Tránh chồng chéo thủ tục đầu tư cảng cạn
VCCI nhấn mạnh các quy định về đầu tư, quản lý và khai thác cảng cạn cần được rà soát kỹ để loại bỏ các thủ tục chồng chéo, thiếu thống nhất, bảo đảm phù hợp với các quy định, pháp luật hiện hành.
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý gửi Bộ Xây dựng liên quan Dự thảo Nghị định quy định về đầu tư xây dựng, quản lý khai thác cảng cạn (Dự thảo). Theo VCCI, nhiều nội dung trong Dự thảo vẫn còn chồng lấn với quy định hiện hành, cần được rà soát để đảm bảo tinh thần cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Cụ thể, theo Dự thảo, trước khi phê duyệt dự án đầu tư xây dựng cảng cạn theo quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng, chủ đầu tư phải thực hiện thủ tục tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác định sự phù hợp quy hoạch cảng cạn. Trong hồ sơ phải có “Bản sao hoặc bản sao điện tử từ sổ gốc các giấy tờ pháp lý: chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ đầu tư dự án của cấp có thẩm quyền”.
Tuy nhiên, VCCI cho rằng quy định này lặp lại nội dung đã được xem xét trong thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư.
Theo Luật Đầu tư, trong quá trình thẩm định chủ trương đầu tư, cơ quan quản lý đã đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch. Do đó, yêu cầu nhà đầu tư phải làm thêm thủ tục xác nhận quy hoạch sau khi đã được chấp thuận chủ trương là không cần thiết, vừa mất thời gian, vừa đi ngược tinh thần đơn giản hóa thủ tục.
VCCI kiến nghị bỏ quy định này, đồng thời xác định việc đánh giá sự phù hợp quy hoạch cảng cạn nên được tích hợp trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư.
Liên quan đến thủ tục công bố mở cảng cạn (Điều 15 Dự thảo), VCCI chỉ ra rằng hồ sơ công bố mở cảng cạn yêu cầu “Quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng cảng cạn được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật”. Tuy nhiên, Dự thảo chưa có quy định nào hướng dẫn việc cấp quyết định này, cũng như không nêu rõ quy trình lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.
Theo quy định tại pháp luật đầu tư, có ba phương thức lựa chọn nhà đầu tư: đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai; đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật đấu thầu. Trong các phương thức lựa chọn nhà đầu tư này và quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng, không thấy có quy định về “quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng”.
VCCI cho rằng, để đảm bảo tính minh bạch và khả thi, Bộ Xây dựng cần quy định rõ quy trình phê duyệt và công bố mở cảng cạn, tránh để phát sinh vướng mắc khi triển khai trên thực tế.
Một bất cập khác được VCCI chỉ ra là sự thiếu thống nhất giữa Dự thảo và Nghị định 67/2020/NĐ-CP về trình tự thủ tục giữa công bố mở cảng cạn và công nhận địa điểm làm thủ tục hải quan.
Cụ thể, điểm b khoản 3 Điều 15 Dự thảo quy định trong hồ sơ công bố chuyển đổi điểm thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu thành cảng cạn phải có “bản sao hoặc bản sao điện tử Quyết định công nhận địa điểm làm thủ tục hải quan của cơ quan có thẩm quyền”. Điểm thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu chuyển đổi thành cảng cạn thực hiện công bố mở cảng cạn theo quy định tại Nghị định này (khoản 2 Điều 13). Trong khi đó, Nghị định 67/2020/NĐ-CP lại quy định hồ sơ công bố địa điểm làm thủ tục hải quan phải có “Quyết định công bố mở cảng cạn”.
Điều này dẫn đến vòng lặp thủ tục, khi một quy trình đòi hỏi kết quả của quy trình còn lại. Để tránh xung đột pháp lý, VCCI đề nghị bỏ quy định tại điểm b khoản 3 Điều 15 Dự thảo và điều chỉnh để đảm bảo tính thống nhất giữa các văn bản.
Tại Điều 16 Dự thảo, quy định “cảng cạn hết thời hạn hoạt động hoặc các trường hợp khác theo quy định của pháp luật” là một trong các trường hợp đóng cảng cạn. Tuy nhiên, VCCI lưu ý rằng pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể về thời hạn hoạt động của cảng cạn. Thời hạn này chỉ được xác định theo dự án đầu tư hoặc theo quyền sử dụng đất. Do đó, để tránh mâu thuẫn, đề nghị bỏ quy định này.
Đối với trường hợp cảng cạn hoạt động trở lại, Dự thảo yêu cầu phải có “chấp thuận của Bộ Xây dựng” sau khi lấy ý kiến thống nhất của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và các cơ quan có thẩm quyền khác. VCCI nhận định quy trình này chưa rõ ràng, thiếu quy định về hồ sơ, thời hạn giải quyết, trình tự lấy ý kiến… và có thể gây khó khăn trong thực tế. Do vậy, cần quy định cụ thể hơn về thủ tục cho phép cảng cạn hoạt động trở lại, tránh tình trạng doanh nghiệp “chờ hướng dẫn” hoặc phải xin ý kiến nhiều vòng.