Hợp tác quốc tế về khởi nghiệp
Thúc đẩy liên kết và hợp tác quốc tế là chiến lược quan trọng trong khai thác các nguồn lực bên ngoài cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.
Hiện nay, mạng lưới đại diện khoa học và công nghệ (KH&CN) của Việt Nam đã triển khai ở 23 địa bàn tại 15 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các đại diện này ở nước ngoài đã tích cực hỗ trợ hoạt động KH&CN trong nước thông qua tìm kiếm, kết nối, thúc đẩy dòng lưu chuyển tri thức và công nghệ từ nước ngoài về Việt Nam, tạo nguồn lực cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (KNST) trong nước.
Mở rộng mạng lưới liên kết
Việt Nam đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với nhiều tổ chức quốc tế lớn như Liên Hợp Quốc, Ngân hàng Thế giới, USAID, cũng như các quốc gia phát triển hàng đầu như Mỹ, các nước châu Âu (Phần Lan, Hà Lan, Đức, Thụy Điển, Ý, Thụy Sĩ), các nước châu Á (Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, Malaysia, Australia). Hầu hết các tổ chức và quốc gia hợp tác đều có những chương trình hỗ trợ khởi nghiệp mạnh mẽ, dài hạn.
Các tổ chức như Tekes (Phần Lan), GIZ (Đức), KOSME (Hàn Quốc), KOTRA (Hàn Quốc), NIA (Thái Lan), JETRO (Nhật Bản)... đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và hỗ trợ các doanh nghiệp KNST Việt Nam tiếp cận nguồn vốn, cung cấp nguồn vốn đầu tư, hỗ trợ tài chính trực tiếp cho các startup Việt Nam. Các tổ chức nước ngoài còn hỗ trợ trong chuyển giao công nghệ tiên tiến, mô hình kinh doanh mới; đào tạo nguồn nhân lực cho khởi nghiệp Việt Nam và mở rộng thị trường cũng như xây dựng thương hiệu.
Thực hiện nhiệm vụ kết nối hệ sinh thái KNST Việt Nam với quốc tế, Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (trước đây là Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ) với vai trò đầu mối quản lý nhà nước về phát triển hệ sinh thái KNST quốc gia được Bộ KH&CN giao đã chủ động ký kết hợp tác với hàng chục tổ chức quốc tế nhằm đặt nền tảng cho việc xây dựng mối quan hệ bền vững, tạo liên kết lâu dài về phát triển KH&CN. Có thể kể đến hợp tác về đổi mới sáng tạo mở với Enterprise Singapore (Singapore); hợp tác thúc đẩy kết nối hai hệ sinh thái với Ủy ban KH&CN (Thành phố Thượng Hải, Trung Quốc), Business Finland (Phần Lan); hợp tác nâng cao năng lực và phát triển thị trường với KOSME, Trung tâm K-Startup, Innopolis (Hàn Quốc)…
Nổi bật là các hoạt động hợp tác chặt chẽ giữa Việt Nam và Hàn Quốc. Tháng 7/2024, Bộ KH&CN Việt Nam và Bộ Doanh nghiệp nhỏ và vừa và khởi nghiệp Hàn Quốc (MSS) đã ký kết Thỏa thuận hợp tác làm cơ sở thiết lập kênh hợp tác chính thức giữa hai bên. Nhiều hoạt động đã được triển khai như: tổ chức Techfest quốc tế tại Hàn Quốc vào tháng 9/2024; Lãnh đạo Bộ MSSC Hàn Quốc tham dự và phát biểu chia sẻ kinh nghiệm phát triển hệ sinh thái KNST tại Techfest quốc gia 2024, hỗ trợ các doanh nghiệp KNST Hàn Quốc tìm hiểu, tham gia vào thị trường Việt Nam.
Văn phòng Đề án 844 đã tổ chức đoàn ra công tác tại Cộng hòa Liên bang Đức (CHLB Đức) cuối tháng 12/2024 nhằm khảo sát địa điểm và kết nối nguồn lực tham gia phối hợp tổ chức Techfest quốc tế 2025 tại CHLB Đức. Các đối tác đã thể hiện cam kết mạnh trong việc giúp kết nối với mạng lưới các chuyên gia và nhà đầu tư, hiệp hội, doanh nghiệp KNST.
Vẫn còn những hạn chế
Việc kết nối, tìm hiểu và mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp KNST, đặc biệt là tới các thị trường nước ngoài rất quan trọng nhưng còn tương đối hạn chế, tương ứng với số lượng ít các chương trình ươm tạo, thúc đẩy kinh doanh được tổ chức tại các địa phương. Nhiều tỉnh thành rất mong muốn tìm kiếm được sự hợp tác thông qua các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, đơn vị ban ngành trong nước.
Thời gian qua, hoạt động kết nối mạng lưới KNST với các đối tác trong nước và quốc tế ở thành phố Đà Nẵng đã được đẩy mạnh. UBND thành phố đã chỉ đạo các sở, ban, ngành triển khai nhiều hoạt động kết nối mạng lưới khởi nghiệp như: kết nối mạng lưới KNST của thành phố với các đối tác tại thành phố Osaka (Nhật Bản), Seoul (Hàn Quốc), Singapore, Amsterdam (Hà Lan), Paris (Pháp),... để trao đổi kinh nghiệm xây dựng chính sách khởi nghiệp, kinh nghiệm về quản lý không gian đổi mới sáng tạo, vận động và thu hút các quỹ đầu tư cho khởi nghiệp… Đặc biệt, Sở KH&CN Đà Nẵng đã phối hợp với Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam tại Hàn Quốc (VINK) thành lập “Không gian đổi mới sáng tạo Đà Nẵng - Seoul” (đặt tại tòa nhà D. Camp ở Seoul và toà nhà Việt Nam Innovation Hub tại Đà Nẵng).
Tuy nhiên không phải tỉnh, thành nào cũng có thể làm được nhiều việc như thành phố Đà Nẵng vì bị hạn chế bởi những nguồn lực và tài chính khác nhau. Vì vậy, nhiều tỉnh/thành đặt kỳ vọng vào việc thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm mở ra các kênh kết nối nguồn lực, công nghệ, tài chính, tri thức và thị trường, hướng đến mục tiêu quốc tế hóa hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.