Cần thiết mở rộng đối tượng giảm thuế VAT 2%
Xoay quanh đề xuất của Bộ Tài chính về việc mở rộng đối tượng giảm thuế VAT 2% với xăng dầu, máy giặt, lò vi sóng, không ít ý kiến cho rằng, đây là việc làm cần thiết.
Theo đó, tại Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng, Bộ Tài chính đề xuất kéo dài thời gian giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) với một số mặt hàng, dịch vụ thêm 18 tháng, thay vì kết thúc vào tháng 6 năm nay. Như vậy, các mặt hàng, dịch vụ chịu thuế suất 10% có thể được áp mức 8% tới hết năm 2026.
Đáng nói, tại Dự thảo này, cơ quan soạn thảo đã đề xuất mở rộng mặt hàng được giảm thuế VAT 2%, như sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin, máy giặt, lò vi sóng, dịch vụ xử lý dữ liệu. Số này cũng gồm các sản phẩm từ kim loại đúc sẵn như thùng, bể và dụng cụ chứa đựng bằng kim loại, nồi hơi. Than, xăng dầu, phân bón, nhựa, cao su tổng hợp dạng nguyên sinh và than nhập khẩu... cũng trong diện được đề xuất giảm thuế.
Giải trình về vấn đề đã nêu, cơ quan soạn thảo cho rằng, trước đây xăng và dầu không thuộc diện giảm thuế VAT 2%, do xăng trong nhóm mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, còn dầu thuộc sản phẩm khai khoáng. Tuy nhiên, đây là những mặt hàng quan trọng, tác động trực tiếp đến sản xuất, tiêu dùng trong nước và ổn định kinh tế vĩ mô, nên cơ quan này dự kiến bổ sung xăng, dầu vào nhóm được giảm thuế.
VAT là thuế gián thu, đánh vào người tiêu dùng cuối cùng. Khác với các loại thuế khác, VAT có đặc điểm là gánh nặng thuế được chia sẻ giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng, nên khi giảm, cả hai đối tượng này cùng được hưởng lợi.
Do đó, theo Bộ Tài chính, khi giảm thuế này, người dân và doanh nghiệp cùng hưởng lợi, kích thích sản xuất và tiêu dùng, tạo nguồn thu cho ngân sách. Việc giảm thuế cũng góp phần tạo động lực thúc đẩy, giúp nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng ít nhất 8% năm nay và hai con số giai đoạn tới.
Việc kéo dài thời gian giảm thuế này tới hết 2026 dự kiến làm giảm thu ngân sách khoảng 121.740 tỷ đồng. Trong đó, 6 tháng cuối năm nay giảm khoảng 39.540 tỷ đồng, năm sau là 82.200 tỷ đồng.
Nhìn nhận về đề xuất đã nêu, không ít ý kiến cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới còn đối diện nhiều khó khăn, thách thức, việc giảm thuế VAT 2% đối với các mặt hàng đã nêu là cần thiết, bởi, việc mở rộng đối tượng áp dụng và kéo dài thời gian giảm thuế để hỗ trợ nền kinh tế hiệu quả hơn.
Theo chuyên gia thuế - TS Nguyễn Ngọc Tú, trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên và phấn đấu tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo, việc áp dụng giảm thuế VAT là động thái tích cực giúp kích thích chi tiêu, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Bởi giảm thuế VAT sẽ tác động trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp, giúp giảm chi phí trực tiếp cho người mua hàng, việc được giảm thuế sẽ kích thích người tiêu dùng mua sắm nhiều hơn, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sẽ quay vòng vốn tốt hơn.
“Bên cạnh đó, việc được giảm 2% thuế VAT đối với nguyên vật liệu, phụ tùng, thiết bị… cũng giúp chi phí đầu vào sản xuất giảm, doanh nghiệp có dư địa giảm giá sản phẩm, chia sẻ khó khăn với người tiêu dùng”, vị chuyên gia này chia sẻ.
Còn theo chuyên gia kinh tế - Vũ Vinh Phú, kinh tế thế giới lại xuất hiện những biến động, rủi ro mới, hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước vẫn còn nhiều thách thức. Các chỉ số kinh tế hai tháng đầu năm vẫn chưa cho thấy sự khởi sắc rõ rệt. Sức sản xuất của doanh nghiệp và sức mua của người dân còn yếu, thể hiện qua chỉ số tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 12 tháng qua chưa lần nào vượt ngưỡng hai con số. Do đó, việc nghiên cứu và triển khai chính sách giảm thuế VAT sớm là một giải pháp cần thiết nhằm đảm bảo mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm nay.
Bên cạnh đó, vị chuyên gia này cũng cho rằng, việc giảm thuế VAT với toàn bộ hàng hóa dịch vụ còn tạo thuận lợi cho người bán hàng, cung cấp dịch vụ dễ dàng triển khai chính sách này.
Trước đó, liên quan đến giải pháp “tiếp sức” cho tăng trưởng kinh tế, TS Nguyễn Đình Cung - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nhìn nhận, chúng ta đang sử dụng quá ít chính sách tài khóa để hỗ trợ doanh nghiệp, thậm chí đang tăng chi phí cho họ. Bên cạnh đó, tỷ lệ giải ngân các gói hỗ trợ doanh nghiệp thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế đạt thấp.
“Trong bối cảnh hiện nay, cần tập trung thực hiện các chính sách tài khóa hơn là chính sách tiền tệ, theo đó, cần thực hiện quyết liệt chính sách hoàn thuế VAT cho doanh nghiệp, đồng thời kéo dài thời gian thực hiện chính sách giảm thuế VAT…”, vị chuyên gia này bày tỏ.
Được biết, chính sách giảm thuế VAT được thực hiện từ 2022 đến nay, nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi sau dịch COVID-19. Ba năm qua, giá trị khoản hỗ trợ từ chính sách này lên tới 123.800 tỷ đồng, riêng 2 tháng đầu năm nay, số thuế VAT được giảm ước khoảng 8.300 tỷ đồng.
Cùng với đó, tại Công điện số 22/CĐ-TTg về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm về cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội mới đây, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương xây dựng Nghị định gia hạn thời hạn nộp VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2025 và Nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước…