Cơ hội bứt phá trong logistics toàn cầu

Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trao đổi với ông David Yokeum, Chủ tịch danh dự của WCA, xung quanh vấn đề này.

- Việt Nam đang nỗ lực phát triển và đổi mới ngành logistics, đặc biệt là theo các tiêu chuẩn bền vững. Ông đánh giá ra sao về tiến trình này?

Với vai trò quản lý khu vực châu Á của WCA World, tôi có cơ hội đến nhiều quốc gia và quan sát thực tế rất sát sao. Những gì đang diễn ra ở Việt Nam trong vài năm trở lại đây khiến tôi đặc biệt ấn tượng.

Không chỉ có quyết tâm chính sách, mà các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp giao nhận độc lập, rất chủ động trong việc chuyển đổi hướng tới chuỗi cung ứng xanh.

Một minh chứng rõ nét là việc Việt Nam đã đăng cai Đại hội FIATA Thế giới vào tháng 10 vừa qua. Sự kiện này không chỉ nâng tầm vị thế của Việt Nam, mà còn tạo ra cơ hội hiếm có để các doanh nghiệp trong nước kết nối sâu hơn với chuỗi cung ứng quốc tế.
Sự kiện này mở ra cơ hội lớn để các doanh nghiệp logistics Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tiếp cận công nghệ, đối tác và kiến thức toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh và vượt qua những thách thức hiện nay.

- Theo ông, đâu là yếu tố quan trọng nhất để Việt Nam chuyển đổi xanh thành công?

Tôi nghĩ yếu tố quan trọng nhất, và cũng là lợi thế đặc biệt của Việt Nam, chính là khả năng hành động của Chính phủ. Ở nhiều quốc gia, một chính sách mới có thể mất nhiều năm để thảo luận và điều chỉnh. Trong khi đó, ở Việt Nam, khi Chính phủ đã đưa ra quyết định, toàn bộ hệ thống sẽ cùng triển khai, từ Trung ương tới địa phương.

Chính sự thống nhất và quyết đoán này đã tạo ra tốc độ thực thi rất ấn tượng. Tôi đã chứng kiến nhiều trường hợp, khi một quốc gia còn đang tranh cãi thì Việt Nam đã đạt được kết quả.

Yếu tố thứ hai là sự đồng thuận của người dân. Người Việt rất tích cực tham gia và ủng hộ các sáng kiến phát triển bền vững. Khi xã hội sẵn sàng thay đổi, chính sách xanh mới thực sự có cơ hội đi vào cuộc sống. Đây là điều mà không phải quốc gia nào cũng có được.

- Việt Nam đang ở giữa Singapore và Trung Quốc – hai trung tâm logistics lớn. Vậy đâu là lợi thế cạnh tranh riêng của Việt Nam trong khu vực, thưa ông?

Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế rất thực tế. Trước hết là chi phí lao động vẫn còn thấp, nhất là khi so với Trung Quốc, nơi mà chi phí đã tăng mạnh trong hơn hai thập kỷ qua. Vừa qua, tôi đi taxi tại Hà Nội với giá chưa tới 10 USD, trong khi hành trình tương tự ở Mỹ có thể tốn 150 USD. Điều đó phản ánh rõ sức cạnh tranh về chi phí không chỉ ở dịch vụ mà còn ở sản xuất, nhân lực logistics, kho bãi.

Bên cạnh đó, tôi đánh giá rất cao sự sáng tạo và linh hoạt của người Việt. Dù Singapore dẫn đầu về đổi mới công nghệ và tự động hóa, nhưng Việt Nam đang bắt nhịp rất nhanh. Ở một số khía cạnh, đặc biệt là khả năng thích ứng và triển khai mô hình logistics vừa và nhỏ, tôi cho rằng Việt Nam thậm chí còn nhanh nhạy hơn cả Trung Quốc.

Tất nhiên, cạnh tranh trực diện với Trung Quốc về quy mô là điều không dễ, nhưng Việt Nam lại có một thứ mà rất nhiều nhà đầu tư đánh giá cao, đó là sự ổn định chính sách, đặc biệt là về thuế quan và thương mại. Trong khu vực, rất ít quốc gia duy trì được môi trường đầu tư rõ ràng và ổn định như Việt Nam hiện nay. Điều đó tạo ra niềm tin, và niềm tin là yếu tố sống còn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

- Trong bối cảnh chi phí đầu tư logistics rất lớn, Việt Nam cần làm gì để thu hút thêm nguồn lực quốc tế? Và WCA có thể đóng vai trò gì trong quá trình này, thưa ông?

Tôi từng chứng kiến mô hình đầu tư rất hiệu quả ở Trung Quốc, nơi chính quyền địa phương sẵn sàng xây trụ sở, cấp đất và hạ tầng để thu hút doanh nghiệp về khu vực của họ. Họ quy hoạch cả một thành phố bài bản từ đầu, tạo ra môi trường thuận lợi để logistics phát triển cùng với sản xuất.

Tôi không nói Việt Nam nên làm giống như Trung Quốc, nhưng nếu kết hợp được giữa đầu tư công có định hướng và đầu mối kết nối quốc tế như WCA, thì cơ hội thu hút vốn đầu tư sẽ cao hơn rất nhiều.

Hiện nay, Việt Nam là thị trường lớn thứ ba toàn cầu của WCA, sau Trung Quốc và Ấn Độ. Chúng tôi có gần 600 thành viên tại Việt Nam – một con số rất ấn tượng. Vai trò của WCA là kết nối các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam với các đối tác quốc tế, đồng thời đảm bảo tài chính cho các giao dịch.

Ví dụ, nếu một công ty tại TP HCM hợp tác với đối tác ở Los Angeles và có trục trặc thanh toán, WCA sẽ đứng ra bảo lãnh và xử lý, tránh rủi ro cho thành viên. Chúng tôi cũng giải quyết tranh chấp miễn phí, theo quy trình chuyên nghiệp và minh bạch.

Ngoài ra, chúng tôi sở hữu chương trình bảo hiểm riêng, được cấp phép hoạt động hợp pháp tại Việt Nam, với mức phí và phạm vi rất cạnh tranh. Điều đặc biệt là các doanh nghiệp giao nhận độc lập, như ở Việt Nam, thường ít có khiếu nại hơn so với các tập đoàn lớn, bởi họ hiểu khách hàng và thực sự coi trọng từng hợp đồng.

Cuối cùng, chúng tôi tổ chức hơn 13 hội nghị thường niên trên toàn thế giới, quy mô từ 120 đến 5.000 người. Đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam gặp gỡ, ký kết hợp tác và mở rộng mạng lưới quốc tế.

- Trân trọng cảm ơn ông!

Đặng Trường thực hiện