Đề xuất mỗi khu, cụm công nghiệp dành 5% tổng quỹ đất cho nhóm doanh nghiệp nhỏ và startup
Khu, cụm công nghiệp phải dành 20 ha hoặc 5% tổng quỹ đất cho doanh nghiệp nhỏ, công nghệ, startup, và giảm 30% giá thuê cho nhóm này, trích từ ngân sách địa phương.
Tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân, phiên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mới đây, bà Bùi Thu Thủy, Phó cục trưởng Phát triển doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), nói Bộ đang lấy ý kiến dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết 198 về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.
Về chính sách tiếp cận đất đai, dự thảo quy định mỗi khu, cụm công nghiệp dành 20 ha hoặc 5% tổng quỹ đất cho nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghệ tư nhân, khởi nghiệp. Đồng thời, nhóm doanh nghiệp trên được hỗ trợ tối thiểu 30% giá thuê, trích từ ngân sách địa phương.
Trên thực tế, mặc dù nhiều khu công nghiệp bày tỏ mong muốn hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và startup tiếp cận mặt bằng sản xuất, nhưng lại vướng mắc lớn về quy mô lô đất thuê.
Phát biểu tại sự kiện bà Phạm Thị Bích Huệ, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Western Pacific, đồng thời là Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam cho biết, hiện nay, hầu hết các khu công nghiệp được quy hoạch thành các lô từ 2-3 ha trở lên. Trong khi đó, nhu cầu thực tế của startup chỉ rơi vào khoảng 1/10 quy mô này. Việc điều chỉnh quy hoạch hiện tại phải qua nhiều cấp xét duyệt, kéo dài từ 8 - 12 tháng.
Không chỉ mất thời gian, quy trình rườm rà khiến nhiều doanh nghiệp buộc phải từ bỏ cơ hội mở rộng hoặc thậm chí không thể khởi động dự án mới. Bà Huệ đề xuất cần gỡ bỏ các ràng buộc về quy hoạch đối với hoạt động cho thuê đất diện tích nhỏ, nhằm tránh tình trạng "cho thuê 1.000 m² nhưng phải mất một năm làm thủ tục".
Lãnh đạo Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể cũng ghi nhận đây là vướng mắc phổ biến và khẳng định sẽ tiếp thu ý kiến để trình Chính phủ trong thời gian sớm nhất.
Tham gia sự kiện, nhiều doanh nghiệp đã cam kết hỗ trợ cho thuê đất, đồng thời ươm tạo startup. Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị CNCTech khẳng định rằng, công ty sẽ dành 10 ha hỗ trợ nhóm này tại khu công nghiệp Nam Bình Xuyên Green Park, khởi công ngày 19/8 tại Phú Thọ.
Ông Hùng cũng là Chủ tịch Câu lạc bộ Đầu tư và khởi nghiệp Doanh nhân trẻ Việt Nam, đề xuất chọn mô hình ươm tạo dạng sandbox (cơ chế thử nghiệm có kiểm soát). Ví dụ, với một mô hình mới, doanh nghiệp chọn một vài startup làm trong 3 - 6 tháng. "Cứ bắt tay làm, thử và sai, khắc tìm ra hướng đúng", ông Hùng nói.
Sau thí điểm, các mô hình thành công sẽ là cơ sở để đề xuất với cơ quan chức năng được ứng dụng vào đời sống. Sandbox hiện được đưa vào Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với tinh thần "chấp nhận rủi ro", "miễn trừ trách nhiệm", là cơ hội để thử nghiệm các sáng kiến mới.
Việc tích hợp chính sách ưu đãi vào quy hoạch khu công nghiệp không chỉ là bước đi cần thiết để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, mà còn là giải pháp thiết thực để phát triển kinh tế tư nhân bền vững. Tuy nhiên, để chính sách phát huy hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương – địa phương – doanh nghiệp, cũng như cơ chế thực thi linh hoạt và tinh gọn, bà Bích Huệ khẳng định.
Với việc tiếp cận quỹ đất, bà Huệ đề nghị các cộng đồng, câu lạc bộ tập hợp nhu cầu của các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nhóm. Trên cơ sở đó, họ sẽ lập bộ phận "chia nhỏ lô" để hỗ trợ.