Bài toán phát triển du lịch bền vững
Ẩn sau những con số tích cực là bài toán về phát triển bền vững, đồng bộ và chuyên nghiệp – điều kiện tiên quyết để du lịch Việt Nam không chỉ hồi phục mà còn vươn lên nhóm dẫn đầu khu vực.
Chỉ trong hơn 5 tháng đầu năm 2025, du lịch Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về lượng khách quốc tế lẫn nội địa, khẳng định vị thế phục hồi vững chắc sau đại dịch và mở ra kỳ vọng về một năm bùng nổ tiếp tục bùng nổ.
Tín hiệu phục hồi tích cực
Theo số liệu từ Tổng cục Du lịch, chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã đón 9,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng 21,3% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 5/2025, lượng khách quốc tế đạt 1,53 triệu lượt, tăng hơn 10% so với tháng 5 năm trước, đạt kỷ lục mới về lượng khách tháng trong mùa thấp điểm.
Đáng chú ý, doanh thu du lịch 5 tháng đầu năm ước đạt 38.400 tỷ đồng, tăng gần 25% so với cùng kỳ. Các điểm đến trọng điểm như Đà Nẵng, Nha Trang, Phú Quốc, Sa Pa và Hà Nội đều ghi nhận tỷ lệ lấp đầy cao tại hệ thống lưu trú từ 3 đến 5 sao, cho thấy nhu cầu du lịch cao cấp của khách quốc tế đang dần phục hồi mạnh.
Nhân tố thúc đẩy tăng trưởng
Đà phục hồi ấn tượng của du lịch Việt Nam đến từ nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là sự linh hoạt trong chính sách thị thực, sự đa dạng trong sản phẩm du lịch và nỗ lực xúc tiến quảng bá quốc tế mạnh mẽ.
Việc Chính phủ mở rộng diện miễn thị thực và áp dụng chính sách e-visa cho hơn 80 quốc gia đã góp phần mở toang cánh cửa đón khách quốc tế đến Việt Nam. Đồng thời, chiến dịch “Live Fully in Vietnam” tiếp tục được triển khai hiệu quả tại các thị trường trọng điểm như Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và châu Âu.
Theo ông Nguyễn Trùng Khánh – Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, chúng ta đang chứng kiến tín hiệu rất tích cực từ thị trường quốc tế. Nhưng điều quan trọng hơn là cần chuẩn bị tốt về cơ sở hạ tầng, sản phẩm và dịch vụ để đón đầu làn sóng tăng trưởng này một cách bền vững.
Song song với đó, các địa phương như Thừa Thiên Huế, Quảng Ninh, Quảng Nam hay Ninh Bình đã mạnh dạn đổi mới sản phẩm – từ du lịch văn hóa, tâm linh đến nghỉ dưỡng xanh và du lịch thể thao. “Năm du lịch quốc gia 2025” do Huế đăng cai đang tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh trong việc định hình lại hình ảnh du lịch Việt Nam: sâu sắc, giàu bản sắc và khác biệt.
Thách thức phía sau những con số
Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tăng trưởng là những thách thức không thể bỏ qua. Cụ thể, tình trạng quá tải tại một số điểm đến, chất lượng dịch vụ chưa đồng đều, thiếu nhân lực chất lượng cao và phát triển hạ tầng chưa đồng bộ vẫn là những điểm nghẽn dai dẳng.
Ông Phạm Hải Quỳnh – Viện trưởng Viện Phát triển Du lịch châu Á nhận định, Việt Nam đang có cơ hội vàng để tái định vị ngành du lịch. Nhưng nếu không sớm khắc phục được các bất cập về nhân lực, sản phẩm thiếu điểm mới và tư duy ngắn hạn thì chúng ta rất dễ bỏ lỡ cơ hội này.
Thực tế tại một số địa phương cũng cho thấy tình trạng “nóng vội” trong khai thác du lịch khi chạy theo số lượng thay vì chất lượng, thiếu tính toán về sức tải môi trường, gây áp lực lên tài nguyên và cộng đồng dân cư bản địa.
Hướng tới tăng trưởng bền vững
Trong bối cảnh đó, vấn đề đặt ra không còn là “tăng trưởng hay không” mà là tăng trưởng như thế nào.
Thứ nhất, cần tập trung chuyển đổi mô hình du lịch từ “đại trà” sang “cá thể hóa”, phát triển các sản phẩm du lịch xanh, du lịch gắn với văn hóa bản địa, du lịch thể thao và chăm sóc sức khỏe. Thay vì đông đúc, ồn ào, du khách hiện đại tìm kiếm sự riêng tư, chất lượng và có chiều sâu trải nghiệm.
Thứ hai, đầu tư bài bản vào nguồn nhân lực du lịch, đặc biệt tại các điểm đến mới nổi, để đảm bảo chất lượng phục vụ và hình ảnh du lịch Việt Nam thân thiện, chuyên nghiệp hơn.
Thứ ba, tăng cường liên kết vùng, liên kết doanh nghiệp - chính quyền - cộng đồng để xây dựng các cụm điểm đến có giá trị gia tăng cao, hạn chế cạnh tranh nội bộ và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
Cuối cùng, cần đẩy mạnh chuyển đổi số ngành du lịch từ xúc tiến, quảng bá, đến quản lý điểm đến và nâng cao trải nghiệm du khách. Dữ liệu số sẽ là nền tảng để cá nhân hóa dịch vụ, quản lý dòng khách và tối ưu chi phí.
Từ góc độ doanh nghiệp lữ hành, ông Nguyễn Văn Tài, Trưởng ban Lữ hành, CLB Lữ hành Unesco Hà Nội, Giám đốc Công ty Du lịch VietSense cho rằng, việc xúc tiến quảng bá giống như một kênh tiếp thị marketing để thu hút được những nguồn khách tiềm năng đến Việt Nam. Tuy nhiên, để có kết quả đón khách du lịch quốc tế ấn tượng như thời điểm hiện tại thì nó không chỉ phụ thuộc vào vấn đề xúc tiến, quảng bá mà còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố vị thế của quốc gia.
"Chúng ta đang hội nhập, hòa nhập và đặc biệt là ngoại giao của chúng ta đang rất phát triển nên rất nhiều quốc gia trên thế giới biết đến Việt Nam. Những thương hiệu của các điểm đến cũng rất tích cực quảng bá, xúc tiến ở những thị trường khách trọng yếu. Chính vì vậy mà thu hút được lượng khách du lịch từ các quốc gia đa dạng hơn so với trước đây. Đây là một nền tảng rất tốt để chúng ta trở thành một trong những điểm đến hàng đầu của Đông Nam Á và việc trở thành điểm đến hàng đầu của châu Á là hoàn toàn khả thi." - ông Nguyễn Văn Tài chia sẻ thêm.
Kỳ vọng bứt phá
Với đà tăng trưởng hiện tại, ngành du lịch Việt Nam hoàn toàn có thể cán mốc 22–23 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025 như mục tiêu đề ra. Đây sẽ là con số không chỉ mang ý nghĩa phục hồi mà còn là dấu mốc tái khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ du lịch toàn cầu.
Tuy nhiên, như lời Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính từng nhấn mạnh trong Hội nghị toàn quốc về du lịch: "Phục hồi du lịch không chỉ là mở cửa đón khách, mà còn là cơ hội thay đổi mô hình tăng trưởng - từ khai thác sang phát triển, từ ngắn hạn sang bền vững".
Ngành du lịch Việt Nam đang có cơ hội bước vào giai đoạn “vàng” mới. Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta sẽ tận dụng cơ hội đó đến đâu?