Cần làm rõ cơ chế quản lý, khai thác dữ liệu bất động sản
Theo VCCI, việc xây dựng hệ thống dữ liệu nhà ở và thị trường bất động sản cần được đặt trên nền tảng pháp lý rõ ràng, nhất quán, nhằm bảo đảm minh bạch thị trường và bảo vệ thông tin cá nhân.
Mới đây, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã có văn bản góp ý Dự thảo Nghị định xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản (Dự thảo). Theo đó, VCCI đưa ra một số ý kiến nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, đảm bảo hệ thống dữ liệu vận hành minh bạch, an toàn và hiệu quả.
Cụ thể, theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 38 Dự thảo, cơ quan quản lý hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản có thể “trực tiếp hoặc giao tổ chức có đủ điều kiện, năng lực thực hiện việc quản lý, vận hành hệ thống phần mềm, máy chủ, thiết bị tin học và mạng máy tính, bảo đảm sự an toàn, thông suốt của hệ thống”.
Tuy nhiên, VCCI cho rằng, quy định này đang thiếu những tiêu chí cụ thể để xác định một tổ chức như thế nào là “đủ điều kiện, năng lực”. Hiện chưa rõ tổ chức được giao vận hành có phải là doanh nghiệp hay có thể là tổ chức khác; đồng thời, cách thức lựa chọn – đấu thầu, đặt hàng hay cơ chế nào – cũng chưa được nêu rõ. VCCI đề nghị làm rõ để tránh phát sinh vướng mắc khi triển khai, nhất là đối với hệ thống dữ liệu quy mô quốc gia và yêu cầu bảo mật cao.
Một điểm được VCCI đặc biệt lưu ý là Điều 39 về khai thác thông tin, khi các quy định trong Dự thảo đang có sự chưa thống nhất.
Cụ thể, điểm b khoản 1 Điều 39 Dự thảo quy định “cá nhân, tổ chức được quyền khai thác, sử dụng dữ liệu được công bố và được khai thác bằng văn bản đối với các dữ liệu còn lại về nhà ở và thị trường bất động sản”. Nhưng tại khoản 2, các phương thức khai thác lại không đề cập hình thức “văn bản”, mà chỉ có cấp tài khoản truy cập. Cùng với đó, khoản 4 tiếp tục quy định thủ tục “cấp quyền khai thác, sử dụng dữ liệu”, song lại thiếu tiêu chí về các trường hợp bị từ chối cấp quyền.
Theo VCCI, những điểm chưa đồng bộ này có thể gây lúng túng trong áp dụng, nhất là đối với dữ liệu không công bố hoặc dữ liệu chuyên sâu. Do đó, cơ quan soạn thảo cần rà soát, sửa đổi để thống nhất phương thức khai thác, đồng thời bổ sung rõ ràng các trường hợp từ chối cấp quyền truy cập nhằm bảo đảm minh bạch và công bằng.
Đối với Điều 40 về công bố thông tin, Dự thảo nêu rằng toàn bộ dữ liệu trong Phụ lục I sẽ được đăng tải trên Cổng thông tin của hệ thống. Tuy nhiên, VCCI lưu ý rằng Phụ lục I hiện có chứa một số trường dữ liệu liên quan đến cá nhân như số căn cước công dân.
Việc công bố tràn lan các thông tin này có thể xâm phạm quyền riêng tư và ảnh hưởng đến an toàn dữ liệu của người dân. VCCI đề nghị chỉ công bố thông tin tổng hợp, phục vụ quản lý và nghiên cứu thị trường, còn những dữ liệu nhạy cảm cần được ẩn hoặc loại bỏ khỏi danh mục công khai.
Theo VCCI, việc xây dựng một hệ thống dữ liệu đồng bộ, chính xác và công khai là yêu cầu cấp thiết để nâng cao tính minh bạch của thị trường bất động sản. Tuy nhiên, điều đó cần được đặt trên nền tảng pháp lý rõ ràng, nhất quán và phù hợp với yêu cầu bảo vệ dữ liệu cá nhân.