Sớm định danh người bán hàng kinh doanh online

Tại Dự thảo Luật Thương mại điện tử (Dự thảo), Bộ Công Thương đang đưa ra một số quy định về trách nhiệm của người bán trên nền tảng thương mại điện tử để thu thuế, truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Theo đó, Dự thảo đề xuất người bán phải thực hiện định danh và xác thực điện tử (về tên thương nhân, địa chỉ, mã số định danh, mã số thuế thu nhập cá nhân) trước khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ và thông tin cho nền tảng thương mại điện tử. Ngoài ra, người bán cũng phải công bố công khai điều kiện giao dịch chung, giá cả, vận chuyển và giao nhận, phương thức thanh toán (nếu có); minh bạch thông tin hàng hóa, dịch vụ, các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Đây là những quy định rất mới trong việc quản lý hàng hóa trên sàn thương mại điện tử nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia. Theo ông Vũ Hoàng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam, thực tế hàng ngày chúng ta gặp không ít trường hợp mua phải hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng, thậm chí còn có những đối tượng “treo đầu dê bán thịt chó”, hoặc nhận tiền đặt cọc rồi bặt lặn mất tăm khiến cho không ít khách hàng lâm vào cảnh “dở khóc dở cười”. Mỗi năm lực lượng chức năng đều phát hiện, xử lý hàng ngàn vi phạm trong lĩnh vực thương mại điện tử, vi phạm trên không gian mạng. Việc kiểm soát người bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử vẫn đang là thách thức với cơ quan quản lý nhà nước.

"Để xảy ra tình trạng này có rất nhiều nguyên nhân, trong đó có việc chưa định danh và xác thực điện tử đối với người bán hàng, dẫn đến nhiều kẻ xấu lợi dụng. Những tiêu cực từ mua bán trực tuyến vì thế ngày càng phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội", ông Vũ Hoàng Liên nhấn mạnh.

Cũng theo ông Liên, trong bối cảnh như vậy, việc xác thực, định danh tài khoản đối với người bán hàng là cần thiết, không những góp phần tạo môi trường thương mại điện tử minh bạch mà còn mang lại nhiều lợi ích khác nữa, bởi khi tạo được sự tin cậy giữa người bán và người mua sẽ tạo động lực để phát triển thương mại điện tử. Quan trọng hơn nữa từ đó sẽ tạo ra môi trường văn minh số. Hiện nay để minh bạch hóa môi trường thương mại điện tử, bán hàng online đã có đề xuất định danh người bán hàng trên sàn thương mại điện tử thông qua VneID.

“Thực hiện việc này sẽ gặp những khó khăn nhất định nhưng hoàn toàn khả thi. Nếu quyết tâm thực hiện chúng ta sẽ xây dựng được các giải pháp cả về hành chính và giải pháp công nghệ. Tuy nhiên, mọi công cụ, quy định sẽ chỉ là điều kiện cần, còn điều kiện đủ và quan trọng nhất vẫn là ý thức trách nhiệm của người bán và cả người mua hàng để tạo sự tin cậy trong giao thương trên online, bởi đó là yếu tố cốt lõi thúc đẩy phát triển thương mại điện tử”, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam nhấn mạnh

Đồng quan điểm, ông Phan Minh Nhựt, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (VACIP) cho rằng, việc định danh người bán hàng trên thương mại điện tử là điều cần thiết. Bởi hiện nay người bán mở gian hàng online quá dễ dàng, là lỗ hổng để các đối tượng xấu lợi dụng các sàn thương mại điện tử bán hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng, hoặc trốn thuế.

"Các cơ quan quản lý, đặc biệt là cơ quan thuế không thể theo dõi đầy đủ giao dịch và hoạt động của người bán. Người tiêu dùng khó có thể xác minh độ tin cậy của người bán hàng online. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người tiêu dùng và làm giảm độ tin cậy của nền tảng thương mại điện tử ", ông Nhựt cho hay.

Theo ông Nhựt, hiện một số quốc gia đã áp dụng việc định danh người bán qua thương mại điện tử khá thành công. Việt Nam nếu triển khai sẽ có lợi thế vì hiện cơ quan chức năng đã tích hợp việc định danh vào ứng dụng VneID.

“Nếu định danh được tài khoản thương mại điện tử, trong trường hợp người bán có hành vi bán hàng giả, hàng kém chất lượng, các sàn thương mại điện tử và cơ quan chức năng sẽ dễ phát hiện vi phạm và xử lý, góp phần ngăn được tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng lộng hành”, ông Phan Minh Nhựt bày tỏ.

Yến Nhung