 5% so với cùng kỳ 2023).

Theo nhận định từ Bộ Công Thương, khi chưa có VCFTA, hàng hoá của Việt Nam phải chịu thuế nhập khẩu vào Chile (trung bình là 6%) và Việt Nam luôn nhập siêu từ Chile. Thế nhưng, từ năm 2014 trở lại đây, Việt Nam luôn xuất siêu sang Chile và đặc biệt, sau 10 năm từ khi FTA có hiệu lực, xuất khẩu của Việt Nam sang Chile gấp 5 lần. Cùng đó, doanh nghiệp hai nước đã tận dụng hiệu quả cơ hội từ FTA để khai thác thị trường của nhau.

Số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy, năm 2023, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu gặp nhiều thách thức, kim ngạch song phương giữa Việt Nam và Chile đạt 1,57 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu của Việt Nam đạt 1,2 tỷ USD, nhập khẩu đạt 375,16 triệu USD.

Riêng 9 tháng năm 2024, trao đổi thương mại song phương đạt 1,29 tỷ USD; trong đó, Việt Nam xuất khẩu 1,04 tỷ USD và nhập khẩu từ Chile 254,5 triệu USD. Đáng lưu ý, Chile hiện là một trong bốn đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh (sau Brazil, Mexico và Argentina).

Các sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Chile chủ yếu là hàng tiêu dùng như: điện thoại các loại và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác; hàng dệt may; giày dép các loại; clinker và xi măng; gạo; túi xách, ví, vali, mũ, ô dù; cà phê; sản phẩm nội thất từ chất liệu khác gỗ... Trong số đó điện thoại các loại và linh kiện là mặt hàng chiếm tỉ trọng cao nhất trong cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Chile.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Chile chủ yếu là nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu như: đồng để làm dây và cáp điện, gỗ rừng trồng để sản xuất đồ gỗ, bột cá để chế biến thức ăn gia súc, gia cầm và nuôi tôm cá, bột giấy, rượu vang, hoa quả tươi, dầu mỡ động thực vật, thức ăn gia súc và nguyên liệu, phế liệu sắt thép...

Bên cạnh lĩnh vực hợp tác đầu tư thương mại, đối ngoại nhân dân cũng là một điểm sáng trong quan hệ ngoại giao Việt Nam - Chile. Những năm qua, Hội Hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Chile đã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa nhằm thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai nước.

Các loại hình hoạt động trên nhiều lĩnh vực không chỉ hoạt động tuyên truyền có tính bề nổi như lễ tân, khánh tiết mà gắn với việc thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại, văn hóa - nghệ thuật, giáo dục - đào tạo, du lịch... giao lưu, quảng bá hình ảnh của Việt Nam và Chile.

Chuyến thăm chính thức Chile của Chủ tịch nước Lương Cường và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam kỳ vọng sẽ tạo động lực mới, thúc đẩy, làm sâu sắc quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam - Chile tiếp tục đi vào chiều sâu, thiết thực hiệu quả.

Đồng thời nhằm tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa các quan hệ đối ngoại, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và nâng tâm đối ngoại đa phương theo tinh thần Đại hội Đảng lần thứ XIII.

Doãn Hiền