Khí thải giao thông đường bộ toàn cầu dự kiến đạt đỉnh vào năm 2025

Nghiên cứu về khí thải toàn cầu năm 2025

Một nghiên cứu mới đây của Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT) đã đưa ra dự đoán rằng lượng khí thải CO2 từ giao thông đường bộ sẽ đạt đỉnh vào năm 2025 với khoảng chín gigaton. Đây là một cột mốc quan trọng, sớm hơn 25 năm so với các dự báo trước đó và thể hiện sự tiến bộ vượt bậc trong việc giảm phát thải khí nhà kính.

Theo ICCT, đỉnh khí thải CO2 toàn cầu từ giao thông đường bộ sẽ đạt vào năm 2025 nhờ các yếu tố chính như sự gia tăng nhanh chóng của xe điện (EV) và việc áp dụng các quy định môi trường nghiêm ngặt hơn. Cụ thể, các thị trường lớn trên thế giới đã đặt ra mục tiêu cao hơn về tỷ lệ xe không phát thải (ZEV) trong doanh số bán xe mới, từ đó thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện chạy bằng pin và các công nghệ sạch khác.

ICCT nhấn mạnh rằng, nhờ những quy định này, lượng khí thải dự kiến sẽ giảm xuống còn 7,1 gigaton vào năm 2050. Đây là một con số ấn tượng so với dự báo trước đó, khi tổ chức này từng tính toán rằng lượng khí thải sẽ chỉ đạt đỉnh vào năm 2050 nếu dựa trên các chính sách được ban hành vào năm 2021.

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần đẩy nhanh quá trình này là chi phí giảm mạnh của xe không phát thải (ZEV), bao gồm xe chạy bằng pin và các loại xe sạch khác. Với giá thành ngày càng hợp lý, các loại phương tiện này đã trở nên dễ tiếp cận hơn đối với người tiêu dùng, góp phần thay thế các phương tiện chạy bằng xăng và dầu diesel.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc đạt đỉnh lượng khí thải không phải là điều tất yếu. Một số yếu tố có thể làm chậm lại tiến trình này, chẳng hạn như sự suy yếu của các tiêu chuẩn môi trường hiện hành hoặc sự gia tăng hoạt động của xe cộ trên toàn cầu. Ví dụ, tại Liên minh châu Âu, kế hoạch cấm bán xe chạy bằng xăng và dầu diesel mới từ năm 2035 đang vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ ngành công nghiệp ô tô và các đảng phái chính trị cực hữu. Những sự phản đối này có thể gây ra rủi ro đối với tiến trình giảm khí thải toàn cầu.

Ngoài ra, ICCT cũng cảnh báo rằng, để đạt được mục tiêu của Thỏa thuận Paris, lượng khí thải từ giao thông đường bộ cần phải giảm xuống mức 2,3 gigaton vào năm 2050. Điều này đòi hỏi nỗ lực to lớn từ tất cả các quốc gia, đặc biệt trong việc đẩy mạnh chuyển đổi sang phương tiện giao thông sạch và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Nỗ lực của Việt Nam trong giảm phát thải giao thông

Tại Việt Nam, giảm phát thải từ giao thông đường bộ cũng đang là một trong những ưu tiên quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững. Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải đã đề ra kế hoạch giảm 5,9% phát thải khí nhà kính trong giao thông đến năm 2030, tương ứng 45,62 triệu tấn CO2. Bộ Giao thông Vận tải triển khai 10 biện pháp, trong đó đặt mục tiêu chuyển đổi phương tiện giao thông sang các tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu, thúc đẩy sử dụng xe điện và phương tiện công cộng. Tỷ lệ ô tô điện dự kiến đạt 30% và xe máy điện chiếm 22% vào năm 2030, cùng với việc phát triển các tuyến xe buýt điện, buýt nhanh BRT và khuyến khích chuyển đổi sang vận tải đường sắt, đường thủy.

Mặc dù vậy, Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình chuyển đổi sang giao thông bền vững. Để đạt được mục tiêu phát triển, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan nhằm xây dựng một chiến lược tổng thể, dài hạn và linh hoạt. Sự chung tay của Chính phủ, doanh nghiệp và người dân sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam bắt kịp xu thế toàn cầu và hướng tới một tương lai giao thông xanh, sạch và an toàn.

Thanh Trà