Niềm tin cho “kỷ nguyên khởi nghiệp”

Thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam trước đây được biết đến là 2 tỉnh thành ở miền Trung đã có hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển. Sau sáp nhập, Đà Nẵng mới đã đề xuất về chính sách đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho thành phố. Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Bão Quốc – Founder & CEO BQTraining, thành viên Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo (ĐMST) Quốc gia - VSMA. Ông chia sẻ về tầm nhìn, giải pháp và niềm tin cho một “kỷ nguyên khởi nghiệp” mới ở miền Trung.

- Thưa ông, đâu là động lực để ông đưa ra đề xuất phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST cho Đà Nẵng vào thời điểm này?

Việc Đà Nẵng và Quảng Nam sáp nhập về chiến lược phát triển tạo ra một “cú hích” chưa từng có. Một bên là đô thị hiện đại, mạnh về công nghệ, dịch vụ và du lịch; bên kia là vùng đất giàu tài nguyên, công nghiệp chế biến, nông nghiệp đặc sản, dược liệu quý, cùng với nhiều giá trị về lịch sử, văn hóa, du lịch trải nghiệm….

Đặc biệt, đây là thành phố có 2 sân bay: sân bay Đà Nẵng và sân bay Chu Lai, đồng thời có các cảng nước sâu: Liên Chiểu và Chu Lai… là mảng ghép hoàn hảo, quan trọng để phát triển đa ngành mũi nhọn như du lịch trải nghiệm, nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ, AI, chuyển đổi số, logistic năng lượng tái tạo, công nghiệp văn hóa…
Nhưng cơ hội lớn đi kèm thách thức lớn. Chúng ta đang thiếu cơ chế điều phối liên vùng, chưa có quỹ hỗ trợ đặc thù, cộng đồng startup còn phân tán. Nếu không hành động ngay, lợi thế sẽ trôi qua.

- Với tầm nhìn 10 năm (đến 2035), bản đồ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Đà Nẵng sẽ được vẽ lại như thế nào, thưa ông?

Tôi muốn thấy nơi đây trở thành trung tâm ĐMST miền Trung, cửa ngõ kết nối startup Việt ra quốc tế. Đến 2030, thành phố có ít nhất 1.000 startup trong đó có trên 50% startup hoạt động hiệu quả, ít nhất một nửa có sản phẩm xuất khẩu hoặc phủ thị trường toàn quốc. 05 ngành mũi nhọn sẽ chiếm 70% giá trị toàn hệ sinh thái. Đến 2035, thành phố sẽ hội nhập sâu với ASEAN, xuất khẩu mô hình phát triển ra các tỉnh khác. Tôi tin điều đó khả thi nếu có chiến lược rõ ràng và thực thi nghiêm túc.

- Để Nẵng trở thành trung tâm điều phối của hệ sinh thái khởi nghiệp Đổi mới Sáng tạo Quốc gia, ông có đề xuất những giải pháp để đạt mục tiêu?

Tôi muốn nhấn mạnh việc thành lập Trung tâm điều phối hệ sinh thái liên vùng. Đây sẽ là đầu mối kết nối nguồn lực, giám sát KPI, điều phối chính sách. Mô hình hợp tác công tư với hội đồng cố vấn độc lập sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả. Bên cạnh đó, Quỹ Đổi mới sáng tạo Đà Nẵng cần được hình thành từ vốn nhà nước và tư nhân, áp dụng matching fund để khuyến khích đầu tư giai đoạn sớm. Một yếu tố khác là cơ chế thử nghiệm (regulatory sandbox) cho các lĩnh vực mới như fintech, y tế số, năng lượng tái tạo… giúp ý tưởng táo bạo có cơ hội thử nghiệm trong khuôn khổ pháp lý an toàn.

- Ngoài vốn và chính sách, yếu tố nào ông xem là nền tảng?

Đó là 2 yếu tố: hạ tầng và nhân lực. Về hạ tầng, thành phố cần khu ĐMST liên vùng từ Đà Nẵng, Tam Kỳ, Hội An, tạo thành thế kiềng 3 chân vững chắc để kết nối và lan tỏa tới các địa phương tiềm năng như Trà My, Tiên Phước, Núi Thành, Đông Giang… với các phòng lab công nghệ mở, trung tâm R&D ngành, và cổng dữ liệu mở cho startup khai thác.

Về nhân lực, thành phố cần mở rộng liên minh đào tạo giữa các trường đại học, doanh nghiệp và chuyên gia khởi nghiệp, phát triển các chương trình “may đo” cho từng giai đoạn. Song song, phải xây dựng mạng lưới Cố vấn khởi nghiệp (mentor) chất lượng và duy trì các sự kiện kết nối thường niên như “Café khởi nghiệp”, “Chợ công nghệ”, “Da Nang Startup Weekend”…

- Ông đánh giá thế nào về yếu tố hội nhập quốc tế trong hệ sinh thái này?

Theo tôi, yếu tố này rất quan trọng. Tôi đề xuất ký kết hợp tác với các quốc gia mạnh về ĐMST như Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Ấn Độ… Đồng thời triển khai chương trình trao đổi startup inbound & outbound để học hỏi mô hình, tìm kiếm thị trường và đối tác.

Chúng ta có tất cả yếu tố nền tảng như: vị trí địa lý chiến lược, hạ tầng tốt, con người thông minh, văn hóa năng động. Vấn đề chỉ là chúng ta có dám thay đổi tư duy, phối hợp hiệu quả và quyết liệt thực thi hay không. Nếu làm được, Đà Nẵng hoàn toàn có thể trở thành Silicon Valley của miền Trung.

- Trân trọng cảm ơn ông!