Hưng Yên: Chuyển mình cùng khu công nghiệp xanh
Để duy trì sức hút và nâng cao năng lực cạnh tranh, Hưng Yên đang mạnh mẽ chuyển sang mô hình kinh tế xanh, lấy phát triển bền vững làm kim chỉ nam.
Hiện, Hưng Yên có 16 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động, thu hút hơn 875 dự án với tổng vốn đầu tư trên 11 tỷ USD. Các ngành nghề đa dạng từ cơ khí, điện tử, dệt may đến logistics, tạo nên một hệ sinh thái công nghiệp sôi động.
Tư duy mới
Tuy nhiên, cùng với tốc độ phát triển, Hưng Yên nhận thức rõ những thách thức từ mô hình công nghiệp truyền thống. Việc sử dụng năng lượng "truyền thống" và phát thải khí nhà kính lớn từ một số ngành như sản xuất phôi, thép đang đặt ra yêu cầu cấp bách về một cuộc "cách mạng xanh".
Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên Nguyễn Hữu Nghĩa khẳng định, nhiệm kỳ 2025 – 2030, Hưng Yên sẽ cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, tạo nền tảng cho tăng trưởng xanh, với ba trụ cột: công nghiệp công nghệ cao, đô thị sinh thái – thông minh và năng lượng sạch – tái tạo.
Ông Vũ Quốc Nghị - Trưởng ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hưng Yên cho biết, hiện Hưng Yên đang tập trung phát triển các khu, cụm công nghiệp công nghệ cao, hiện đại, tiên tiến để nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng sức cạnh tranh. Điển hình như khu công nghiệp số 01, khu công nghiệp số 06, khu công nghiệp Văn Nhuệ - Hoàng Hoa Thám đã được quy hoạch là khu công nghiệp công nghệ cao. Hưng Yên xác định rõ ràng rằng, phát triển công nghiệp không thể tách rời với bảo vệ môi trường.
Một trong những bước đi chiến lược của Hưng Yên là ưu tiên thu hút các dự án công nghệ cao, thân thiện với môi trường vào các khu công nghiệp hiện hữu như khu công nghiệp Thăng Long II, khu công nghiệp Sạch, khu công nghiệp số 05. Nổi bật là khu công nghiệp Sạch với quy mô hơn 143 ha, được đầu tư bởi các đối tác uy tín từ Hàn Quốc. Dự án này không chỉ đặt mục tiêu sử dụng 100% năng lượng tái tạo mà còn hướng tới mô hình “khu công nghiệp Sạch xanh thông minh" trong giai đoạn tiếp theo, đáp ứng yêu cầu giảm thiểu carbon trên toàn cầu. Với tổng vốn đầu tư dự kiến 400 triệu USD và tạo ra 10.000 việc làm, khu công nghiệp Sạch hứa hẹn trở thành biểu tượng cho sự chuyển đổi xanh tại Hưng Yên.
Có thể thấy, Hưng Yên không chỉ đặt ra mục tiêu tăng trưởng xanh trong tầm nhìn chiến lược, mà còn cụ thể hóa bằng những hành động quyết liệt. Trong đó, việc phát triển các khu công nghiệp xanh, thân thiện môi trường chính là một trong những ưu tiên hàng đầu.
Tuy nhiên, ông Nghị cũng cho rằng, việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường tại Hưng Yên vẫn còn hạn chế. Nhiều khu công nghiệp trước đây được quy hoạch đa ngành, khiến việc kết nối cộng sinh công nghiệp gặp khó khăn. Các doanh nghiệp cũng chưa thực sự chủ động trong việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, chủ yếu mang tính tự phát.
Các dự án vẫn sử dụng năng lượng “truyền thống”, một số dự án tiêu thụ năng lượng lớn (các dự án sản xuất phôi, thép...) và phát thải khí nhà kính lớn. Các doanh nghiệp này cần chuyển đổi sử dụng năng lượng truyền thống sang nguồn năng lượng tái tạo để đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn xanh đối với các sản phẩm xuất khẩu sang thị trường Mỹ và EU.
Số lượng doanh nghiệp trong khu công nghiệp tự đầu tư hệ thống năng lượng mặt trời thay thế năng lượng truyền thống còn ít. Hiện mới có 25 doanh nghiệp sử dụng điện mặt trới áp mái để thay thế một phần năng lượng truyền thống, chưa đảm bảo khả năng cung cấp cho các doanh nghiệp khác liền kề hướng tới phát triển kinh tế tuần hoàn trong khu công nghiệp – ông Nghị cho hay.
Hành động quyết liệt
Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên Nguyễn Khắc Thận cho biết, tỉnh đã xây dựng các chương trình cụ thể để thúc đẩy công nghiệp sạch, tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng kinh tế nông nghiệp và phát triển năng lượng tái tạo. Mục tiêu là Hưng Yên trở thành địa phương đi đầu trong vùng đồng bằng sông Hồng về công nghiệp hiện đại, xanh và bền vững.
Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển khu công nghiệp xanh đến năm 2030, Hưng Yên đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, về quy hoạch, Hưng Yên sẽ lựa chọn vị trí quy hoạch các khu công nghiệp xanh đảm bảo thuận lợi về giao thông và kết nối với các nguồn tài nguyên, lao động. Đồng thời, chú trọng quy hoạch một số khu công nghiệp công nghệ cao, thu hút các ngành công nghiệp điện tử, công nghệ cao gắn với các cuộc cách mạng khoa học - công nghệ.
Bên cạnh đó, Hưng Yên sẽ khuyến khích các chủ đầu tư hạ tầng và doanh nghiệp áp dụng công nghệ tiên tiến để xử lý và tái sử dụng chất thải, nước thải. Đặc biệt, sẽ ưu tiên thu hút các dự án sản xuất năng lượng sạch để cung cấp nội bộ khu công nghiệp. Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư điện mặt trời áp mái, điện sinh khối và các công nghệ tiết kiệm năng lượng khác.
Ông Nghị khẳng định thêm, Hưng Yên đang nghiên cứu ban hành các quy định, tiêu chuẩn cụ thể về khu công nghiệp xanh, kèm theo các chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho doanh nghiệp. Chúng tôi sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra để đảm bảo việc đầu tư hạ tầng và các dự án tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về môi trường. Những doanh nghiệp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm khắc.
Ông Đặng Thành Nam - Giám đốc một doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử tại Hưng Yên cho biết, đối với doanh nghiệp chúng tôi, việc chuyển đổi sang sản xuất xanh không chỉ là tuân thủ quy định mà còn là yêu cầu tất yếu để hội nhập thị trường quốc tế, đặc biệt là thị trường Mỹ và EU. Đầu tư vào năng lượng tái tạo, xử lý nước thải tuần hoàn giúp chúng tôi giảm chi phí vận hành lâu dài, đồng thời nâng cao hình ảnh thương hiệu trong mắt đối tác và khách hàng. Tuy nhiên, doanh nghiệp rất cần các chính sách ưu đãi, hỗ trợ về vốn và kỹ thuật từ phía Nhà nước để quá trình chuyển đổi diễn ra nhanh hơn.
Ông Nam cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một hệ sinh thái cộng sinh trong khu công nghiệp, nơi chất thải của doanh nghiệp này trở thành đầu vào cho doanh nghiệp khác. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng môi trường mà còn tạo ra một chuỗi giá trị khép kín, tối ưu hóa nguồn lực cho tất cả các doanh nghiệp trong khu công nghiệp.