Ưu tiên cao độ cho 11 cơ sở dữ liệu quốc gia then chốt
Các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ cần ưu tiên cao độ cho 11 cơ sở dữ liệu quốc gia then chốt và coi đây là nhiệm vụ trung tâm từ nay đến cuối năm.
Đây là một trong những chỉ đạo quan trọng được ông Nguyễn Duy Ngọc - Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo TƯ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo) tại cuộc họp Ban Chỉ đạo với Thường trực Tổ giúp việc và các cơ quan, đơn vị về việc tạo lập, kết nối, chia sẻ dữ liệu trong hệ thống chính trị.
Chưa đảm bảo tiến độ thực hiện
Báo cáo tại cuộc họp, ông Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu (Văn phòng TƯ Đảng), Tổ phó thường trực Tổ giúp việc cho biết: Thực hiện Kế hoạch số 02 của Ban Chỉ đạo, đã có 8/22 nhiệm vụ xây dựng dữ liệu hoàn thành, 11 nhiệm vụ đang triển khai và 2 nhiệm vụ đã quá hạn.
Ngoài ra, có 12 cơ sở dữ liệu (CSDL) trọng yếu được xác định cần hoàn thành và đưa vào vận hành trong năm nay. Hiện chỉ 4 CSDL bắt đầu xây dựng (hộ tịch điện tử, đất đai, tài chính, hóa chất) nhưng chưa đảm bảo đầy đủ các tiêu chí: “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”; 8 CSDL chưa được xây dựng.
Theo Nghị quyết 71/NQ‑CP, có 116 CSDL cần triển khai, trong đó 105 CSDL phải hoàn thành trong năm 2025. Đến nay, 32 CSDL đã xây dựng và có khả năng kết nối liên thông; 29 CSDL dùng nội bộ ngành; 45 CSDL đang xây dựng hoặc chưa triển khai, bắt buộc hoàn thành trong năm 2025; 10 CSDL còn lại sẽ hoàn thành trong năm 2026.
Cùng với đó, qua rà soát việc chia sẻ, kết nối dữ liệu phục vụ thủ tục hành chính và dịch vụ công, đã xác định 1.053 thủ tục hành chính có thể thay thế hồ sơ giấy bằng dữ liệu điện tử với 52 loại giấy tờ liên quan. Các lĩnh vực được ưu tiên gồm: đăng ký doanh nghiệp, tàu biển và thuyền viên, dân cư, kết cấu hạ tầng giao thông (hàng không, đường bộ). Tuy nhiên, kinh phí triển khai là thách thức lớn; nhiều đơn vị chưa lập danh mục cụ thể, đăng ký chậm hoặc chưa tách riêng kinh phí cho dữ liệu.
Báo cáo thẳng thắn chỉ ra dù chính sách và định hướng đã rõ ràng song việc triển khai bị chậm do nhiều nguyên nhân. Cụ thể, một số bộ, ngành chưa thực sự coi dữ liệu là tài sản quốc gia, thiếu kế hoạch hành động cụ thể, chưa sát sao trong chỉ đạo thực hiện; dữ liệu còn phân tán, chồng chéo, nhiều nơi vẫn yêu cầu nộp hồ sơ giấy dù đã có dữ liệu trong hệ thống; sự phối hợp giữa các đơn vị chuyên môn và chuyển đổi số chưa nhịp nhàng; an toàn thông tin chưa được bảo đảm đầy đủ…
Song hành dữ liệu và dịch vụ công
Chỉ đạo tại cuộc họp, ông Nguyễn Duy Ngọc - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra TƯ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo nhấn mạnh: Thực hiện chính quyền hai cấp, các cơ quan TƯ đã ban hành văn bản phân cấp, phân quyền, xác định rõ nhiệm vụ của cấp tỉnh và cấp xã. Tuy nhiên, thống kê cho thấy hiện còn nhiều thủ tục đang gặp vướng mắc do chưa làm rõ trách nhiệm xử lý và chưa đồng bộ về dữ liệu phục vụ giải quyết thủ tục. Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến chưa đạt kỳ vọng đang là nguyên nhân trực tiếp cản trở chia sẻ và kết nối dữ liệu.
“Chúng ta không giải quyết được ở cơ quan Trung ương thì địa phương sẽ không thể thực hiện được”, ông Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh đồng thời yêu cầu xác định rõ dữ liệu và dịch vụ công là hai trụ cột song hành. Nếu dịch vụ công không số hóa, thì dữ liệu sẽ không hình thành, không thể khai thác.
Do đó, không thể chậm trễ hơn nữa trong việc rà soát, phát triển cơ sở dữ liệu đưa vào cuộc sống để phục vụ cải cách hành chính - bước đi chung của toàn thế giới. Trong bối cảnh chuẩn bị cho Đại hội của 40 Đảng bộ trực thuộc TƯ, việc phát triển dữ liệu càng trở nên cấp thiết, đóng vai trò vô cùng quan trọng...
Liên quan đến các cơ sở dữ liệu trọng điểm, ông Nguyễn Duy Ngọc yêu cầu phải ưu tiên cao độ cho 11 cơ sở dữ liệu quốc gia then chốt, coi đây là nhiệm vụ trung tâm trong giai đoạn nước rút từ nay đến hết năm 2025. Các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ chủ trì hoặc tham gia xây dựng các CSDL cần nghiêm túc rà soát tiến độ, năng lực triển khai và sớm có phương án khắc phục các điểm nghẽn hiện hữu.
Trong quá trình triển khai, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra TƯ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo cũng yêu cầu người đứng đầu phải có trách nhiệm tìm mọi cách đẩy nhanh tiến độ. Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục điều tiết các tập đoàn công nghệ đã đăng ký đóng góp cho quá trình chuyển đổi số, phân bổ phù hợp về các bộ, ngành, địa phương theo yêu cầu, mục tiêu và tiêu chuẩn cụ thể, tránh lãng phí, thất thoát và chậm trễ.
Cuối tháng 9, Bộ Nội vụ sẽ báo cáo Chính phủ và Bộ Chính trị về kết quả triển khai chính quyền địa phương hai cấp. Đây là nội dung gắn bó chặt chẽ với kết quả triển khai dữ liệu, chuyển đổi số. Cá nhân hay cơ quan không hoàn thành nhóm thủ tục đã được phân cấp, phân quyền và giao nhiệm vụ, chắc chắn phải chịu trách nhiệm.