Thông qua Nghị quyết về đầu tư Dự án xây dựng đường Vành đai 4 TP Hồ Chí Minh
Với 437/441 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, tại phiên họp sáng 27/6, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP Hồ Chí Minh.
Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và giải trình về Dự thảo Nghị quyết trước khi biểu quyết thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, nhiều ý kiến thống nhất với sự cần thiết đầu tư Dự án và đánh giá Dự án mang tính chiến lược, kết nối các trung tâm kinh tế lớn của vùng Đông Nam Bộ, mở rộng giao thương với Tây Nam Bộ, Tây Nguyên và các vùng kinh tế trọng điểm khác trên cả nước, qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và các địa phương liên quan.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) thống nhất với nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội về sự cần thiết đầu tư Dự án. Việc đầu tư tuyến Vành đai 4 nhằm hiện thực hóa các chủ trương, định hướng của Đảng, chính sách của Nhà nước, tạo bước đột phá trong phát triển, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng giao thông, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế; mở ra không gian phát triển kinh tế mới; tạo động lực lan tỏa, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam nói chung và các địa phương có Dự án đi qua nói riêng.
Theo Chủ nhiệm Phan Văn Mãi, về phương án thiết kế sơ bộ, có ý kiến đề nghị nghiên cứu rút kinh nghiệm từ các dự án trước, bảo đảm Dự án được quy hoạch và đầu tư với quy mô phù hợp, có tầm nhìn dài hạn.
Rút kinh nghiệm từ việc đầu tư một số dự án đường bộ cao tốc thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) ban hành quy chuẩn QCVN 117:2024/BGTVT về đường bộ cao tốc, trong đó, quy định: “đường bộ cao tốc có quy mô tối thiểu 4 làn xe chạy (2 làn xe cho mỗi chiều); có làn dừng xe khẩn cấp được bố trí liên tục (trừ các vị trí: qua cầu có khẩu độ nhịp từ 150,0 m trở lên; cầu có trụ cao từ 50,0 m trở lên; hầm; đoạn có bố trí làn tăng, giảm tốc hoặc làn phụ leo dốc)”.
Theo đó, Dự án được đầu tư phân kỳ theo quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh và thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy mô quy hoạch 8 làn xe để bảo đảm tầm nhìn dài hạn.
“Về nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, có ý kiến đề nghị bổ sung làm rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho Dự án để Quốc hội có thể xem xét một cách thận trọng và minh bạch.
Dự án là tuyến đường vành đai có tính chất liên vùng, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế; mở ra không gian phát triển kinh tế mới; tạo động lực lan tỏa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo đó, với tính chất quan trọng của Dự án, cấp có thẩm quyền đã cho phép Dự án không phải thực hiện việc thẩm định khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công và Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư. Đề nghị Chính phủ trong quá trình triển khai thực hiện bố trí, cân đối đủ vốn để bảo đảm tiến độ, chất lượng cho Dự án”, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi chia sẻ.
Về cơ chế, chính sách triển khai đầu tư Dự án, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cũng cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung điều kiện phải phù hợp với quy hoạch khai thác mỏ vật liệu xây dựng của địa phương tại Dự thảo Nghị quyết đối với cơ chế, chính sách về khoáng sản.
UBTVQH nhận thấy, quy hoạch khai thác mỏ vật liệu xây dựng của địa phương là một trong những nội dung của quy hoạch tỉnh, việc xác định công suất khai thác các mỏ vật liệu được tính toán trong điều kiện không có biến động lớn về nhu cầu vật liệu. Trong khi đó, Dự án có quy mô và nhu cầu vật liệu rất lớn.
Thực tế, thời gian qua dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc do thiếu vật liệu. Do đó, việc cho phép “UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, bổ sung các mỏ khoáng sản này vào phương án quản lý về địa chất, khoáng sản trong quy hoạch tỉnh mà không phải thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch tỉnh” để bảo đảm tính khả thi, hiệu quả cho Dự án là phù hợp.
“Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cần có phương án thi tuyển hoặc lựa chọn mẫu thiết kế cầu, nút giao thông phù hợp, tránh tình trạng chỉ định thiếu cạnh tranh, thiếu hiệu quả.
UBTVQH nhận thấy, việc tổ chức thi tuyển kiến trúc theo quy định hiện hành mất khoảng 6 - 12 tháng, nên không bảo đảm tiến độ, mục tiêu cấp bách của Dự án. Do đó, cơ chế, chính sách về việc không phải thi tuyển phương án kiến trúc đã được Quốc hội cho phép áp dụng đối với một số dự án quan trọng quốc gia thời gian qua, vì vậy, đề xuất của Chính phủ là phù hợp”, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi thông tin.
Cùng với nội dung đã nêu, tại phiên họp, Quốc hội cũng thông qua Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku (với 446/447 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành) và Nghị quyết của Quốc hội về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 (với 442/443 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành).