Bất động sản xanh định hình tương lai đô thị
Bất động sản xanh đang định hình tương lai phát triển đô thị, kết nối mục tiêu kinh tế, môi trường và chất lượng sống bền vững.
Bất động sản xanh không còn là khái niệm xa lạ mà đang trở thành hướng đi tất yếu trong bối cảnh thế giới đối mặt với khủng hoảng năng lượng, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng. Đối với ngành xây dựng, lĩnh vực chiếm tới 36% tổng tiêu thụ năng lượng và 39% lượng phát thải CO₂ toàn cầu (theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế - IEA), việc chuyển sang mô hình phát triển xanh không chỉ mang ý nghĩa môi trường, mà còn là chiến lược sống còn để duy trì giá trị dài hạn của tài sản.
Trong khoảng một thập kỷ qua, hàng loạt quốc gia đã áp dụng các tiêu chuẩn như LEED (Mỹ), BREEAM (Anh) hay Green Mark (Singapore), nhằm khuyến khích doanh nghiệp và nhà đầu tư phát triển công trình thân thiện môi trường. Theo Markets and Data Research, quy mô thị trường bất động sản xanh toàn cầu đạt 683 tỷ USD năm 2024 và có thể tăng gấp đôi lên 1.444 tỷ USD vào năm 2032, với tốc độ tăng trưởng trung bình 9,75% mỗi năm. Điều này cho thấy xu hướng “xanh hóa” không chỉ là phong trào nhất thời, mà đã trở thành một trụ cột chiến lược trong quy hoạch đô thị và đầu tư.
Ở góc độ môi trường, các công trình xanh giúp tiết kiệm 20–25% năng lượng, giảm 15–20% lượng nước sử dụng, đồng thời hạn chế phát thải khí nhà kính thông qua vật liệu bền vững và hệ thống tự động hóa thông minh. Về kinh tế, giá trị công trình đạt chuẩn xanh thường cao hơn 5–10% so với công trình thông thường, trong khi chi phí vận hành lại thấp hơn đáng kể. Nhưng quan trọng hơn, yếu tố “xanh” còn góp phần gia tăng tuổi thọ của tài sản – điều mà các chuyên gia đánh giá là giá trị cốt lõi và lâu dài nhất.
Theo bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam, “bất động sản xanh không chỉ gói gọn trong chứng chỉ xanh hay mục tiêu Net Zero, mà còn có tác động tích cực dài hạn bởi ‘tuổi thọ’ của bất động sản có thể kéo dài hàng trăm năm”. Nhận định này cho thấy yếu tố xanh không chỉ nằm ở khía cạnh công nghệ, mà còn phản ánh tầm nhìn quản trị bền vững. Một công trình được xây dựng từ vật liệu thân thiện môi trường, vận hành hiệu quả và thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu sẽ duy trì giá trị sử dụng, giá trị thương mại và giá trị xã hội trong thời gian dài hơn nhiều so với công trình truyền thống.
Từ góc độ thị trường, các dự án xanh cũng đang chứng minh khả năng chống chịu tốt hơn trước biến động kinh tế. TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), nhận định: “Các dự án bất động sản đạt tiêu chuẩn xanh có khả năng giữ giá tốt hơn trên thị trường thứ cấp.” Điều này được lý giải bởi tâm lý người mua ngày càng ưu tiên yếu tố tiện nghi, tiết kiệm năng lượng và chất lượng sống, trong khi giới đầu tư đánh giá cao tính ổn định và chi phí vận hành thấp của loại hình tài sản này.
Cùng với sự chuyển dịch của hành vi tiêu dùng, các chính phủ cũng đang tăng cường cơ chế khuyến khích phát triển công trình xanh. Từ ưu đãi thuế, tín dụng ưu đãi cho đến việc ban hành tiêu chuẩn xây dựng bền vững, nhiều quốc gia coi “xanh hóa” là công cụ thực hiện cam kết trung hòa carbon. Bên cạnh đó, tài chính xanh thông qua các kênh như trái phiếu xanh hay quỹ đầu tư ESG đang mở rộng cánh cửa tiếp cận vốn cho doanh nghiệp bất động sản. Ở nhiều thị trường, đây không chỉ là lợi thế cạnh tranh, mà dần trở thành điều kiện tiên quyết để dự án được phê duyệt và gọi vốn.
Tại Việt Nam, khái niệm bất động sản xanh đang bước vào giai đoạn phát triển ban đầu. Một số dự án đã đạt chứng nhận quốc tế như LEED hoặc EDGE, nhưng tỷ lệ này vẫn còn rất nhỏ so với tổng nguồn cung. Nguyên nhân phần lớn đến từ chi phí đầu tư ban đầu cao, quy trình chứng nhận phức tạp và thiếu cơ chế khuyến khích cụ thể. Tuy nhiên, với cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, Việt Nam sẽ phải sớm hình thành khung chính sách đồng bộ hơn để thúc đẩy loại hình công trình này phát triển mạnh mẽ.
Điều đáng mừng là nhận thức của người tiêu dùng và nhà đầu tư đang thay đổi rõ rệt. Nếu như trước đây, yếu tố “xanh” được xem là giá trị phụ, thì nay nó trở thành tiêu chí lựa chọn hàng đầu, đặc biệt với các dự án đô thị mới, khu phức hợp và khu nghỉ dưỡng. Trong dài hạn, khi giá năng lượng, nước và chi phí bảo trì tăng cao, những công trình xanh với khả năng tiết kiệm tài nguyên, duy trì giá trị bền vững sẽ trở thành lựa chọn ưu tiên.
Bất động sản xanh không chỉ góp phần giảm phát thải hay tiết kiệm chi phí, mà còn là thước đo của năng lực quản trị và tầm nhìn chiến lược của doanh nghiệp. Đầu tư vào phát triển bền vững không còn là chi phí, mà là khoản đầu tư cho tương lai, cho môi trường, cho cộng đồng và cho chính giá trị dài hạn của tài sản.