Trái phiếu xếp hạng tín nhiệm tăng mạnh, thị trường vốn đang ngày càng hoàn thiện
Việc đưa quy định bắt buộc xếp hạng tín nhiệm đối với trái phiếu doanh nghiệp là một bước tiến lớn trong quá trình hoàn thiện cấu trúc thị trường vốn.
Sáng ngày 14/11/2025, Bộ Tài chính và Ngân hàng Phát triển châu Á tổ chức hội thảo "Thị trường xếp hạng tín nhiệm Việt Nam: Định hướng và tiềm năng phát triển", góp phần hoàn thiện cơ chế, khẳng định vai trò của xếp hạng tín nhiệm trong thị trường vốn.
Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Phạm Thị Thanh Tâm, Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính (Bộ Tài chính), cho biết việc đưa quy định bắt buộc xếp hạng tín nhiệm đối với trái phiếu doanh nghiệp là một bước tiến lớn trong quá trình hoàn thiện cấu trúc thị trường vốn.
.jpg)
Từ năm 2023, trái phiếu phát hành ra công chúng phải có xếp hạng tín nhiệm, và từ năm 2024, yêu cầu này mở rộng sang các đợt phát hành riêng lẻ. Bộ Tài chính cũng đã đề xuất sửa đổi Luật Chứng khoán và Luật Doanh nghiệp, nhằm xác định rõ trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, đồng thời quy định cụ thể điều kiện phát hành trái phiếu dành cho nhà đầu tư cá nhân.
Lãnh đạo Vụ Các định chế tài chính cho biết, trong 10 tháng đầu năm 2025, giá trị trái phiếu phát hành có xếp hạng tín nhiệm đạt 287,4 nghìn tỷ đồng, gấp 2,1 lần cùng kỳ năm 2024. Theo đó, đến nay, các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm trong nước đã thực hiện xếp hạng cho khoảng 144 doanh nghiệp trong các ngành bất động sản, chứng khoán, năng lượng sản xuất. Tổng dư nợ trái phiếu của các tổ chức phát hành có xếp hạng tín nhiệm đạt gần 461 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 33,7% tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường.
Lãnh đạo Vụ Các định chế tài chính nêu rõ, hoạt động này mang lại lợi ích cho tất cả các chủ thể tham gia thị trường.
Đối với cơ quan quản lý, hoạt động xếp hạng tín nhiệm góp phần tạo lập môi trường thông tin tài chính minh bạch hơn, chuyên nghiệp hơn để thị trường vốn, thị trường trái phiếu phát triển ngày càng công khai, minh bạch.
Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ thể tham gia hoạt động và đầu tư trên thị trường; cho các thành viên thị trường, trong đó, có cả các định chế tài chính đặc thù như ngân hàng, công ty bảo hiểm hay quỹ hưu trí tham khảo khi xây dựng các chỉ tiêu an toàn tài chính hay đánh giá rủi ro đầu tư.
Cũng theo Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính, vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 245/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chứng khoán (Nghị định 245), trong đó, quy định bắt buộc phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm và việc áp dụng kết quả xếp hạng tín nhiệm khi chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng.
Theo ông Lê Minh Hùng, đại diện Ban Quản lý Chào bán Chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, khung pháp lý về xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam đang được hoàn thiện qua nhiều văn bản nền tảng như Luật Chứng khoán năm 2019, Luật sửa đổi năm 2024, Nghị định 155/2020/NĐ-CP và Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030.
Đáng chú ý, Nghị định số 245/2025/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành đã chính thức yêu cầu doanh nghiệp bắt buộc phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm khi phát hành trái phiếu ra công chúng.
Nghị định quy định tổ chức phát hành hoặc trái phiếu đăng ký chào bán phải được xếp hạng tín nhiệm bởi tổ chức xếp hạng tín nhiệm độc lập, ngoại trừ trường hợp trái phiếu phát hành của tổ chức tín dụng hoặc trái phiếu được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức tài chính ở nước ngoài, tổ chức tài chính quốc tế bảo lãnh thanh toán toàn bộ gốc và lãi trái phiếu. Tổ chức xếp hạng tín nhiệm không phải là người có liên quan của tổ chức phát hành.
Bà Phan Thị Thanh Tâm khẳng định những thay đổi này không chỉ nhằm bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư và nâng cao kỷ luật tài chính, mà còn hướng tới phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp an toàn, bền vững trong thời gian tới.
Theo ông Michael Ratiinger, chuyên gia cao cấp về biến đổi khí hậu Vụ biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, Ngân hàng Phát triển châu Á ADB, việc nâng cao các quy định trên thị trường, đặc biệt với các quy định về xếp hạng tín nhiệm, giúp sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có các loại hình về trái phiếu xanh, trái phiếu biến đổi khí hậu... của Việt Nam ngày càng phát triển thuận lợi, mạnh mẽ hơn. Đây chính là điều kiện quan trọng cho thị trường tài chính biến đổi khí hậu của kinh tế và doanh nghiệp Việt Nam thực thi các kế hoạch hướng đến mục tiêu Net Zero trong tương lai.