“Nghề CEO” cũng lắm gian truân

Năm 2024 đánh dấu một cột mốc chưa từng có trong lịch sử khi số lượng Giám đốc điều hành (CEO) “mất việc” đạt mức kỷ lục với 1.991 người “rời ghế” tính đến hết tháng 11, theo một báo cáo từ Challenger, Gray & Christmas, công ty tư vấn tuyển dụng giám đốc điều hành toàn cầu. Con số này đã vượt qua kỷ lục trước đó được thiết lập vào năm 2023 với 1.914 người.

Theo Challenger, lý do phổ biến nhất được nêu cho việc rời chức là “từ chức”, trong khi gần 500 công ty không cung cấp lý do. Các lý do khác bao gồm nghỉ hưu, tìm kiếm cơ hội mới, và trong một số trường hợp hiếm hoi, các cáo buộc sai phạm nghề nghiệp hoặc hành vi sai trái tình dục. Tuy nhiên, số lượng CEO nghỉ việc do những nguyên nhân nhạy cảm này chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ, chỉ 10 trường hợp trong năm nay.

Bài học từ các ngành nghề cho thấy rằng khu vực phi lợi nhuận và chính phủ có tỷ lệ CEO rời chức cao nhất, với 438 trường hợp, tiếp theo là chăm sóc sức khỏe và công nghệ. Điều này gợi nhớ rằng các CEO trong những ngành nghề nhạy cảm thường phải đối mặt với áp lực cao hơn trong bối cảnh kinh tế và xã hội biến động.

Trong năm nay, nhiều CEO nổi tiếng đã rời bỏ những công ty danh tiếng. Điển hình như trường hợp Starbucks đã thay thế Laxman Narasimhan bằng Brian Niccol, cựu CEO của Chipotle. Dave Calhoun của Boeing từ chức vào tháng 3 trong bối cảnh công ty đối diện với nhiều khó khăn. CEO của Amazon Web Services, Adam Selipsky, và CEO của Hertz, Stephen Sherr, cũng đã rời ghế trong năm nay.

Các tên tuổi khác như Bob Bakish của Paramount, Mark Schneider của Nestle, và John Donahoe của Nike cũng đã nhường chỗ cho những nhân tố lãnh đạo mới. Đây là những câu chuyện nhấn mạnh rằng ngay cả những lãnh đạo đã gắn bó lâu dài với thương hiệu cũng không thể tránh khỏi những thay đổi khó lường trong nghề CEO.

Báo cáo cũng cho thấy sự gia tăng đáng kể của các lãnh đạo tạm thời. Năm 2024, 13% các CEO thay thế được bổ nhiệm tạm thời, tăng gấp đôi so với năm 2023. Theo Andrew Challenger, Phó chủ tịch cấp cao của Challenger, Gray & Christmas, xu hướng này có thể là một cách để các công ty “thử nghiệm” lãnh đạo trong bối cảnh đầy bất ốn.

Một trong những điểm nhấn độc đáo năm nay là việc một CEO bị thay thế bằng chatbot trí tuệ nhân tạo. Mặc dù cách tiếp cận này vẫn còn hiếm, nhưng đã thu hút sự chú ý của nhiều chuyên gia. Các công ty như NetDragon Websoft, Dictador và Logikcull đã tiên phong trong xu hướng này, khởi đầu từ năm 2022.

Nhìn về tương lai, trong khi số liệu chính thức về sự thay đổi CEO trong tháng 12 vẫn chưa được công bố, xu hướng này dự kiến sẽ còn tiếp diễn. Rõ ràng, những thay đổi nhanh chóng trong kinh doanh và công nghệ đang tác động mạnh mẽ hơn bao giờ hết, khiến cho “nghề CEO” cũng lắm gian truân.

Nguyễn Chuẩn