Từ ý Đảng, lòng Dân đến kỳ tích an sinh xã hội
Sáng 26/8 tại Hà Nội, Hội nghị tổng kết phong trào “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” diễn ra trong không khí sôi nổi kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: việc cơ bản xóa bỏ tình trạng nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước không chỉ là một thành tựu xã hội, mà còn là món quà đầy ý nghĩa dành tặng đồng bào cả nước trong dịp trọng đại này.

Theo số liệu của Ban Chỉ đạo Trung ương, chỉ trong 1 năm 4 tháng triển khai, cả nước đã huy động được hơn 24,7 nghìn tỷ đồng, trong đó nguồn lực xã hội hóa và người dân đóng góp gần 12,3 nghìn tỷ đồng. Cùng với đó, hơn 454.000 lượt người đã tham gia, đóng góp trên 2,7 triệu ngày công. Kết quả, 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát đã được thay thế bằng những căn nhà “3 cứng” (mái cứng, tường cứng, nền cứng), theo 12 mẫu thiết kế phù hợp điều kiện từng vùng miền.
Đáng chú ý, toàn bộ nhà ở cho người có công, thân nhân liệt sĩ đã được hoàn thành trước ngày 24/7/2025 – sớm 1 năm so với mục tiêu ban đầu. Tính chung, chiến dịch đã hoàn thành sớm 5 năm 4 tháng so với Nghị quyết 42, và trước 4 tháng so với kế hoạch thi đua.
Thủ tướng gọi đây là những “Công trình Quốc gia đặc biệt” – nơi hội tụ “ý Đảng, lòng Dân”, “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”. Mỗi căn nhà là một minh chứng sống động, một mái ấm tri ân người có công, một món quà sẻ chia với người nghèo, khẳng định bản chất tốt đẹp, ưu việt của chế độ.
Từ kết quả trên, Chính phủ rút ra nhiều kinh nghiệm quan trọng. Trước hết là bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa thành kế hoạch hành động và triển khai với tinh thần “thần tốc, thần tốc hơn nữa”.
Thứ hai, là huy động sức mạnh toàn hệ thống chính trị và cộng đồng doanh nghiệp. Chính tinh thần đại đoàn kết đã biến những chính sách xã hội thành phong trào sâu rộng, nơi “nói thật, làm thật, hiệu quả thật, người dân thụ hưởng thật”.
Thứ ba, là đa dạng hóa nguồn lực theo triết lý “lá lành đùm lá rách”, ai có công góp công, có của góp của. Chính nhờ vậy, khoản hỗ trợ Nhà nước ban đầu 50–60 triệu đồng cho mỗi căn nhà đã được cộng hưởng để nhiều ngôi nhà có giá trị xây dựng tới 200–300 triệu đồng.
Thứ tư, là quyết đoán trong chỉ đạo, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát để bảo đảm tiến độ.
Thứ năm, là chú trọng truyền thông và tạo phong trào xã hội. Xóa nhà tạm không còn là nhiệm vụ đơn lẻ mà trở thành “ngày hội của toàn dân”, khơi dậy sự đồng thuận và truyền cảm hứng cộng đồng.
Dù thành công lớn đã đạt được, Thủ tướng nhấn mạnh: “Xóa nhà tạm mới chỉ là bước khởi đầu để an cư, điều quan trọng hơn là phải tiếp tục tạo điều kiện để người dân lạc nghiệp”.
Đối với 334.234 hộ gia đình đã có mái ấm mới, thách thức tiếp theo là xây dựng sinh kế, thoát nghèo bền vững, hướng tới mục tiêu đến năm 2030 cơ bản không còn hộ nghèo. Điều này đòi hỏi chính sách đồng bộ về đào tạo nghề, tạo việc làm, tín dụng ưu đãi, chăm sóc y tế, giáo dục, cùng các giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu và thiên tai.
Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương, quán triệt chủ trương ngân sách Nhà nước là nguồn lực chủ yếu cho an sinh xã hội, đồng thời huy động mạnh mẽ nguồn lực xã hội – đặc biệt trong đào tạo nghề và giải quyết sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Song song đó, Thủ tướng đề nghị Bộ Quốc phòng và Bộ Công an chỉ đạo lực lượng vũ trang tiếp tục gắn bó máu thịt với nhân dân, vừa bảo vệ chủ quyền, vừa là chỗ dựa vững chắc trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt ở biên giới, hải đảo.
Kết quả đạt được đã tạo ra một tiền lệ quý giá cho các chương trình an sinh khác. Tinh thần thần tốc, sáng tạo, đồng lòng có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác – từ giảm nghèo, y tế, giáo dục đến chuyển đổi số và ứng phó biến đổi khí hậu.
Thủ tướng khẳng định: “Hôm nay, với hàng trăm nghìn ngôi nhà khang trang được khánh thành, là hàng triệu mảnh đời được thắp sáng tương lai. Chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng, cả hệ thống chính trị, toàn dân, toàn quân sẽ tiếp tục phấn đấu, thực hiện thành công các mục tiêu Nghị quyết 42, hướng tới năm 2030 và 2045 – xây dựng đất nước giàu mạnh, phồn vinh, nhân dân ấm no, hạnh phúc”.
Từ câu chuyện xóa nhà tạm có thể thấy rõ, doanh nghiệp không chỉ là động lực kinh tế mà còn là một lực lượng xã hội quan trọng. Đóng góp gần 12,3 nghìn tỷ đồng từ nguồn lực xã hội hóa là minh chứng rõ rệt cho trách nhiệm cộng đồng của doanh nghiệp Việt Nam.
Trong tương lai, chính khối doanh nghiệp sẽ đóng vai trò then chốt trong khâu “lạc nghiệp” - tạo việc làm, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm của người dân vùng khó khăn. Đây cũng là hướng đi để doanh nghiệp phát triển bền vững, gắn kết với cộng đồng và khẳng định vai trò đồng hành cùng đất nước.